4-amaliy ish: Qo`zg`almas va qo`zg`aluvchi nuqtali sonlarni taqdim etish va ularning arifmetikasi
Download 61.73 Kb.
|
KTE Amaliy 4
- Bu sahifa navigatsiya:
- Teskari kodda qo`shish X 1 > 0 , X 2 > 0 , X 3 =X 1 +X
- Qo`shimcha kodda qo`shish X 1 > 0 , X 2 > 0 , X 3 =X 1 + X
|
2) X1> 0 , X2< 0 , X3=X1 +X2< 0 , agarda / X1 / < / X2/ bo`lsa
Dastlab sonlarni to`g`ri kodda ifodalab olamiz (1-mashg`ulotga qara). Keyin qo`shish amalini bajaramiz. Sonlarning to`g`ri kodda ifodalanishi oddiy ifodalanishi-dan faqatgina ishora xonasidan farqlanadi,raqam xonalari o`zgarmaydi. Shuning uchun sonlarning to`g`ri kodda qo`shish amalining bajarilishi oddiy arifmetik qoidalariga rioya qilgan holda amalga oshiriladi. Bu holda / X1 / < / X2 /bo`lganligi uchun katta sondan kichkina son ayrilib, katta sonning ishorasi yoziladi (oddiy arifmetika) Misol: [X1] = +0,0101 [X2] = -0,1001 sonlarni to`g`ri kodda qo`shing
X1< 0 , X2> 0 , X3=X1 +X2 > 0 , agarda / X1 / < / X2 / bo`lsa. Sonlarni to`g`ri kodda ifodalab olamiz. So`ngra qo`shish amalini bajaramiz. Bu xolda xam sonlar turli ishoralarga ega bo`lganligi sababli oldingi xolatga o`xshab katta sondan kichkina son ayrilib, katta sonning ishorasi yoziladi.
X1< 0 , X2< 0 , X3=X1 + X2< 0. Dastlab sonlarni to`g`ri kodda ifodalab olamiz. So`ngra qo`shish amalini bajaramiz. Bu holda sonlarni to`g`ri kodda ifodalanishiga va sonlarni ishoralariga qarab, amal bajarilishi xususiyatiga ta’sir etmasligini aytib o`tish joiz. Bunda operandlarning barcha xonalari (ishora xonalaridan tashqari) qo`shish amalida ishtirok etadi va qo`shish jarayonida qo`shni kichik xonadan ko`chirish qiymati bir xosil bo`lsa oldingi xonaga jamlash bilan natija olinadi. Natijaning ishora xonasiga esa 1 yoziladi. Misol: [X1] = - 0,0101 [X2] = - 0,1001 sonlarni to`g`ri kodda qo`shing
Teskari kodda qo`shish X1> 0 , X2> 0 , X3=X1 +X2> 0. Bu holda to`g`ri kodda qo`shilganidek, jamlash qo`shish amali bajarilishi xususiyatiga ta’sir etmaydi, chunki musbat sonlarni teskari kodda ifodalanishi uning to`g`ri kodiga mos keladi. Demak, sonlarni bu holda qo`shish qoidasi to`g`ri kodda qo`shish qoidasiga mos keladi. Misol: [X1] = + 0,0101 [X2] = + 0,1001 sonlarni teskari kodda qo`shing
2) X1> 0 , X2< 0 , X3=X1 +X2< 0 Dastlab sonlarni teskari kodda ifodalab olamiz. So`ngra qo`shish amalini bajaramiz. Bunda operandlarning barcha xonalari (ishora va raqam xonalari) qo`shish amalida ishtirok etadi va yig`indining ishorasi avtomatik tarzda xosil qilinadi. Misol: [X1] = + 0,0101 [X2] = - 0,1001 sonlarni teskari kodda qo`shing
Sonlar HMlarning xotirasida to`g`ri kodda saqlanishi tufayli natijani to`g`ri kodga o`giramiz [X3]to`g` = 1,0100. 3) X1< 0 , X2> 0 , X3=X1 +X2 > 0; Sonlarni teskari kodda ifodalab, qo`shish amalini bajaramiz. Bunda operandlarning barcha xonalari (ishora va raqam xonalari) qo`shish amalida ishtirok etadi. Yig`indi ishorasi operandlar ishora raqamlarini hamda qo`shni kichik xonadan ko`chirish qiymati raqamini jamlash jarayonida avtomatik tarzda hosil qilinadi Yig`indi ishora xonasidan ko`chirish qiymatining birlik raqami paydo bo`lsa uni yig`indi kichik xonasiga qo`shish tufayli (tsiklik o`tkazish) hosil bo`ladi. Misol: [X1] = - 0,0101 [X2] = + 0,1001 sonlarni teskari kodda qo`shing
4) X1< 0 , X2< 0 , X3=X1 +X2< 0. Dastlab sonlarni teskari kodda ifodalab, so`ngra qo`shamiz. Bunda operandlarning barcha xonalari (ishora va raqam xonalari) qo`shish amalida ishtirok etadi. Yig`indi ishorasi operandlar ishora raqamlarini hamda qo`shni kichik xonadan ko`chirish qiymati raqamini jamlash jarayonida avtomatik tarzda hosil qilinadi Yig`indi ishora xonasidan ko`chirish qiymatining birlik raqami paydo bo`lsa uni yig`indi kichik xonasiga qo`shish tufayli (tsiklik o`tkazish) hosil bo`ladi. Misol: [X1] = - 0,0101 [X2] = + 0,1001 sonlarni teskari kodda qo`shing
[X3]to`g` = 1,1110 Qo`shimcha kodda qo`shish X1> 0 , X2> 0 , X3=X1 + X2> 0; Bu holda to`g`ri kodda qo`shilganidek, jamlash qo`shish amali bajarilishi xususiyatiga ta’sir etmaydi, chunki musbat sonlarni qo`shimcha kodda ifodalanishi uning to`g`ri kodiga mos keladi. Demak, sonlarni bu holda qo`shish qoidasi to`g`ri kodda qo`shish qoidasiga mos keladi Misol: [X1] = + 0,0101 [X2] = + 0,1001 sonlarni qo`shimcha kodda qo`shing
2) X1> 0 , X2< 0 , X3=X1 +X2< 0 , Dastlab sonlarni qo`shimcha kodda ifodalab, so`ngra qo`shamiz. Bunda operandlarning barcha xonalari (ishora va raqam xonalari) qo`shish amalida ishtirok etadi. Yig`indi ishorasi operandlar ishora raqamlarini hamda qo`shni kichik xonadan ko`chirish qiymati raqamini jamlash jarayonida avtomatik tarzda hosil qilinadi
[X3]to`g` = 1,0100 3) X1< 0 , X2> 0 , X3=X1 +X2 > 0; Sonlarni qo`shimcha kodda ifodalab, qo`shish amalini bajaramiz. Bunda operandlarning barcha xonalari (ishora va raqam xonalari) qo`shish amalida ishtirok etadi. Yig`indi ishorasi operandlar ishora raqamlarini hamda qo`shni kichik xonadan ko`chirish qiymati raqamini jamlash jarayonida avtomatik tarzda hosil qilinadi Yig`indi ishora xonasidan ko`chirish qiymatining birlik raqami paydo bo`lsa uni qo`shimcha kodda tashlab yuborish lozim. Misol: [X1] = - 0,0101 [X2] = + 0,1001 sonlarni qo`shimcha kodda qo`shing
4) X1< 0 , X2< 0 , X3=X1 +X2< 0. Sonlarni qo`shimcha kodda ifodalab, qo`shish amalini bajaramiz. Bunda operandlarning barcha xonalari (ishora va raqam xonalari) qo`shish amalida ishtirok etadi. Yig`indi ishorasi operandlar ishora raqamlarini hamda qo`shni kichik xonadan ko`chirish qiymati raqamini jamlash jarayonida avtomatik tarzda hosil qilinadi Yig`indi ishora xonasidan ko`chirish qiymatining birlik raqami paydo bo`lsa uni qo`shimcha kodda tashlab yuborish lozim. Misol: [X1] = - 0,0101 [X2] = - 0,1001 sonlarni qo`shimcha kodda qo`shing
[X3]to`g` = 1,1110 Topshiriqlar 1. Quydagi sonlarni 10lik sanoq sistemadan 2lik, 8lik, 16likga o`tkazib, natija tekshirilsin. A=23,56; V=- 17,8; S=56; D=0,28; E=0,15; F=175 2. Oldingi topshiriqdagi ikkili sonlarni qo`zg`almas va suriluvchi vergul formatda ifodalang. 3. 45; 67; 184; 399 – o`nli sonlarni ikkili kodlangan ko`rinishda joylashgan va zonali formatda ifodalang. 4. 1chi topshiriqdagi ikkili sonlarni to`g`ri, teskari va qo`shimcha kodlarda yozing. Download 61.73 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|