5 Amaliy mashg’ulot Mavzu: 2T30П teodolitini o‘rganish. 2T30П teodolitida gorizontal,vertikal burchaklarni va dalnomer masofani o‘lchash
va dalnomer koeffitsientini aniqlash
Download 1.36 Mb. Pdf ko'rish
|
5 - Amaliy mashg’ulot
va dalnomer koeffitsientini aniqlash
Teodolit bilan masofani o‘lchashda ko‘rish trubasi iplar to‘rining dalnomer iplaridan va nivelir reykasidan foydalaniladi. AB chiziq uzunligini aniqlash uchun, A nuqtaga teodolit o‘rnatiladi va ish holatiga keltiriladi, B nuqtaga esa nivelir reykasi qo‘yiladi. Truba reykadagi asbob balandligi i ga qaratilib , dalnomer iplari bo‘yicha reykadan n1 va n2 sanoqlar olinadi (23-rasm).
AB chiziqning uzunligi quyidagi formula bilan hisoblanadi: D = k · (n2- n1) + c,
bu erda k = 100 – dalnomer koeffitsienti; c = 0 - dalnomer doimiysi. Masalan: reykadan olingan sanoqlar n1 = 1400 va n2 = 1558 bo‘lsa, o‘lchanayotgan chiziq uzunligi
9
D = 100 (1558 - 1400) + 0 = 15800mm = 15,8m ga teng.
Dalnomer iplari bilan masofa o‘lchash nisbiy xatosi Dalnomer koeffitsientini aniqlash uchun, tekis joyda bosh nuqtadan D =10m, 20m, 30m o‘lchab, bu nuqtalarga reyka qo‘yiladi va har biriga ketma-ket reykalar qo‘yilib, ulardan dalnomer iplar bo‘yicha n 1 va n 2 sanoqlar olinadi (26- rasm). So‘ng formulasi bo‘yicha , va topiladi.
10
Lazerli dalnomerlarning masofa o‘lchash uzunligi 50-200 metr. Masofani o‘lchash aniqligi ± 2 mm. O‘lchangan qiymatlarni saqlash xotirasi 30 ta qiymatgacha. Saqlash temperaturasi: 20-60 ° C Ish temperaturasi: 0-40 ° C Akkumulyator 15V 3 * AAA Og‘irligi (batareyasi bilan) -180 gramm. Razmerlari: 118*54*28 mm. Lazerli dalnomer “ STONEX” ning boshqaruv paneli 28-rasmda ko‘rsatilgan. Lazerli dalnomerlarda masofa bevosita va bilvosita usullar bilan o‘lchanadi. Bevosita, ya’ni to‘g‘ridan – to‘g‘ri o‘lchashda ikkita usul qo‘llaniladi: Nur qaytargichsiz o‘lchash va nur qaytargich yordamida o‘lchash. Bilvosita o‘lchashda: Pifagor qonuni bo‘yicha o‘lchash, ya’ni to‘g‘ri burchakli uchburchakni ikki tomonini o‘lchab, uchinchisini hisoblash mumkin; Yuza va hajmni o‘lchashi mumkin.
Download 1.36 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling