4-amaliy ish: Qo`zg`almas va qo`zg`aluvchi nuqtali sonlarni taqdim etish va ularning arifmetikasi

Ko`zg`almas vergulli sonlar ustida oddiy amallar bajarilishi jarayonini o`rganish
Mashg`ulotdan maqsad: HMda qo`zg`almas vergulli sonlarni algebraik qo`shish (ayrish)

amallarining mashina (to`g`ri, teskari, qo`shimcha ) qodlaridan bajarilish qoidalarini o`rganish.Ikkili-o`nli sanoq tizimida qo`shish (ayrish) amallarining qoidalarini o`rganish.

Qo`zg`almas vergulli sonlarni algebraik qo`shish shaxsiy kompьyuterlarda quyidagi mashina qodlaridan birida amalga oshirilishi mumkin: to`g`ri, teskari, qo`shimcha. Tabiiyki, yig`indi xam shu kodlarning birida xosil bo`ladi. Ko`pincha teskari yoki qo`shimcha kodlar ishlatiladi.

Bunda operandlarning barcha xonalari (ishora va raqam xonalari) qo`shish amalida ishtirok etadi. Yig`indi ishorasi operandlar ishora raqamlarini xamda qo`shni kichik xonadan ko`chirish qiymati raqamini jamlash jarayonida avtomatik tarzda xosil qilinadi. Yig`indi ishora xonasidan ko`chirish qiymatining birlik raqami paydo bo`lsa uni yig`indi kichik xonasiga qo`shish (teskari kodda qo`shganda) yoki tashlab yuborish (qo`shimcha kodda qo`shganda) lozim.

Bunda qo`shiluvchilarning ishoralariga bog`lik quyidagi to`rtta xol ro`y berishi mumkin:

1. 
   X₁> 0 , X₂> 0 , X₃=X₁ + X₂> 0;
   
2. 
   X₁> 0 , X₂< 0 , X₃=X₁ +X₂< 0;
   
3. 
   X₁< 0 , X₂> 0 , X₃=X₁ +X₂ > 0;
   
4. 
   X₁< 0 , X₂< 0 , X₃=X₁ + X₂< 0.
   

To`rtta xol uchun to`g`ri, teskari va qo`shimcha kodlarda misollar orqali ko`rib chiqamiz. Solishtirishga qulay bo`lganligi tufayli xamma xisoblarni jadvalga kiritamiz (1- jadvalga qara).