3. Mavzu: Porshenli ichki yonuv dvigatellarining nazariy sikllari Reja

ɳ_t= (Q₁-Q₂)/Q₁=1-(Q₂/Q₁) (10)

Bunda: Q₁ - tashqi manbaadan ishchi jismga olib kelingan issiqlik miqdori, Q₂-ishchi jismdah tashqariga uzatilgan issiqlik miqdori.

Siklning nisbiy ishi deb mexahik ishga aylantirilgan issiqlik miqdirining ishchi hajmga bo’lgan nisbatiga aytiladi, yani:

P_ц=(Q₁-Q₂)/(V_a-V_c)=L_ц/(V_a-V_c)= L_ц/V_h (11)

bunda, V_a-kengayish jarayoni oxirida ishchi jism egallagan maksimal hajm, m³ (p.ch.n.);V_c-siqish jarayonini oxirida ishchi jism egallagan hajm, m³; L_ц= Q₁-Q₂ siklning bajargan ishi, Dj (n.m).

Nazariy sikllarni o’rganish va tahlil qilish quyidagi asosiy vazifalarni yechish imkoniyatini beradi:

1. 
   Termodinamik omillarning termik f.i.k.ga va siklning o’rtacha bosimiga ta’sirini baholash.
   
2. 
   Nazariy sikllarni solishtirish yo’li bilan ularning yonilg’i tejamkorligi va ishlash qobiliyatini aniqlash.
   
3. 
   Termik f.i.k. va o’rtacha bosimning aniq son qiymatlariga ega bo’lish. Ushbu natijalar real dvigatelning mukammallik darajasini baholash mezoni bo’lib xizmat qiladi.
   

Ikki xil nazariy sikl o’rganiladi: 1) yopiq sikl; 2) yoyiq sikl. Ushbu sikllarni o’rganish murakkab xususiyatga ega bo’lishi bilan bir qatorda, real dvigatellarda sodir bo’layotgan jarayonlarni baholash va ularni tashkil qilib boshqarish uchun eng zarur omillardir.