4-Мавзу: Ўсмирларда хулқ-атвор бузулишларининг биологик ва психологик асослари

Уйдан қочиш учун хавф омиллар Қуйидагилар:

• 3) конституциявий ва психологик хусусиятлар:

-аниқ мулоқот, импулсивлик, юқори мулоқотчанлик фаолияти, ҳиссий ва мотивацион беқарорлик хусусиятлари;

• 4) психологик ривожланишнинг бузилиши:-ҳаётининг биринчи йилида ривожланишнинг кечикиши; мактабгача ёшда-уйқунинг бузилиши, безовталик, ҳиссий лабиллик, аффектив портлашлар ва агрессивликнинг мавжудлиги;
• 5) хулқ-атворнинг инфантил ((лотин инфантилисидан-болалар) - ривожланишдаги хусусият, олдинги ёш босқичларига хос хусусиятларнинг хулқ-атворида ёки жисмоний қиёфасида сақланиши.) шаклларини мустаҳкамлаш-ҳиссий ва иродавий тартибга солишнинг йўқлиги, ўз-ўзини етарли даражада тасвирламаслик, ўз-ўзини ҳурмат қилиш даражасининг пастлиги, келажакка йўналтирилмаганлиги;
• 6) диссоциал (ижтимоийлашувга қарши) хатти – ҳаракат - ёлғон, йўқ қилиш, ўт қўйиш, ҳуқуқбузарлик, жинсий тажовузларга мойиллик

Суицидал хулқ-атвор

• Суицид-ўлимга олиб келадиган натижа (ўз ҳаётини олиш) билан қасддан ўз-ўзига зарар етказишдир.
• Суицид - қасддан ўз жонига қасд қилишдир - ҳаётдан онгли равишда маҳрум бўлиш.
• Суицидал хулқ-бу инсон фаолиятининг ҳаётдан маҳрум этишга қаратилган ва зиддиятли вазиятда шахсий инқирозларни ҳал қилиш воситаси сифатида хизмат қиладиган турли шаклларидир.
• Суицидал хулқ-атвор deviant хулқ-атвор шаклларидан биридир.
• Суицидал хулқ-атвор кенгроқ тушунча бўлиб, ўз жонига қасд қилишдан ташқари суицидал уринишлар ва кўринишларни ҳам ўз ичига олади.
• Суицидал уринишлар-бу шахсга боғлиқ бўлмаган сабаб билан тугамаган ҳаракатлар (арқон узилиши, ўз вақтида реанимация тадбирлари ва бошқалар.)бўлиб қолиши ҳам мумкин.

Суицид тарихи

• Турли маданиятларда ўз жонига қасд қилиш муносабати доимо ноаниқ бўлган.
• Қадимги Юнонистонда унга салбий муносабатда бўлган, ўз жонига қасд қилиш қонуний жазоланадиган жиноят ҳисобланган, ҳатто бу қилмишни содир етган шахснинг қўлини кесиш керак деб ҳисобланган.
• Католицизмда ҳам бу ҳодисага салбий муносабатда бўлади.
• Бошқа мамлакатларда, масалан, Хитойда ўз жонига қасд қилиш муносабати жуда хотиржам билан қаралган. Инсон шу тариқа қалбини озод қилади, деб ҳисоблашган.
• Қадимги Ҳиндистонда ҳам Хитойдаги муносабат, тахминан бир хил ёндашув ишлатилган.
• Японияда яқин-яқингача хара-кири (қоринга зарар етказиш орқали ўз жонига қасд қилиш, самурайлар) маросим бўлган.