4-мавзу фаолият режа: Фаолият ҳақида тушунча

• 4-мавзу ФАОЛИЯТ

• Режа:

• 1. Фаолият ҳақида тушунча

• 2. Фаолиятнинг интериоризацияси ва экстериоризацияси

• 3. Фаолиятнинг таркиби

• 4. Фаолиятнинг асосий турлари

• Фаолият

• англанган мақсад билан бошқариладиган ички (психик) ва ташқи (жисмоний) ҳаракатлар йиғиндисига айтилади

• Адабиётларда фаоллик ва ҳаракат тушунчалари ўзаро бир-бирига боғлиқ бўлгани билан улар ўртасидаги айрим фарқли белгилар кузатилади

• Фаолиятнинг интериоризацияси ва экстериоризацияси

• Ташқи реал ишдан ички идеал ишга мана шундай ўтиш жараёнини интероризация деб юритилади (ички ишга айланади)

• Олдин ичида ўйлаб, сўнгра бевосита ташқи муносабатга ўтиши фаолиятнинг экстериоризацияси деб юритилади

• Барча фаолият турлари таркибида учта таркибий қисмни: мақсад–мотив–ҳаракатни ажратиш мумкиндир

• Ташқи оламдаги нарсаларнинг ҳолатини ва хоссаларини ўзгартиришга қаратилган ҳаракатларни иш-ҳаракат (саъи-ҳаракат) деб юритилади.

• (лотинча afforens келтирувчи деган маънони англатади) ташқи қўзғатувчилардан ҳамда ички органлардан ахборотни қабул қилувчи ҳиссий аъзолардан марказий нерв системасига келиб тушувчи нерв импульсларининг доимий оқимини билдиради

• Афферентация

• Одамдаги мақсадга мувофиқ ҳаракатларнинг амалга оширилиши ва автоматлашуви малака деб айтилади

• Ишнинг тузилиши шундай қисман автоматлашуви туфайли ўзгариш имконияти қуйидагидан иборат:

• Малака қуйидагича ҳосил қилинади:

• а) меҳнат ҳаракатлари, уларни эгаллаб олишнинг зарур эканлиги ва аҳамиятини англаш;

• б) ҳаракат намунасини эсда олиб қолиш;

• в) малака намуналарини кўп марта бажариш, машқ қилиш;

• г) изчиллик билан олиб бориладиган машқ натижасида ҳаракатлар тезлашади, хатолар камаяди;

• д) малака ҳаракатларни автоматлаштириш билан шаклланади. Айрим ортиқча ҳаракат элементлари тушиб қолади.

• Бирор фаолиятни амалга ошириш учун мавжуд билимлардан ва малакалардан фойдалана олиш к ў н и к м а дейилади.

• Аввал ҳосил қилинган малакаларнинг янги малакаларга ижобий таъсири малакаларнинг кўчиши ёки малакалар индукцияси деб аталади.

• Инсон фаолияти асосан уч турга бўлинади:

• Ўйин фаолияти

• Меҳнат фаолияти

• таълим фаолияти

• Ўйин

• Бола бир ёшга тўлгандан бошлабоқ унда фаолиятнинг содда шаклларини эгаллаш учун шарт-шароитлар юзага кела бошлайди

• Таълим фаолияти

• Одамнинг ўз мақсадига кўра батамом ўрганиш ва ўзлаштиришдан иборат бўлган мана шундай махсус фаолияти таълим фаолияти дейилади

• Меҳнат фаолияти

• Маълум ижтимоий фойдали, моддий ёки маданий, маънавий маҳсулот ишлаб чиқаришга қаратилган фаолиятдан иборат