3. Takrorlanish operatorlari Takrorlanish turlari va operatorlari

3.Takrorlanish operatorlari
Takrorlanish turlari va operatorlari.
Sikl – bu bir xil ketma-ketlikda bajariladigan ko’p qirrali harakat

• 
  Ma’lum qadamlar sonidagi sikl
  
• 
  Noma’lum qadamlar sonidagi sikl (shartli sikl)
  

Masala. Butun sonlarning kvadratlarini va kublarini ekranga chiqaring. 1 dan 8 gacha (a dan b gacha).
Xossa: bir xil harakatlar 8 marta bajariladi.
Parametrli takrorlanish operatori
for takrorlash operatorining sintaksisi qo‘yidagi ko‘rinishga ega:
for (; ;)
;
Bu operator o‘z ishini ifodasini bajarishdan boshlaydi. Keyin takrorlash qadamlari boshlanadi. Har bir qadamda bajariladi, agar natija 0 qiymatidan farqli yoki true bo‘lsa, takrorlash tanasi - bajariladi va oxirida bajariladi. Agar qiymati 0 (false) bo‘lsa, takrorlash jarayoni to‘xtaydi va boshqaruv takrorlash operatoridan keyingi operatorga o‘tadi.
Takrorlash operatorida qavs ichidagi ifodalar bo‘lmasligi mumkin, lekin sintaksis ‘;’ bo‘lmasligiga ruxsat bermaydi. Shu sababli, eng sodda ko‘rinishdagi takrorlash operatori quyidagicha bo‘ladi:
for (;;) cout <<"Cheksiz takrorlash…" ;
Agar takrorlash jarayonida bir nechta o‘zgaruvchilarning qiymati sinxron ravishda o‘zgarishi kerak bo‘lsa, takrorlash ifodalarida zarur operatorlarni ‘,’ bilan yozish orqali bunga erishish mumkin:
for(int i=10,j=2;i<=20;i++,j=i+10) {...};


O’zgaruvchilarni kamayish sikli
Masala. Butun sonlarni kublarini va kvadratlarini ekranga chiqaring. (8 dan 1 gacha kamayish tartibda).
Xossa: o’zgaruvchi sikl kamayishi kerak.
Yechim:
for ( )
{
i2 = i*i;
i3 = i2*i;
printf("%4d %4d %4d\n", i, i2, i3);
}
O’zgaruvchan sikl
for (i=1; i<=8; i++)
printf("Salom");
printf("i=%d", i);
for (i=8; i>=1; i--)
printf("Привет");
printf("i=%d", i);


Xulosa
Xulosa o’rnida shuni ta’kidlab o’tish joizki, masalaning yechim go’yasiga asosan takrorlanish operatorlarining biridan yoki ichma-ich takrorlanishlarda har qaysidan foydalanish maqsadga mufoviq.
Bugungi darsimizda:

• 
  Parametrli takrorlanish operatori (for)
  
• 
  Old shartli takrorlanish operatori (while)
  
• 
  So’ng shartli takrorlanish operatori (do while)
  

Operatorlari bilan tanishdik.