33-ma’ruza to‘qimani tortish va o‘rash

33.3-rasm. Elektron to’qima rostlagichi.
1-elektrodvigatel; 2-valyan; 3-mikroprotsessor; 4-o’zgartiruvchi moslama; 5-tishli disk; 6,7- datchiklar.
3-mikroprotsessorga to’qimaning arqoq bo’yicha kerak bo’lgan zichlik qiymati kiritiladi. Mikroprotsessor o’z navbatida 4-o’zgartiruvchi moslamaga berilgan habarlarni yetkazib beradi. O’zgartiruvchi moslama bu habarlarni yelektr tokiga aylantiradi va 1-elektrodvigatelga berilayotgan tok miqdorini zichlikka mos ravishda belgilaydi O’zgarmas tokda ishlovchi 1-elektrodvigatel belgilangan tezlikda (tok miqdoriga qarab) aylanadi va tishli uzatmalar orqali valyanni aylantiradi va to’qima tortib olinadi. Ayni paytda 5-tishli disk va 6,7-datchiklar yordamida yeletrodigatelning amaldagi tezligi nazorat qilinadi. Agar yelektrodvigatelning amaldagi tezligi belgilangan tezlikka mos kelmasa, mikroprotsessor jarayonga kerakli o’zgartirishlar kiritib, amaldagi tezlikni belgilangan tezlikka tenglashtiradi. Agar amaldagi tezlikning belgilangan tezlikdan o’zgarib ketishi muntazam ravishda sodir bo’laversa dastgox to’htab qoladi. Ikkita datchikning mavjudligi dastgox to’htab turgan paytda to’qimani tortib olish yoki bo’shatish jarayonlarini nazorat qilish imkoniyatini beradi.


Nazorat savollari
1.To’qimada arqoq ipini joylashishi tartibi.
2.Mato rostlagichlarni vazifalari va turlari.
3.Zamonaviy to’quv dastgohlarini mato rostlagichlari.
4.Arqoq ipini to’qima chetiga jipslash jarayoni.
5.Tanda rostlagich.
6.Qo’shimcha va ogohlantiruvchi mexanizmlar.