4-Ma’ruza Mavzu: Test yaratishning zamonaviy nazariyasi doirasida ma’lumotlarni qayta ishlash usullari

4-Ma’ruza

Mavzu: Test yaratishning zamonaviy nazariyasi doirasida ma’lumotlarni qayta ishlash usullari.

REJA:

• Testni validligi va ishonchligi yuqori bo’lgan test yaratish.
• Pedagogik testlarning ishonchliligi va validligini baholash

Ta'lim jarayonida testlar fan sohasini va ushbu fan sohasi o'z ichiga olgan konstruksiyalarni o'lchash uchun ishlatiladi. O`quvchining bilim darajasini, uning bilim, ko`nikma, malaka, kompententligini shakllanish darajasini bevosita ko`rish mumkin emas: o`qituvchi ularni faqat bilvosita (savol-javob, kuzatish, topshiriqlarni bajarish orqali) ko`rishi va o`lchashi mumkin.

Bunday o‘lchash natijasida chiqarilgan xulosalar asosida esa biron-bir shaxs yoki tashkilot (masalan, o‘qituvchi, ta’lim muasasasasi, ish beruvchi) tomonidan ma’lum bir qarorlar (masalan, diplom berish yoki bermaslik, o‘qishga yoki ishga qabul qilish yoki qilmaslik va hokazo) qabul qilinadi.

Qabul qilingan qarorlar asosli bo'lishi uchun testdan chiqarilgan xulosalar ham haqiqiy (asosli) bo'lishi kerak.

Validlik. Validlik tushunchasi bir-biri bilan chambarchas bog'liq, ammo ular turli narsalarni anglatadi. O'lchov haqiqiy bo'lmasdan ishonchli bo'lishi mumkin. Biroq, agar o'lchov haqiqiy bo'lsa, u odatda ishonchli bo'ladi.

Validlik usuli o'lchash uchun mo'ljallangan narsani qanchalik aniq o'lchashini anglatadi. Agar tadqiqot yuqori asoslilikka ega bo'lsa, demak u jismoniy yoki ijtimoiy dunyodagi real xususiyatlar, xususiyatlar va o'zgarishlarga mos keladigan natijalarni beradi.

Validlik usuli o'lchash uchun mo'ljallangan narsani qanchalik aniq o'lchashini anglatadi. Agar tadqiqot yuqori asoslilikka ega bo'lsa, demak u jismoniy yoki ijtimoiy dunyodagi real xususiyatlar, xususiyatlar va o'zgarishlarga mos keladigan natijalarni beradi.

Validlik bu test sifatini belgilovchi asosiy tushunchadir. Validlik deganda test maqsadiga asoslangan test natijalaridan olingan xulosalarning ilmiy va empiric jihatdan asosliligi tushuniladi.