3-mavzu: operatsion tizimlar va ularning turlari. Xotira qurilmasi, axborotlarni kiritish chiqarish qurilmalari

2
Ishonchlilik
OT o‘zi ishlayotgan qurilmalar bilan birga ishonchli bo'lishi kerak
Himoya
OT bajarilayotgan masala o'zaro bir-biriga ta’siridan himoyalashi kerak.
Bashorat
OT foydalanuvchi so‘roviga bashoratchilik bilan javob berishi kerak.
OPERATSION TIZIM XUSUSIYATLARI
Qulaylik
Foydalanuvchiga OT ni taklif qilishdan maqsad resurslarni aniqlash va bu resurslarni boshqarish masalalarini yechishdan ozod qilishdir.
Samaradorlik
Resurslar taqsimotida OT foydalanuvchi uchun tizim resurslaridan foydalanish darajasini maksimal oshirishi kerak.
Moslashuvchanlik
Tizim amallari foydalanuvchiga qarab sozlanishi mumkin.
Kengaytiriluvchanlik
Evolyutsiya jarayonida OT ga yangi fizik va dasturiy resurslar qo‘shilishi mumkin
Aniqlik
Foydalanuvchi tizim interfeys darajasidan pastda sodir bo'ladigan jarayondan bexabar qolishi mumkin.

D

D

C1

C2

B1

B2

B3

A

OPERATSION TIZIM HIMOYASINING KLASSIFIKATSIYASI
Bu bitta foydalanuvchi resurslarini boshqasidan himoya qilishni, shuningdek, bitta foydalanuvchi tomonidan tizimning barcha resurslarini egallab olishni oldini olishni, shu jumladan ruxsatsiz kirishdan himoyani anglatadi. 1985 yil NCSC (Milliy kompyuter xavfsizligi markazi) standartiga ko'ra, shunday deb nomlangan. Apelsin kitobida tizimlar 7 toifaga bo'lingan: D, C1, C2, B1, B2, B3, A, bu erda A maksimal himoyaga ega sinfdir. Aksariyat zamonaviy operatsion tizimlar C2 darajasi talablariga javob beradi. Bu quyidagilarni ta'minlaydi:

OPERATSION TIZIMNI HIMOYALASHDA QUYIDAGI YONDASHUVLARGA ASOSLANILADI

Fragmentli yondashuv

• Bu yondoshuvda operatsion tizim himoyasi turli taklif etilgan qism dasturlar bilan taminlanadi va bu dasturlar uzviy bog’lanmagan bo’ladi.

Kompleks yondoshuv

• Operatsion tizimning himoya vositalari axritekturani loyihalash jarayonida kiritiladi va tizimning bir qismi hisoblanadi.