3-mavzu. Xalqaro savdo nazariyalari

Qiyosiy ustunlik

• Qiyosiy ustunlik - bu iqtisodiyotning savdo hamkorlariga qaraganda ma'lum bir tovar yoki xizmatni arzon narxlarda ishlab chiqarish qobiliyati.

USA vs China

• USA
• 1 plane jami resurslarning 1/100
• 1 truck jami resurslarning 1/10,000
• China
• 1 plane jami resurslarning 1/20
• 1 truck jami resurslarning 1/8,000
• Mutloq ustunlik kim tomonda?
• AQSh Xitoy bilan savdo qilishdan foyda ko’rishi mumkinmi?

Opportunity cost -Alternative xarajat

• USA
• 1 ta plane ishlab chiqarishning Alternative xarajati 100 ta truck
• (10,000/100)
• 1 ta truck ishlab chiqarishning Alternative xarajati 0.01 ta plane
• (100/10,000)

• China
• 1 ta plane ishlab chiqarishning Alternative xarajati 400 ta truck
• (8,000/20)
• 1 ta truck ishlab chiqarishning Alternative xarajati 0.0025 ta plane
• (20/8,000)

• China da qiyosiy ustunlik bor Truck ishlab chiqarishda 0.01>0.0025
• USA da qiyosiy ustunlik bor Plane ishlab chiqarishda 100<400

USA va China

• USA ga 1000 ta truck ishlab chiqarish zarur
• Option 1
• USA 1000 truck ishlab chiqarish uchun jami resurslarining
• 1 truck jami resurslarning 1/10,000 yoki 0.001%
• 1000 truck = 1/8,000*1000=0.1 yoki 10%
• Option 2
• 1 plane = 200 truck; 5 planes= 1000 trucks;
• 1 plane jami resurslarning 1/100 yoki 1%
• 5 plane jami reurslarning 1/100*5=0.05 yoki 5%
• Option 1>Option 2
• USA 5% resurslarini sarflab samaletlarnig 1000 yuk avtomobiliga almashtirgani foydaliroq

Mutloq vs Qiyosiy ustunlik

• Mutlaq ustunlik boshqalarga qaraganda ko'proq yoki yaxshiroq mahsulot va xizmatlarni ishlab chiqarish qobiliyatini anglatadi.
• Qiyosiy ustunlik deganda mahsulot va xizmatlarni kattaroq hajmda yoki sifatda emas, balki arzonroq imkoniyat bilan ishlab chiqarish qobiliyati tushuniladi.