4-mavzu. Qo’qon xonligining siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayoti Reja

1842 yil amir Nasrulloxon yana Qo`qon ustiga lashkar tortib keladi. U shaharni egallab yondiradi, xalqni talaydi. Atoqli o’zbek yozuvchisi Abdulla Kodiriy o’zining «Mehrobdan chayon» romanida Nasrulloning islom shariatini himoya qilish bahonasida Qo’qon xonligiga vahshiylarcha yurish qilib, shahar va qishloqlarni yondirib, xonavayron qilgani va ming-minglab begunoh oddiy odamlarning qonlarini to’kkanligini juda ko’plab dalillar asosida va badiiy buyo’qlarda yoritadi. (Nasrullo xon o’rdasiga kirib, aka-uka Muhammad Ali va Sulton Mahmudxonni so’ydiradi. Har ikkala tomondan ko’plab odam qiriladi. Shular qatorida Muhammad Alining onasi, mashhur o’zbek shoirasi Mohlaroyim (Nodirabegim), uning eng yaqinlari Xushxolbibi, Norbibi va boshqalar ham o’ldiriladi. Nasrulloxon Qo`qon xonligini Buxoro amirligiga qo`shib olinganligini e`lon qiladi. Qo`qonga Ibrohim dodhohni noiblikka va boshqa shaharlarga o`ziga sodiq beklarni tayinlab Nasrulloxon Buxoroga qaytib ketadi. Ammo oradan uch oy o`tgach 1842 yilning yozida Qo`qonda Ibrohim dodhohga qarshi qo`zg`olon ko`tariladi va Nasrulloxon hokimiyati ag`darib tashlandi. Qo`zg`olonda asosiy rol o`ynagan qipchoqlar Qo`qon xonligida yetakchi mavqeiga chiqib oladilar.

1842 yil amir Nasrulloxon yana Qo`qon ustiga lashkar tortib keladi. U shaharni egallab yondiradi, xalqni talaydi. Atoqli o’zbek yozuvchisi Abdulla Kodiriy o’zining «Mehrobdan chayon» romanida Nasrulloning islom shariatini himoya qilish bahonasida Qo’qon xonligiga vahshiylarcha yurish qilib, shahar va qishloqlarni yondirib, xonavayron qilgani va ming-minglab begunoh oddiy odamlarning qonlarini to’kkanligini juda ko’plab dalillar asosida va badiiy buyo’qlarda yoritadi. (Nasrullo xon o’rdasiga kirib, aka-uka Muhammad Ali va Sulton Mahmudxonni so’ydiradi. Har ikkala tomondan ko’plab odam qiriladi. Shular qatorida Muhammad Alining onasi, mashhur o’zbek shoirasi Mohlaroyim (Nodirabegim), uning eng yaqinlari Xushxolbibi, Norbibi va boshqalar ham o’ldiriladi. Nasrulloxon Qo`qon xonligini Buxoro amirligiga qo`shib olinganligini e`lon qiladi. Qo`qonga Ibrohim dodhohni noiblikka va boshqa shaharlarga o`ziga sodiq beklarni tayinlab Nasrulloxon Buxoroga qaytib ketadi. Ammo oradan uch oy o`tgach 1842 yilning yozida Qo`qonda Ibrohim dodhohga qarshi qo`zg`olon ko`tariladi va Nasrulloxon hokimiyati ag`darib tashlandi. Qo`zg`olonda asosiy rol o`ynagan qipchoqlar Qo`qon xonligida yetakchi mavqeiga chiqib oladilar.