4 reja kirish asosiy qism

44 
 
Abstraksiyalash o‘zida ob’ekt hulqiga xos belgilar va muhim sifatlarini 
mujassamlashtiradi, ammo uning ko‘rinishi asli nusxadagi ko‘rinishlardan farq 
qilishi mumkin. Ko‘pincha modellarda abstrakitsiya ana shunday xolatda namoyon 
bo‘ladi. Masalan, ishlarni tashqik qilish sxemasida ishchilarning turli guruhlari 
o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarni abstrakt formada ifodalashga xarakat qilinadi.
Bunday sxema real munosabatlarni faqat sirtdan ifodalydi.
Biz sistemaning kismlari yoki ejlementlarin tahlil qilganimizdan keyin, ularni 
birlashtirishga xarakat qilamiz. Boshqacha aytganda sintezdan foydalanib, 
murakkab 
sistemaga 
qaysidir 
ma’noda 
yaqinlashadigan 
vazimyatni 
modellashtiramiz. Bu erda ikki momentni nazarda tutish kerak bo‘ladi. 
Birinchidan, sintez uchun tanlab olingan kism yoki elementlar to‘g‘ri tanlangan 
bo‘lishi lozim. Ikkinchidan, ularning o‘zaro munosabatlari to‘g‘ri ifodalangan 
bo‘lishi kerak. Bu amallar analiz, soddalashtirish va abstraksiyalash jarayoni 
bo‘lib, o‘rganilayotgan sistema ishini approksimssiya qiluvchi modelni qurishga 
yordam beradi va biz real sistemani emas, balki uning modelini optimallashtiramiz. 
Biz qurgan model va real sistema o‘rtasidagi o‘zaro aloqaning mavjudligi va 
mosligi masalasi analiz, abstraksiya va sintez ishlarini qay darajada amalga 
oshirilganligiga bog‘liq bo‘ladi. 
Biz imitatsiya qilishni kelajakda tajribalar o‘tkazish yoki hulqini o‘rganish, 
turli strategiyalarni baholash maqsadlarida real sistemaning modelini yaratish 
jarayoni sifatida ta’rifladik. Ushbu ta’rifdan imitatsion modellarning o‘ziga xos 
belgilari kelib chiqadi. Bu belgilar quyidagilardan iborat bo‘ladi:
- sistema faoliyati bilan bog‘langan ;
- real olamga xos masalalarni echishga mo‘ljallangan ;
- sistemani boqaruvchilariga munozara ob’ekti bo‘lib xizmat qilishi lozim.
Imitatsiya sistemaning faoliyati bilan chambarchas bog‘langan. Sistema biror 
maqsadga ko‘ra, o‘zaro aloqa va munosabatlarni e’tiborga olib, biror funksiyani 
(amalni) bajarish uchun bir guruhga birlashtirilgan elementlar yoki ob’ektlar 
to‘pldamidan iborat bo‘ladi.

---