4-bob(Suv va Eritmalar)-savol-javob

4-bob(Suv va Eritmalar)-savol-javob
№	Savol	Javob
1	Yer sharida eng ko‘p tarqalgan muhim kimyoviy birikma bu?	Suv
2	Suvda vodorod atomlari kislorod atomi bilan necha gradus (°) burchak hosil qilib birikkan.	104,3°
3	Suvning anomal (odatda xos bo‘lgan holatdan chetlanish) hossalarini toping?	1) suvning eng yuqori zichligi suyuq holatida 4°C haroratda 1 g/ml ga teng. Qatti holatga o’tgandaham gaz holatga o’tgandaham zichlik kamayadi. 2) suv eng kata issiqlik sig’imiga ega. 4,18 kJ (1 litr suv 4,18 kJ issiqlikni o’ziga oladi)
4	Qum, ohaktosh, glitserin, etil spirit, metil spirit. Quydagi moddalar formulalarini toping?	SiO2; CaCO3; C3H8O3; C2H5OH; CH3OH.
5	Universal erituvchi modda bu?	Suv o’zida juda ko‘plab anorganik va organik moddalami eritish xususiyatiga ega.
6	Suv necha gradustda parchalanib ketadi?	2H2O 2H2 + O2
7	Qaysi metallar suv bilan ta’sirlashadi?	Faol metallar (I va II gurux metallari Be va Mg tashqari) hammasi suvda bilan ta’sirlashib ishqor va vodorod hosil qiladi. 2Na + 2H2O = 2NaOH + H2↑ Ca + 2H2O = Ca(OH)2 + H2↑
8	Kaliy gidroksid, natriy gidroksid, kalsiy gidroksidlar formulasini yozing?	KOH; NaOH; Ca(OH)2
9	Quydagi reaksiyani yodlang?	CaO + H2O = Ca(OH)2 SO3 + H2O = H2SO4
10	Ba’zi tuzlar suv bilan kristallogidratlar deb ataluvchi birikmalar hosil qiladi masalan.	CuSO4 + 5H2O = CuSO4•5H2O (mis kuporosi)
11	Qizdirilgan temir suv bug‘i bilan reaksiyaga kirishadi, natijada temir kuyundisi (Fe3O4)ni hosil qilish reaksiyasini yozing?	3Fe + 4H2O = Fe3O4 + 4H2
12	«qaldiroq gaz», is gazi, vodorod ftorid Quydagi moddalar formulasini yozing?	2H2•O2; CO; HF
13	Is gazining yonish reaksiyasini yozing? Qaldiroq gazning portlash reaksiyasini yozing? Temir bilan xlor reksiyasini yozing? Natriy bilan kislorod reaksiyasini yozing? Fosfor bilan kislorod reaksiyasini yozing?	2CO + O2 = 2CO2 2H2 + O2 = 2H2O 2Fe + 3Cl2 = 2FeCl3 (temir III xlorid) 2Na + O2 = Na2O2 (natriy peroksid) 4P + 5O2 = 2P2O5
14	Suvning quyidagi moddalar bilan reaksiya tenglamalarini yozing: K2O, BaO, P2O5, SO2, Ca, K	K2O + H2O = 2KOH BaO + H2O = Ba(OH)2 P2O5 + 3H2O = 2H3PO4 SO2 + H2O = H2SO3 Ca + 2H2O = Ca(OH)2 + H2 2K + 2H2O = 2KOH + H2
15	Suvning tozalash bosqichlari.	1-bosqich: Suv mexanik unsurlardan tozalanadi. Buning uchun koagulatsiya usulida loyqa va turli xildagi qo‘shimchalardan tozalanadi. 2-bosqich: Birinchi bosqichdan o‘tgan tiniq suv toza qum yordamida filtrlanadi va kolloid holidagi qo‘shimchalar hamda zararli mikroblardan tozalanadi. 3-bosqich: Ikkinchi bosqichdan o‘tgan tiniq va toza suv xlorlanadi.
16	100 g erituvchida moddadan qancha erishi bilan belgilanadigon kattalik bu?	Eruvchanlik
17	Ayni haroratda eruvchi moddadan ortiqcha erita olmaydigan eritma bu?	To‘yingan eritma
18	Agar 100 g erituvchida modda 10 g dan ortiq erisa bu modda	Yaxshi eruvchan modda hisoblanadi.
19	Agar 100 g erituvchida modda 10 g dan kam erisa bu modda	oz eruvchan modda hisoblanadi.
20	Agar 100 g erituvchida modda 0,01 g dan kam erisa bu modda	Malda erimaydigan modda hisoblanadi.
21	Qanday anion tutgan tuzlarning eruvchanligi harorat ortishi bilan cheksiz ortadi.	Nitrat (NO3^-) anioni tutgan tuzlar. Masalan KNO3 (kaliy nitrat) va Pb(NO3)2 (qo’rg’oshin nitrat)
22	Qaysi tuzning eruvchanligi harorat ortishi bilan avval ortadi kegin kamayadi.	Na2SO4 (Natriy sulfat)
23	Qaysi tuzning eruvchanligi harorat ortishi bilan deyarli o’zgarmedi.	Osh tuzi (NaCl)
24	Ko‘pchilik qattiq moddalarning eruvchanligi harorat ortishi bilan qandey o’zgaradi?	Ortadi
25	Ayni haroratda tuzning eruvchanligi 30 ga teng bu nimani anglatadi?	Ayni haroratda 100 g erituvchida 30 g tuz erishi mumkinligini anglatadi.
26	Moddaning ayni haroratdagi to‘yingan eritmasini to’yinmagan eritmaga aylantirish uchun	Suv qo’shish va haroratni ko’tarish kerak.
27	Moddaning ayni haroratdagi to‘yinmagan eritmasini to’yingan eritmaga aylantirish uchun	Suv bug’latish va haroratni pasaytirish kerak.
28	Gazlaming suvda eruvchanligi harorat ortishi bilan qandey o’zgaradi.	Kamayadi. Gazlarning suvda eruvchanligi harorat kamayishi bilan ortadi.
29	Gazlaming suvda eruvchanligi bosim ortishi bilan qandey o’zgaradi.	Ortadi. Bosim kamayganda eruvchanlikham kamaydi. (gazlangan suvlar ochilganda bosim kamaygani uchun gaz chiqib ketadi)
30	KCl ning 10°C dagi to‘yingan eritmasini qanday yo‘llar bilan to‘yinmagan eritmaga aylantirish mumkin?	10°C dan yuqoriroq haroratda qizdirish va suv qo’shish yo’li bilan to’yinmaganga aylantiriladi.
31	Eritma bu?	Erituvchi, erigan modda va ularning o‘zaro ta’sirlashuv mahsulotlaridan iborat bir jinsli tuzilmadir.
32	Eritmalar qandey agregan holatlarda bo’lishi mumkin.	Qattiq, suyuq, gazsimon bo‘ladi. Qattiq eritma = metallaming qotishmalari, tilla buyumlar, duralumin misol bo’ladi. Suyuq eritma = tuzlar, spirt, kislota va ishqorlarning suvdagi eritmasi. Gazsimon eritmalarga = havo yoki gazlaming boshqa aralashmalari misol bo‘ladi.
33	Eritmalarning turlari va hossalari.	1) Mexanik aralashma = O'zgaruvchan tarkib. Hosil bo'lganda issiqlik chiqishi yoki yutilishi kuzatilmaydi, Tarkibiy qismlarini fizik usullar yordamida ajratish mumkin. 2) Eritmalar = O'zgaruvchan tarkib. Hosil bo'lishi issiqlik chiqishi yoki yutilishi bilan sodir bo'ladi. Tarkibiy qismlarini fizik usullar yordamida ajratish mumkin. 3) Kimyoviy birikma = Doimiy tarkib. Hosil bo'lishi issiqlik chiqishi yoki yutilishi bilan sodir bo'ladi. Tarkibiy qismlarini fizik usullar yordamida ajratib bo'lmaydi.
34	Eritma tarkibida erituvchi va erigan modda qandey tartibda bo’ladi.	Eritma tarkibida kop bo’lgan modda erituvchi. Eritma tarkibida oz bo’lgan modda erigan modda. Agar suyuq moddada qattiq moddalar eritilsa, erituvchi suyuq, erigan modda qattiq bo’ladi.
35	Massa ulush qandey topiladi?	Massa ulush (ω) – harifi bilan belgilanadi. Erigan modda massasini eritma massasiga bo’lganda kelib chiqadi.
36	Foiz konsentratsiya qandey topiladi?	Foiz konsentratsiya (C%) – harifi bilan belgilanadi. Erigan modda massasini eritma massasiga bo’lib 100 ga ko’paytirganda kelib chiqadi.
37	Eritma hajmini eritma massasi va hajmiga bog’liqlik formulasini toping?	Eritma massasi (m) eritma hajmi (Vml)ni eritma zichligi (ρ)ga ko’paytmasidan kelib chiqadi. (m = Vml•ρ)
38	Molar konsentratsiya qandey topiladi?	Molar konsentratsiya (CM) – harifi bilan belgilanadi. Erigan modda miqdorini (n = mol) eritma hajmi (Vlitr) ga bo’lganda kelib chiqadi.
39	Qishloq xo‘jalik ishlarida kislotali tuproq qaysi modda yordamida neytrallanadi?	Ohak (CaO – kalsiy oksid) yordamida neytrallanadi
40	Kalsiy xlorid, natriy gidroksid, kaliy xlorid, bariy xlorid, aluminiy sulfat, Formulalarini yozing.	CaCl2; NaOH; KCl; BaCl2; Al2(SO4)3
41	A g tuz В g suvda eritildi. Hosil bo’lgan eritmadagi erigan modda foiz konsentratsiyasini toping?
42	Molar konsentratsiya qanday formula bilan hisoblanadi?