3-Mavzu. Tafakkur jarayoniga psixologik omillar va tafakkurni eksperimental usullar yordamda tadqiq etish. Tafakkur va intellektual qobilyatlar. Reja


Download 40.31 Kb.
bet4/10
Sana23.11.2023
Hajmi40.31 Kb.
#1795554
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
3-Mavzu. Tafakkur jarayoniga psixologik omillar

Freym nazariyasi nima? Bu ijtimoiy fanlar va gumanitar fanlarda ishlatiladigan psixologik tushunchadir. Freymning barqaror tuzilishi, kognetiv ta'lim (bilim va taxminlar), shuningdek vakillik sxemasi sifatida. Buni idrok qilish usuli deb aytishimiz mumkin, uning asosida konseptual modellashtirish amalga oshirilishi mumkin. Bugungi kunda ramkalar nafaqat psixologiyada, balki tilshunoslik, nisbiylik nazariyasi va sosiologiyada ham qo‘llaniladi, shuning uchun bu masalaga ko‘proq ye'tibor berish kerak.
Inson turli xil hayot sharoitlarida axborotning mohiyatini tushunishi uchun uni konseptual ob'ektlar bilan bog‘lashi kerak. Aks holda axborotlar tizimlashtirilmaydi. Freym nazariyasi insonning tashqi dunyodan olgan ma'lumotlarini muayyan yelementlar, qadriyatlar va yeng muhimi, har bir konseptual ob'ekt uchun belgilangan ramkalar bilan taqqoslash orqali faktlarni idrok yetish tizimiga asoslanadi. Bu freymlarni ifodalovchi struktura freym hisoblanadi.
Agar ob'ekt murakkab bo‘lsa, u holda u freym tarmog‘ini tashkil qiladi. Har bir ramka u bilan bog‘liq bo‘lgan omillar va proseduralar bilan to‘ldirilishi va bir-biri bilan yordam so‘rovlarining bajarilishini ta'minlashi mumkin. Frame nazariyasi muammoni-belgilash nazariyasi deb atash mumkin, natijaga erishilgan nazariyasi emas.
Birinchi marta freym nazariyasi va uning mohiyati haqida 1975 da Mark Minskiy tomonidan bayon yetilgan. Ushbu nazariyaning mohiyati quyidagicha yedi: inson o‘zini yangi muhitda topsa, u xotiradan freym tuzadi deb ataydi. Freym (yoki aniqrog‘i, "ramka") - bu inson o‘tmishda yod olgan bilimlarni ifodalash birligi va uning tafsilotlari mavjud vaziyat ta'siri ostida o‘zgarishi mumkin. Har bir mavjud freym turli ma'lumotlar bilan to‘ldirilishi mumkin. Bu muayyan freymni qo‘llash usullari, oqibatlari, olinadigan harakatlar va prognozlar bilan bog‘liq. Har bir "ramka" bir necha vertikal va munosabatlardan iborat tizim sifatida qaralishi mumkin.


1.Intellekt tushunchasi.
Mamlakatimizda ta’lim muassasalarida kadrlar tayyorlash soxasida rakobatbardosh kadrni shakllantirish, ularni tayyorlash tizimi mazmunini mamlakatning ijtimoiy va iktisodiy tarakkiyot istikbollari, jamiyat extiyojlari, fan va texnika yutuklaridan kelib chikkan xolda takomillashtirishga etibor karatilgan.
Kreativ fikrlaydigan yoshlar saloxiyati va iktidorini rivojlantirish, modifikatsiyalashgan talim mazmuniga innovatsion yondashuvlar asosidagi texnologiyalarni kiritish lozimligi takidlangan. Talim oluvchilarda kreativ qobiliyatlarni rivojlantirishning samarali shakl, metodlarini ishlab chikish va amaliyotga joriy etishni taminlovchi meyoriy, moddiy-texnik va xukukiy axborot bazasini yaratish kabi vazifalar belgilangan.
Kreativlik – bu shaxsning yangi g'oyalarni yaratishi, tafakkurning ananaviy sxemasidan chetga chiqib, o'ziga xos, original qarorlar qabul qilishga qodirligi. Mazkur atamaga ilk bora 1922 yilda D.Simpson tafakkurning nostandart usuli, deb tarif bergan
Kreativlik atamasiga D.Simpson tafakkurning nostandart usuli, deb tarif bergan. Kreativlikni urganish buyicha Rossiyada A.M.Matyushkin, A.V.Petrovskiy, M.G.Yaroshevskiy, V.N. Drujinin kabi olimlar ish olib borganlar. Psixologiyada intellekt va kreativlikni alokasini tushuntiruvchi 3 ta nazariya mavjudligini takidlab utganlar.
Kreativlik - bu shaxsning yangi g'oyalarni yaratishi, tafakkurning ananaviy sxemasidan chetga chikib, uziga xos, original karorlar kabul kilishga kodirligi.

Download 40.31 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling