3-мавзу. Уруғ-Қабила ва миллий динлар режа

Такрорлаш учун саволлар
1. Диннинг ибтидоий шакллари ҳақида нима биласиз?
2. Қандай миллий динларни биласиз?
3. Қадимги Ҳиндистон динларини қиёсий таҳлил қилинг.

1^Ҳиндистонда кишиларни бир-бирига аралашмайдиган табақаларга; брахман (кощин)лар, кшатрий (ҳарбий)лар, вайший (савдогар), ҳунарманд, ўрта табақалар), шудрийларга, яъни бошқа табақаларга хизмат қилувчи энг паст табақа ҳисобланган хизматкорга бўлишдан иборат қатьий диний таьлимотга асосланган.

2^ Ведаиар эрамиздан илгариги 11 минг йиллик ўрталаридан бошлаб пайдо бўлган. "Веда" - қадимги ҳинд тили - санкскритда "билим" демакдир. Улар 4 тўпламдан иборат: 1) гимнлар ва дуолар; 2) маросимчиликда ижро этиладиган гимнлар; 3) қурбонликка оид қоидалар ва дуолар; 4) ёвуз кучларга карши дуо ва афсоналар.

3^ Упанишадлар эрамиздан олдинги минг йилликлар бошларида пайдо бўлган. Упанишадлар - санкскритча,"сирли таълимот" деган маънони англатувчи, ведаларни шархлаш жараёнида юзага келган ахлоқни ва бошқа характердаги рисолалар бўлиб, 250 га яқиндир.

4^ Кейинчалик синагога (грекча йиғилиш) яҳудийлар ибодатхонаси ролини ўйновчи диний ташкилот ибодат уйига англантирилган.

5^ Библия (юнонча - китоблар демакдир). Иудизм ва христианликлар муқаддас ёзувлар тўплами бўлмиш бу китоб ўн беш аср мобайнида (милоддан аввалги ХIII аср ва милоднинг II асрлари) вужудга келган.