4-mavzu: Uglerodni tabiatda aylanishida mikroorganizmlarning roli

Spirtli bijgish va uning ahamiyati. Spirtli bijgish ba’zi achitqilar asosan saxarmukos avlodi vakillari ishtirokida sodir bo’ladi. Ba’zi bakteriyalar (sartsina) va mogor zamburugning alohida vakillari ham sodir etadilar. Muhit kuchsiz kislotalik rN – 4 – bo’lganda ular yaxshi rivojlanadilar va eritmada 15-17% gacha spirt to’planadi. Trushlar geksozlarni etil spirti va karbonat angidridgacha parchalaydi. S₆ N₁₂ O₆ q2SN ₃SN₂ONq2SO ₂q 25 kal. Bu ikki fazada iborat bo’ladi. 1. Induktsion 2.Statsionar. Induktsion fazada tsirouzu kislotadan hosil bo’lgan sirka alьdegid vodorod aktseptori siatida foydalanilmay qoladi. Natijada vodorod gilitserin alьdegid biriktirib oladi va eritmada glitserin, sirka alьdegid va SS to’planadi. Ikkinchi fazada vodorodni sirka alьdegid biriktiradi va spirt hosil bo’laveradi.

2SN₃ SNO q 2 (2N)q 2 SN₃SN₂ON

Spirtli bijgish nonvoychilikda, galla donlari va kartoshka kraxmalidan aroq ishlab chiqarishda, pivo pishirishda ham ahamiyatlidir.

Sut kislotali bijgish va uning ahamiyati. qadimda ma’lum bo’lgan uglevodlar bijgishning ancha oddiy xili bo’lib, uni amalga oshiruvchi mikroorganizmni o’tgan asrning 60-yillarida Lui Paster qatiqdan ajratib oldi. Buni streptokoknus laktus deb ataldi. S₂N₁₂O₆ – 2SN₃ SNON SOON hosil bo’ladi. Bu faqatgina sut kislota hosil bo’lganligi uchun gomofermentativ sut kislotali bijgish deyiladi.
Agarda glyukozada sut kislota va etil spirt hosil bo’lsa, SO₂ ajralib chiqsa bunday bijgish geterofermentativ sut kislotali bijgish deyiladi. Bakteriumlaktis aerogenez amalga oshirsa shunday bijgish sodir bo’ladi.

S₆N₁₂O₆qSN₃SNONSOONqSN₃SN₂ONqSO₂

Bifidobakteriyalar sirka kislota va sut kislota hosil qiladilar, bunday bijgish bifidobijgish deyiladi.

Bunda 2SN₆N₁₂O₆q3SN₃SOONq2SN₃SNONSOON hosil bo’ladi. Sut kislotali bijgish ahamiyati katta. Silos tayyorlashda, karam tuzlaganda, katiq pishloq tayyorlashda shu jarayon amalga oshadi.