4 tema: TÁlimdi differentsiyalastiriw hám individualastiriw texnologiyalarinan paydalaniw jollari

№4 TEMA: TÁLIMDI DIFFERENTSIYALASTIRIW HÁM INDIVIDUALASTIRIW TEXNOLOGIYALARINAN PAYDALANIW JOLLARI.
TÁLIMDI INDIVIDUALLLASTIRIW TEXNOLOGIYASINIŃ ÓZINE TÁN TÁREPLERI.
Reje:

1. 
   Tálimdi differentsiyalastırıw texnologiyasinan paydalanıw jolları. Tálim tárbiya protsessinde differentsiyalastırıw texnologiyalarınıń ózine tán qásiyetleri.
   
2. 
   Tálimdi individuallastırıw texnologiyasınıń ózine tán qásiyetleri.
   
3. 
   Oqıwshılarǵa tabaqalap hám individual qatnasta bolıw.
   
4. 
   Biologiyadan klasstan tısqarı shınıǵıwlardı shólkemlestiriwde pedagogikalıq texnologyailardan paydalanıw. Tálimdi differentsiyalastırıw
   

Tayanısh túsinikler: Differensiya, Bilimlendiriwdi differensiallastırıw, didaktikalıq sistema, texnologiya, individuallastırılǵan bilimlendiriw, sabaq, sabaqtan tısqarı jumıslar, ekskurciyalar, logikalıq baylanıslar,

1. 
   Tálimdi differentsiyalastırıw texnologiyasinan paydalanıw jolları. Tálim tárbiya protsessinde differentsiyalastırıw texnologiyalarınıń ózine tán qásiyetleri.
   

Differensiya latınsha “difference” sózinen alınǵan bolıp, ol pútin nárseni túrli dárejedegi forma hám bólimlerge ajıratıw mánisin beredı.
Bilimlendiriwdi differensiallastırıw:

1. 
   Oqıwshılardı oqıw processi ushın áhimiyetli bolǵan ózgesheliklerine qaray toparlarǵa ajıratıp shólkemlestiriletuǵın oqıw processiniń belgili bir forması;
   
2. 
   Oqıw processin shólkemlestiriw didaktikalıq sistemanıń bir bólegi bolıp, onda bilim alıwshılardıń hár qiylı dárejedegi toparlarında arnawlı oqıtıw processi shólkemlestiriliwin táminleydi.
   

Differensial bilimlendiriw texnologiyası oqıw processiniń belgili bir bóliminiń didaktikalıq maqsetin ámelge asırıwǵa múmkinshilik beretuǵın mazmun, qural, metod hám formalarınıń kompleksi esaplanadı.
Bul texnologiyanıń tıykarǵı mánisi - oqıtıw processin tabaqalastırıw bolıp, onda hár bir shaxstıń múmkinshiligi hám uqıbına qaray oqıtıw, oqıwshılardı hár qıylı toparlarda islewge úyretiw sanaladı.
Oqıtıwdıń barlıq formasında differensiallastırıw ushıraydı, tabaqalastırıw bar, sol sebepli bul texnologiya bilimlendiriw processine “sińip” ketiwshi texnologiya esaplanadı.
Usı texnologiyanıń abzallıqları:

2. 
   Oqıtıwshı oqıwshılardıń ózlestirgen bilimi, ózlestiriw kórsetkishin itibarǵa alǵan túrinde olarǵa járdem beriw múmkinshiligin beredi.
   
3. 
   Oqıwshılardıń bilim alıw dárejesi hám bilimlerdi ózlestiriw sapası artadı.
   
4. 
   Shaxsta bar “Men” koncepsiyasınıń dárejesi artadı, bilimi kúshli oqıwshılardıń óz qábiletlerin kórsete alıwına, ózlestiriwi tómen bolǵan oqıwshılarda biliw quwanıshı payda bolıwına alıp keledi.
   
5. 
   Oqıwshılardıń bilim alıwǵa bolǵan qızıǵıwshılıǵı, talabı artadı.
   
6. 
   Oqıwshılardıń hár qiylı dárejedegi (gomogen, geterogen) kishi toparlarda islewine múmkinshilik jaratıladı.
   

Biologiya oqıtıwshısı oqıtıwdı differensiallastırıw ushın belgili bir tema boyınsha úsh qıylı dárejedegi:
A - dóretiwshi, B - izertlewshi, C - reproduktiv xarakterdegi oqıw tapsırmaların dúzedi.
Bul oqıw tapsırmalarında eki baǵdar názerde tutıladı:
1. Oqıwshılardıń belgili dárejedegi bilim, kónlikpe hám mamanlıqtı iyelewi;
2. Oqıwshılardıń bilim alıwında erkinligin támiyinlew;
Oqıtıwshı A, B, C varianttaǵı oqıw tapsırmaların dúziwde izbe-izlikke ámel qılıwı kerek.
A- varianttaǵı oqıw tapsırmaları ortasha ózlestiretuǵın oqıwshılarǵa arnalǵan bolıp, ol oqıwshılardıń MTS menen normalanǵan bilim hám kónlikpelerın iyelewin táminleydı. Sonıń ushın usı oqıw tapsırmaların orınlaw boyınsha kórsetpelerde itibarın nelerge qaratıw kerekligi, qanday juwmaq shıǵarıw jolları anıq belgilep qoyılıwı kerek.
B-varianttaǵı oqıw tapsırmaların dúziwde oqıtıwshı oqıwshılardıń oqıw hám aqılıy iskerlik usıllarınan paydalanıwın názerde tutqan halda, MTS menen normalanǵan bilim hám kónlikpelerin iyelewden tısqarı shaxstıń óz betinshe pikir júritiw kónlikpelerin rawajlandırıw maqsetinde mashqalalı hám logikalıq xarakterdegi tapsırmalardı kiritedi.
C - varianttaǵı oqıw tapsırmaları oqıwshılardıń aldın ózlestirgen bilim hám kónlikpelerin jańa jaǵdaylarda qollap, jańa bilimlerdi iyelewine múmkinshilik jaratadı. Oqıwshılar tema boyınsha berilgen oqıw materialların óz betinshe ózlestiredi. Sonday-aq, oqıwshılardıń óz betinshe hám dóretiwshi pikir júritiw kónlikpelerin rawajlandırıwǵa tiykar jaratadı.
Oqıtıwdı demokratizasiyalastırıw talaplarına muwapıq oqıwshılarǵa oqıw tapsırmaların tańlaw huqıqı beriledi. Usı taqılette hár bir oqıwshınıń óz múmkinshiligi hám uqıbına qaray rawajlandırıw múmkinshiligi payda boladı.
Usı texnologiyada bilimlerdı qadaǵalaw hám bahalaw individual tárizde orınlanǵan oqıw tapsırmalarına muwapıq ámelge asırıladı.
Jáne bir nársege itibar qaratıwımız kerek, tabaqalastırılǵan qatnasta, oqıw tapsırmaların dúziwde oqıwshılardıń ózlestiriwi zárúr bolǵan oqıw materialı tiykar etip alınadı. Bunıń ushın oqıtıwshı biologiyadan MTSnıń mazmunı menen jaqınan tanısıwı, oqıwshılar ózlestiriwi zárúr bolǵan bilim hám kónlikpelerge qoyılatuǵın minimum hám maksimum talaplardı jaqsı biliwi kerek.
Biologiyanı oqıtıwda tabaqalastırılǵan qatnastı ámelge asırıw ushın oqıtıwshı:

1. 
   Oqıw páni boyınsha oqıw materialların bólim (blok) lerge ajıratıwı, hár bir bólim boyınsha oqıwshılar ózlestiriwi kerek bolǵan oqıw materiyalınıń minimum hám maksimum kólemi, oqıwshılardıń bilim hám kónlikpelerine qoyılatuǵın minimum hám maksimum talaplardı jaqsı biliwi kerek;
   
2. 
   Belgili temalar boyınsha qıyınshılıǵı túrli dárejedegi oqıw tapsırmaların dúziwi;
   
3. 
   Oqıwshılardıń hár qıylı dárejedegi kishi toparlarda islewin shólkemlestiriw hám basqarıw kónlikpelerin iyelegen bolıwı kerek.
   

1.