3 мавзу: Пўлатни юк остида ишлаши. Пўлатнинг мустаҳкамлигини ошириш йўллари. Пўлатнинг кимёвий таркиби


-расм. Кам углеродли пулатнинг чузилиш диаграммаси


Download 1.39 Mb.
bet3/3
Sana18.06.2023
Hajmi1.39 Mb.
#1575252
1   2   3

1.5-расм. Кам углеродли пулатнинг чузилиш диаграммаси

МУСТАХКАМЛИГИ ЮКОРИ ПЎЛАТЛАР.


Курилишда пўлатни тежаш йўлларидан бири - мустахкамлиги юкори пўлатлар ишлатишдир.
Пўлатларнинг мустахкамлигини оширишнинг асосан икки хил усули бор: юкори температурада ишлов бериш ва легирлаш.
Юкори температурада ишлов беришдан асосий максад пўлатнинг атом тузилишини узгартириш ва зарраларини майдалаштиришдир. Бу жараён натижасида пўлатнинг элас-тиклиги бир оз камайгани холда
мустахкамлиги ва окувчанлик чегараси
ортади. Юкори температурада ишлов
беришнинг асосий турлари: тоблаш,
нормалаш ва бўшатиш.

Турли тоифали пўлатларнинг кимёвий таркибини ифодалаш учун ГОСТларда куйидаги белгилаш тартиби кабул килинган: дастлабки иккита ракам фоизнинг юздан бир улушида углероднинг ўртача микдорини кўрсатади, харфлар эса пўлатнинг таркибий кисмини ташкил этувччи кимевий элементларнинг шартли номлари белгиланади: марганец (Г), кремний (С), хром (Х) , никель (Н), мис (Д), бор (Р), ваннадий (Ф), молибден (М), азот (А), титан (Т), алюминий (Ю), фосфор (П). Харфдан кейинги ракамлар эса шу элементнинг фоиз хисобидаги микдорини кўрсатади. Агар бу микдор 1 % кам бўлса , у кўрсатилмайди. Пўлатнинг таркибига кирган кўшимча элементлар микдори 0,3 % дан кам бўлганда хам улар белгида кўрсатилмайди.

Турли тоифали пўлатларнинг кимёвий таркибини ифодалаш учун ГОСТларда куйидаги белгилаш тартиби кабул килинган: дастлабки иккита ракам фоизнинг юздан бир улушида углероднинг ўртача микдорини кўрсатади, харфлар эса пўлатнинг таркибий кисмини ташкил этувччи кимевий элементларнинг шартли номлари белгиланади: марганец (Г), кремний (С), хром (Х) , никель (Н), мис (Д), бор (Р), ваннадий (Ф), молибден (М), азот (А), титан (Т), алюминий (Ю), фосфор (П). Харфдан кейинги ракамлар эса шу элементнинг фоиз хисобидаги микдорини кўрсатади. Агар бу микдор 1 % кам бўлса , у кўрсатилмайди. Пўлатнинг таркибига кирган кўшимча элементлар микдори 0,3 % дан кам бўлганда хам улар белгида кўрсатилмайди.


Чорсу бозорини қурилиши.

Фойдаланилган адабиётлаP:

1.Мельников Н.П. Металлические конструкции. Москва, Стройиздат, 1983 г.

2.Холмуродов Р.И., Аслиев С.А. Металл қурилмалари. Тошкент, “Ўқитувчи” 1994й.

3.Сайдуллаев Қ.А.,Ганиева К.Қ. “Пўлат қурилмалари”. Ўқув қўлланма. Тошкент 2002й.

4.Сайдуллаев Қ.А.,Ганиева К.Қ. “Махсус металл конструкциялари”. Ўқув қўлланма. Тошкент 2004й.

5.ҚМҚ 2.03.05 – 97. Пўлат қурилмалар лойиҳалаштиришнинг меъёр-лари. Тошкент 1997 й.


Download 1.39 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling