4-mavzu: gen, genom, genomlarning xilma-xilligi va genetik taxlil. Reja: Gen va genom haqida tushuncha

Transkripsiyani rag'batlantiruvchi tartibga soluvchi elementlar kuchaytirgichlar (ing. enhancer - kuchaytirgich), transkripsiyani bostiruvchi - saylenser (ing. silencer - susaytiruvchi, tinchlantiruvchi) deb ataladi. Tartibga soluvchi elementlar tartibga soluvchi oqsillarni tanlab bog'lashi mumkin.

• Transkripsiyani rag'batlantiruvchi tartibga soluvchi elementlar kuchaytirgichlar (ing. enhancer - kuchaytirgich), transkripsiyani bostiruvchi - saylenser (ing. silencer - susaytiruvchi, tinchlantiruvchi) deb ataladi. Tartibga soluvchi elementlar tartibga soluvchi oqsillarni tanlab bog'lashi mumkin.

Promotor- operonning bosh tomonidagi RNK polimerazasi “taniydigan” nukleotidlar izchilligi,oqsil transkripsiyasini boshlovchi qism.

• Promotor- operonning bosh tomonidagi RNK polimerazasi “taniydigan” nukleotidlar izchilligi,oqsil transkripsiyasini boshlovchi qism.
• Operon- oqsil transkripsiyasini tartibga soluvchi promotor, operator,strukturali genlardan iborat DNK qismi.

DNK da joylashgan gen tarkibidagi nukleotidlar tripletlar tarzida bo’lib ularni kodogenlar deb ataladi. DNK molekulasi polinukleotid zanjirida joylashgan genetik axborotning ma‘lum bir qismi transkripsiya jarayoni natijasida sintezlangan iRNK molekulasiga aynan ko’chirilgan bo’lib uning tarkibidagi tripletlar kodonlar deb yuritiladi. Kelgusi avlodga genetik axborot iRNK orqali beriladi va u oqsil sintezini boshqaradi. Molekulyar genetikaning so’nggi dalillarining ko’rsatishicha prokariot va eukariot organizmlar genlari o’zaro strukturaviy tuzilishi jihatidan keskin farqlanadilar.

• DNK da joylashgan gen tarkibidagi nukleotidlar tripletlar tarzida bo’lib ularni kodogenlar deb ataladi. DNK molekulasi polinukleotid zanjirida joylashgan genetik axborotning ma‘lum bir qismi transkripsiya jarayoni natijasida sintezlangan iRNK molekulasiga aynan ko’chirilgan bo’lib uning tarkibidagi tripletlar kodonlar deb yuritiladi. Kelgusi avlodga genetik axborot iRNK orqali beriladi va u oqsil sintezini boshqaradi. Molekulyar genetikaning so’nggi dalillarining ko’rsatishicha prokariot va eukariot organizmlar genlari o’zaro strukturaviy tuzilishi jihatidan keskin farqlanadilar.