4-bap. Sudyanı hám protsessning basqa qatnasıwshıların bıykarlaw 21-element. Sudyanı bıykarlaw tiykarları

4-bap. Sudyanı hám protsessning basqa qatnasıwshıların bıykarlaw
21-element. Sudyanı bıykarlaw tiykarları
Tómendegi jaǵdaylarda sudya jumıstı kóriwi múmkin emes hám biykarlaw etiliwi kerek, eger ol:
1) sol jumıs ilgeri kórilgeninde sudya retinde qatnasqan bolsa hám bul Kodeks talaplarına muwapıq jumıstı kóriwde tákirar qatnasıwına jol qoyılmasa;
2) jumıstıń nátiyjesinden shaxsan, tikkeley yamasa tikkeley bolmaǵan mápdar bolsa yoxud onıń qalıslıǵı hám qalısligine shubha tuwdıratuǵın basqa jaǵdaylar ámeldegi bolsa ;
3) sol jumıs ilgeri kórilgeninde arbitrlıq sudınıń sudyası, prokuror, ekspert, qánige, awdarmashı, sud jıynalısınıń xatkeri, gúwa hám wákil retinde qatnasqan bolsa ;
4) tárep yamasa ishda qatnasıw etiwshi basqa adamlardıń aǵayını bolsa ;
5) jumıstı kóreip atırǵan komissiya quramına kiretuǵın sudyanıń aǵayını bolsa.
22-element. Prokuror, ekspert, qánige, awdarmashı hám sud jıynalısı xatkerin bıykarlaw tiykarları
Bul Kodeks 21-statyasınıń 2 hám 4-bántlerinde kórsetilgen bıykarlaw tiykarları prokuror, ekspert, qánige, awdarmashı hám sud jıynalısı xatkerine salıstırǵanda da qollanıladı.
Eger ekspert, qánige hám awdarmashı tárepler yamasa ishda qatnasıw etiwshi basqa shaxslarǵa xızmet maydanınan yoxud basqasha tárzde ǵárezli bolsa, eger ekspert hám qánige de baqlaw ótkergen yoxud juwmaq bergen bolıp, olardıń materialları usı jumıstı qozǵawtıwǵa tiykar bolıp xızmet etken bolsa, olardı bıykarlaw tuwrısında arza beriliwi múmkin.
23-element. Bıykarlaw haqqında arza beriw
Bul Kodeksning 21 hám 22-elementlarında kórsetilgen jaǵdaylar ámeldegi bolsa, sudya, prokuror, ekspert, qánige, awdarmashı, sud jıynalısı xatkeri ózin ózi bıykarlaw haqqında shaǵınıwı shárt. Ishda qatnasıw etiwshi shaxslar da sol tiykarlarǵa kóre olardı bıykarlaw haqqında shaǵınıwı múmkin.
Prokurorni, ekspertni, qánigeni, awdarmashın, sud jıynalısı xatkerin bıykarlaw suddıń ǵayratına kóre de kórip shıǵilıwı múmkin.
Bıykarlaw haqqındaǵı arz tiykarlantirilgan bolıwı hám jumıstı mazmunan kóriw baslanguniga shekem xabar berinishi kerek. Bıykarlaw hasası sudqa yamasa biykarlaw qılınıp atırǵan shaxsqa jumıstı kóriw baslanǵanınan keyin málim bolıp qalǵan jaǵdaylardaǵana bıykarlaw haqqında keshikib shaǵınıwǵa jol qóyıladı.
Áyne bir shaxs tárepinen áyne bir tiykarlar boyınsha tákiraran bıykarlaw arz etiliwi múmkin emes. Tákiraran bıykarlaw arz etilgen táǵdirde, ol kórip chiqilmaydi.
24-element. Bıykarlaw tuwrısındaǵı arzni sheshiw tártibi
Bıykarlaw tuwrısında arz etilgen táǵdirde, sud ishda qatnasıw etiwshi adamlardıń pikirin, eger biykarlaw etiliwi talap atırǵan shaxs túsindiriw beriwdi qálese, onıń túsindiriwin da esitiwi kerek.
Jumıstı jalǵız tártipte kóretuǵın sudyanı bıykarlaw tuwrısındaǵı másele sud baslıǵı tárepinen, jalǵız quramlı sudta bolsa, sol sudyanıń ózi tárepinen sheshiledi.
Sud komissiyasınıń aǵzası bolǵan sudyanı bıykarlaw komissiya aǵzaları bolǵan qalǵan sudyalar tárepinen bul sudya joq ekenliginde sheshiledi. Bıykarlawdı yoqlab hám oǵan qarsı berilgen dawıslar sanı teń bolıp qalǵanda, sudya biykarlaw etilgen esaplanadı.
Jumıs komissiyada ko'rilayotganda eki sudyanı yamasa suddıń pútkil quramın bıykarlaw arz etilgen táǵdirde, bıykarlaw máselesi suddıń sol quramı tárepinen ápiwayı kópshilik dawıs menen sheshiledi.
Bıykarlaw máselesin sheshiw ushın sudya (sud) bólek xanaǵa (máslahátxonaga) kiredi hám bıykarlawdı qabıllaw yamasa qabıl etpeslik tuwrısında ajırasıw shıǵaradı.
Ózin ózi bıykarlaw tuwrısındaǵı hám prokuror, ekspert, qánige, awdarmashı hám sud jıynalısı xatkerin bıykarlaw haqqındaǵı másele bul elementda názerde tutılǵan tártipte, jumıstı kórip shıǵıp atırǵan sud tárepinen sheshiledi.
25-element. Bıykarlaw tuwrısındaǵı arzanı qánaatlantırıw aqıbetleri
Sudya biykarlaw etilgen táǵdirde jumıs puqaralıq jumısları boyınsha sol rayonlar aralıq, rayon (qala ) sudında, lekin basqa sudya tárepinen kóriledi yamasa kóriw ushın puqaralıq jumısları boyınsha basqa rayonlar aralıq, rayon (qala ) sudına ótkeriledi.
Jumıs Ózbekstan Respublikası Joqarı sudında, Qaraqalpaqstan Respublikası sudında, wálayatlar hám Tashkent qala sudida ko'rilayotganda sudya yamasa suddıń pútkil quramı biykarlaw etilgen táǵdirde, jumıs sol suddıń ózinde, lekin suddıń basqa quramında kóriledi.
Eger Qaraqalpaqstan Respublikası sudında, wálayatlar yamasa Tashkent qala sudida bul Kodeksning 21-statyasında kórsetilgen sebeplerge kóre bıykarlaw qánaatlantirilganidan keyin usı jumıstı kóriw ushın suddıń jańa quramın dúziw múmkinshiligi bolmasa, jumıs Ózbekstan Respublikası Joqarı sudına ótkeriliwi kerek. Bunday halda jumıs Ózbekstan Respublikası Joqarı sudında kóriledi yamasa Ózbekstan Respublikası Joqarı sudı baslıǵınıń buyrıqına qaray basqa tiyisli sudqa kóriw ushın jiberiledi.