5-dars: Orfografiya ( avvalgi darslardan aralash) Davronbek Akbaraliyev


Download 416.63 Kb.
Pdf ko'rish
Sana10.04.2023
Hajmi416.63 Kb.
#1347862
Bog'liq
5-dars test; orfografiya



5-dars: Orfografiya ( avvalgi darslardan aralash) Davronbek Akbaraliyev 
“Renessans” o‟quv markazi Ona tili va adabiyoti tel: +998 97 149 69 29
1. Qaysi qatorda imloviy xatolik bilan yozilgan fonetik 
hodisaga uchragan so‟z berilgan? 
A) Yugurib charchamaydigan chayir mashinasi dam
tepalikka, aylanma yo„llar osha dam pastlikka, kishining
nigohi tushsa yuragi shig„illab ketadigan jarliklar
yoqasidan o„tib, yana ko„tarilib qolardi. 
B) Qo„llari, oyoqlari o„ziga bo„ysunmay, o„z-o„zidan
harakatlanar, uni qayoqqadir olg„a eltardi. 
C) Qonunga ko„ra, amnistiya aktini qo„llash uchun
ayiblov tomonining, shu jumladan, jabrlanuvchining
roziligini talab etilmaydi. 
D) Hozir ona yuragida nafrat va xo„rlanganlik hislarigina
bo„lgan. 
2. Quyidagi qaysi gapda imloviy xatolik chiziqcha bilan 
bog‟liq? 
A) Bobom bu yil askarlarimizga, kam deganda, uch vagon
qovun-tarvuz jo„natmasam, do„ppimni osmonga otaman 
deb, kecha-kunduz polizdalar. 
B) Mahallada katta tayyorgarlik bilan o„tqazilgan
tadbirda keksa-yu yosh faol ishtirok etdi. 
C) Buyuk ipak yo‟li XVI-asrlarga kelib o‟z ahamiyatini 
yo‟qotib bordi. 
D) O‟quvchilar 25-may sanasiga kelib maktabni 
tamomlaydilar, ularning 11 yil davomida olgan bilimlari 
kelajakda juda asqotadi. 
3. Quyidagi qaysi javobda barcha so‟zlar to‟g‟ri yozilgan? 
A) Podishoh, sabzovot, muvaffaq 
B) Solig„, harsang, karvonboshi
C) Sovdagar, axborot, fidoyi 
D) Kamarbasta, shahid, taajjub 
4. Imloviy xatolik til oldi undoshi bilan bog‟liq so‟z 
qatnashgan gap qaysi javobda berilgan? 
A) Bobosi so„zini eshitgan nabira oldidagi kitoplarni 
taxlay boshladi. 
B) Har kim ekganini o„radi. 
C) Ona tiliga doir hamma yozuvlarni chiroyli yozadigan, 
bu darsdan hamisha a‟lo baho oladigan bo„ldim. 
D) Kimdir ko„rmay ketgan baxtni men ko„rdim, 
Kimdir aytmay ketgan so„zni ayttim men. 
5. Quyidagi qaysi so„zlarda nuqtalar o„rniga i
unlisi yoziladi? 
1) sov...q; 2) sup...rmoq; 3) muh...m; 4) qut...lmoq;
5) sur...shtirmoq; 6) tush...nmoq. 
A) 2, 3, 6 В) 1, 2, 4, 6 
C) 3, 5 D) 1, 3, 5 
6. Qaysi javobda berilgan so„zlardagi nuqtalar o„rniga 
bo„g„iz undoshi yoziladi? 
A) ...iyla, ...ulosa 
B) sa...iy, i...tiro 
C) ...ushyor, ...ozirjavob 
D) ...ayot, ...aridor 
7. Qaysi gapda imloviy xatolikka yo„l qo„yilgan? 
A) O„g„il bolalar ariqlarni tozaladilar, qizlar esa hovlini 
supurdilar. 
B) Onam qo„y go„shtini o„z yog„iga qovurib berdilar. 
C) Sap-sariq qovunlarning xushbo„y hidi anqib turardi. 
D) Bugun yumushlarim ko„payib ketdi, siz aytkan joyga 
bora olmadim. 
8. Quyidagi gapda imloviy jihatdan xato yozilgan so„zlar 
soni nechta? 
G „azapdan o'zingni asra, chunki 
u
tufayli inson ishlarini,
ezgu maqsatlarini unutadi. 
A) 2 ta В) 1 ta C) 3 ta D) 4 ta 
9. 
Oq // saroy, ot // quloq, dev // qomat, havo // rang,
borib // kelmoq, sher // dil, yer // yong'oq, bay on // etmoq,
erk // sevar.
Ushbu juftliklardan qo„shma so„z hosil qilinganda nechtasi 
qo„shib yoziladi? 
A) 5 tasi B) 8 tasi C) 6 tasi D) 7 tasi 
10. Qaysi gapda imloviy xatolik qator undoshli so‟zda 
kuzatilgan? 
A) O„sha savol turtki bo„lib, men bir necha yil davomida 
televideniye orqali «G„azal oqshomi» davra suxbatlarida 
ishtirok etdim. 
B) Bulutlar haydar shamol,
Goh yog„ib o„tar yomg„ir.
Barklar pokiza, zilol,
Goh quyosh to„kadi nur,
Goh yog„ib o„tar yomg„ir. 
C) Mol va boylikning umri qisqa, tezda zovol topadi,
ammo yaxshi nom uzoq asrlar davomida o„lmaydi. 
D) U so„zlar, tirilib kelarlar go„yo,
Birga qonli jangga kirgan o„rtog‟lar. 
11. 
Bilimlining so„zi yerga suv kabi zarirdir, suv oqib
tursa, yerda turli ne‟matlar unadi

Berilgan gapda xato yozilgan so‟z haqidagi qaysi hukm 
noto‟g‟ri? 
A) Noto‟g‟ri yozilgan so‟zda faqat jarangli undoshlar 
qatnashgan. 
B) Noto‟g‟ri yozilgan so‟zda til qismlarining harakatiga 
ko‟ra birlashtiruvchi belgiga ega undoshlar qatnashgan. 
C) Noto‟g‟ri yozilgan so‟zda ikkita ochiq bo‟g‟in bitta 
yopiq bo‟g‟in mavjud. 
D) Noto‟g‟ri yozilgan so‟zda faqat ( sonor) ovozdorlardan 
iborat yopiq bo‟g‟in mavjud. 
12. Qaysi qatorda qo‟shib yozish bilan bog‟liq bo‟lgan 
imloviy xatolikka yo‟l qo‟yilmagan? 
A) Go„yo mehmon xonaning yonida yana bir hujra qura
boshlagan emish. 
B) Uzoqlardan asal arilar uchib kelishar edi. 
C) Yoshligimda “Urto‟qmoq” multfilmini tomosha 
qilardim, o‟sha kunlarni eslasam, behad sevinaman. 
D) Umum jahon davlatlari o‟zining rivojlanish 
bosqichlarini va strategiyalarini belgilab olganini 
unutmaslik kerak. 
13. Faqat ochiq bo‟g‟indan iborat so‟z qaysi qatorda 
imloviy xatolikka uchragan? 
A) Balki, siz xaqdirsiz – Siz emas, balki u xaqdir. 
B) Bo„ron bo„lishi extimol, qizim.
Extimol, bu onasidan yagona esdalik. 
C) Qadr-qimmat va izzat-e‟tibor bilim tufaylidir bilimsiz 
zakovatsiz kishining bir kapt tuprog‟cha ham qimmati
yo„qdir. 
D) Omon ovchining ov sarguzashdlari ko„plarni
qiziqtirardi: ko„plari xikoya eshitish uchun kelardi.


5-dars: Orfografiya ( avvalgi darslardan aralash) Davronbek Akbaraliyev 
“Renessans” o‟quv markazi Ona tili va adabiyoti tel: +998 97 149 69 29
14. Qaysi javobdagi birliklar imloviy jihatdan to„g„ri 
yozilgan? 
A) milyard, artileriya B) 10-sinf, XXI-asr 
C) sog„gach, bargga D) keldida, bolayu 
15. Quyidagi jadvalda gap va ularda sodir bo‟lgan imloviy 
xatoliklar berilgan. Ularni moslashtiring. 

Xalqning sabr toqati cheksiz 
emas. 

Harflarning o‟rni 
almashishi bilan imloviy 
xatolik 

Aslida, inson baxt uchun,
dunyo ne‟matlaridan 
barhamand bo„lish uchun 
tug„iladi. 

Chiziqcha bilan bog‟liq 
imloviy xatolik 

Bu haqda saida bundan ortiq 
gapirishni lozim ko„rmadi. 

So‟zga mos bo‟lmagan 
qo‟shimchaning 
qo‟shilishi bilan bog‟liq 
imloviy xatolik 

O„zim ittay charchaganman. 

Bosh harf bilan yozish 
bilan bog‟liq imloviy 
xatolik.
A) 1-b 2-a 3-d 4-c B) 1-c 2-a 3-b 4-d
C) 1-b 2-d 3-a 4-c D) 1-c 2-b 3-c 4-a 
16. Qaysi javobda barcha undoshlari jarangli bo‟lgan so‟z 
xato yozilgan? 
A) Normurod Shomurodov alaqanday shubhadan yuragi
zirqirab o„z kabinetiga kirdi. 
B) Hech qanday kishini, xoh u tirik bo„lsin, xoh u vafod 
etgan bo„lsin, yomon so„zlar bilan gapirmaslik kerak. 
C) Siz o„zingizni turpoq bilan tenglashtirmakchi 
bo„lgansiz, lekin men hozir Kumushga ham qanoatlanmay
Oltinbibi deb atamoq fikriga tushdim. 
D) Ammo shuni, bolojonlar, unutmang, 
Qor yog„ganda, qushlar holi bo„lar tang.
O„shanda siz qushlarga yordam bering,
Uvoq seping, ularga inlar quring. 
17. Qaysi qatordagi gapda nuqtalar o‟rniga bo‟g‟iz 
undoshi qo‟yilmayadi? 
A) Nuqtaday bir qush uchar, 
Go„yoki be…ush uchar. 
B) Hatto, zeb-ziynatni yulqib ziyoda, …aykal ham 
qo„yingiz bamisli xayol. 
C) …ayosizda or bo„lmas, aslo vafodor bo„lmas. 
D) Qo„y, yig„lama, ey ba…shi. 
18. Qaysi qatordagi gapda 
“Yer” 
so‟zi bosh harfda 
yozilishi kerak edi? 
A) Boyvachcha 
yer 
o„pib, tavba qilibdi va keksa ota-
onasini rozi qilish uchun o„sha zahoti ularning huzuriga 
shoshilibdi. 
B) Baland cho„qqilarni, adirlarni,daraxtlarni bosib qolgan 
qor bu 
yer
da shunday iliq va mayin ko„rinadiki, go„yo
tog„ga qor tushgan emas, mayin oq kigiz yopilgan. 
C) Olmaxon yerdan ko„ra daraxtda tezroq yugurar ekan. 
D) Olimlarning ilmiy asoslariga qaraganda Quyoshning 
atrofida 
yer
365 kunda aylanib chiqar ekan. 
19. Qaysi javobdagi so„zlarning barchasi imloviy
jihatdan to„g„ri yozilgan? 
A) teleko„rsatuv, magistratura, dissertatsiya 
B) kompressor, komissiya, manitoring 
C) kordinata, bakalavr, vakum 
D) Kakao, inkubator, fotoaparat 
20. Asoslar o‟rtasida o‟xshatish munosabati borligi tufayli 
qo‟shib yozilgan qo‟shma so‟zlar qaysi gapda qatnashgan? 
A) Uni qanday ko„rinishda amalga oshirasiz? Albatta, 
taklifnoma yozib, tadbirda ishtirok etishlarini so„raysiz. 
B) Erkin mavzudagi insho ommabop uslubda yoziladi. 
C) Qish. Yanvar havosi juda sovuq. Laylakqor hadeb
savalagani-savalagan. 
D) Yalangliklarda qirqoyoqlar ko‟payib ketdi, bu esa cho‟l 
qushlari uchun ozuqa manbayi hisoblanadi. 
21. Imloviy xato yozilgan so‟zda tovush almashishi 
kuzatilgan gapni aniqlang. 
A) Mening beshigimga otilgan ul o„q
Sizning umringizni uzgan, ehtimol. 
B) U qudiqqa chelakni tashladi, lekin hech qanday yo‟l 
bilan suv ololmadi. 
C) O„rtada bo„lsin deb qadr ham izzat, 
Ayrilig‟ va o„lim yaralganmi yo? 
D) Rus, ingliz tillarida sanog„i ma‟lum narsalarga ham
ko„plik belgisi qo„yiladi. 
22. 
Bir pashsha qir tarafdan uchib kelayotgan arini ko„rib: «Oh 
birodar! Bir boshing uchun buncha harakat qilasan! Sen ham 
men kabi rohatda yashasang bo„lmaydimi, chunki mening 
hayotimda hech bir mashaqat yo„q. Insonlar tomonidan 
hozirlangan dasturxonlardan har xil taomlarni yeb-ichib, umr 
o„tkazaman. 
Matnni o‟qing. Matnda qanday turdagi imloviy xatolik 
borligini aniqlang. 
A) Qo‟sh holatda yozilishi kerak bo‟lgan undoshning 
tushib qolishi bilan bog‟liq imloviy xatolik… 
B) Ajratib yozilishi kerak bo‟lgan so‟zlarning qo‟shib 
yozilishi bilan bog‟liq imloviy xatolik… 
C) Chiziqcha qo‟llash bilan bog‟liq imloviy xatolik… 
D) Bo‟g‟iz undoshining qo‟llanishi bilan bog‟liq imloviy 
xatolik… 
23. Qaysi gapda chiziqchani qo‟llash bilan bog‟liq xatolik 
yuzaga kelgan? 
A) Dunyoning ishlari ko„p qiziq ekan: quvonch va qayg„u 
hamisha yonma-yon yuradi. 
B) Turli katta-kichik marosimlar: bayramlar, tug„ilgan 
kunlar, to„ylar bilan bir qatorda do„stona yig„inlar ham
bu munosabatlarni tobora mustahkamlab turuvchi 
vositalardir. 
C) Havoning issiqlik ko‟rsatkichi yildan-yilga yuqorilab 
bormoqda, bu esa iqlim isishiga va muzliklarning erib, suv 
sathining ko‟tarilishiga sabab bo‟ladi. 
D) Tuproq ko„chalardan chopgan bolalik,
Yillar changi ichra asta yo„qoldi.
Bolalik ketdi-yu, sho„x suhbatlarda
Uni kula-kula eslamoq qoldi. 
24. Imloviy xatolikka uchragan so‟z qo‟sh undoshli so‟zdan 
oldin kelgan gapni toping.
A) To„rt narsa: badfe‟llik, badqovoqlik, takabburlik va 
dilozorlik kishiga xor-u zorlik keltiradi. 
B) Ularning o„xshash tomoni bitta. 
U ham bo„lsa, barchaning pirovard maxsadi mukammallik. 
C) Izzattalablik o„z holicha, ehtimol, nuqsondir, biroq u
ko„p hollarda qadr-qimmat manbayidir.
D) Jahling chiqqan taqdirda ham birovga qattiq gapirma. 


5-dars: Orfografiya ( avvalgi darslardan aralash) Davronbek Akbaraliyev 
“Renessans” o‟quv markazi Ona tili va adabiyoti tel: +998 97 149 69 29
25. Qaysi gapda imloviy jihatdan xatolik faqat bosh 
harflar imlosi bilan bog‟liq? 
A) Jahon Sog‟liqni Saqlash Tashkiloti bergan 
bayonotlarga qaraydigan bo‟lsak, virusdan 
kasallanayotganlar soni tezlik bilan o‟sib bormoqda.
B) Birlashgan Millatlar tashkiloti tez orada o‟zining yangi 
yig‟ilishini o‟tkazadi, unda ekologik muomollar ham 
ko‟tariladi. 
C) O‟zbekiston qahramoni hisoblangan Abdulla oripov
“ O‟zbekiston” qasidasi orqali vatanga bo‟lgan 
muhabbatini nomoyon etgan edi. 
D) Qadam-baqadam yurayotgan kishilardan biri anvar 
edi, uning yonidagi kishini esa hech kim tanimadi. 
26. 
Hayriyat, tog‟ning oxiriga yaqinlashgan sayin asov soy 
sayozlashib, muz tabora yupqalashib bordiyu, nihoyat, 
qoyatoshlar chekinib, yaylov ko„rindi. 
Imloviy xatolikka oid quyidagi qaysi hukmlar to‟g‟ri? 
1) Gapda chuqur til orqa undoshining o‟rniga bo‟g‟iz 
undoshining yozilishi bilan bog‟liq imloviy xatolik bor. 
2) Unli harfning noto‟g‟ri qo‟llanishi bilan bog‟liq imloviy 
xatolik mavjud. 
3) Chiziqchani qo‟llash bilan bog‟liq imloviy xatolik 
mavjud. 
4) Jarangli undoshning jarangsiz juftiga almashtirish 
orqali yuzaga chiqqan imloviy xatolik mavjud. 
A) 1, 2, 3 B) 1, 3, 4 C) 1, 2, 4 D) 1, 2, 3, 4 
27. Fonetik jihatdan tovush almashishi hodisasi 
kuzatilgan gapda imloviy xatolikka uchragan so‟z 
qatnashgan javobni toping. 
A) O„zaro tobe munosabatida bo„lgan gap bo„laklari va 
gaplarni bog„lash uchun ishlatiladigan bog„lovchilar 
ergashtiruvchi bog„lovchi sanaladi. 
B) Qo„rqoq do„st dushmandan xavflidir, chunki 
dushmandan extiyot bo„lasan, ammo do„stga ishonasan. 
C) Bu holda mazkur so„zlar adabiy ilimlarni, ya‟ni til va 
adabiyot bilan bog„liq ilimlarni anglatadi. 
D) Til o„z vazifasini bajarmasa, qo„l ishga tushadi, ya‟ni 
insoniy munosabat o„rnini xayvoniy xatti-harakat oladi. 
28. 
Egalik qo‟shimchasining qo‟shilishi natijasida 
jarangsiz undosh jaranglisiga aylanadi.
Ushbu qoidaga amal qilinmasligi natijasida imloviy 
xatolikka sabab bo‟lgan so‟z qaysi gapda qatnashgan? 
A) Har kim bilim olish huquqiga ega. 
B) Ishtirokini yakunlagan sportchi mag‟lubiyatidan 
afsuslanmadi, yuzida tabassum bilan maydonni tark etdi. 
C) Bilagi zo‟r birni yiqar, bilimi zo‟r mingni… 
D) Vatanning ravnag‟i uchun har bir inson vatanparvar va 
fidoyi bo‟lishi kerak. 
29. Imloviy xatolikka uchragan so‟z yopiq bo‟g‟inlar 
miqdori kam bo‟lgan gapda qatnashgan javobni toping. 
A) Biror nima to„g„risida xulosa chiqarish uchun unga
ega bo„lish shart emas. 
B) Qayoqdan ayon bo„lsin, axir, men uxlamadim, – deb 
javob beripdi ota. 
C) O„qir ekanman, bir sahifadagi murakkab fikirga hech
ham tishim o„tmadi. 
D) Umrining oxirigacha bor davlatini sarplab, kutubxona 
homiyligini zimmasiga oldi. 
30. 
asal // ari, dev // qomat, Besh // ariq, jigar // rang,
olib // kelmoq, sher // yurak, qo„l // qop, bay on // etmoq,
och // ko„z. 
Ushbu juftliklardan qo„shma so„z hosil qilinganda nechtasi 
qo„shib yoziladi? 
A) 5 tasi B) 7 tasi C) 6 tasi D) 8 tasi 
Test ishlovchi____________________________________ 
Tuzuvchi: Davronbek Akbaraliyev 
“Rebessans” o‟quv markazi 
_______________________________________________ 
Bilim olib, kelajakda yetuk kadr bo‟lishni maqsad qilgan barcha 
abituriyentlarni “Renessans” o‟quv markaziga taklif etamiz!
Bu ilm dargohida: 
1) Barcha oliy ta‟lim muassasalari;
2) DXX ( Davlat xavfsizlik xizmati) akademiyasi;
3) IIV ( Ichki ishlar vazirligi) akademiyasi;
4) Milliy Gvardiya oliy akademiyasi;
5) Akademik litsey;
6) Harbiy litsey; 
7) Temurbeklar maktabi va boshqa ta‟lim muassasalariga 
tayyorlanishingiz mumkin.
Shuningdek, markazimizda: 
⏺ Tarix ( DTM va Sefr)
⏺ Ingliz tili 
⏺ Ona tili va adabiyoti (DTM va Sefr)
⏺ Geografiya 
Biologiya 
⏺ Kimyo 
⏺ Matematika
⏺ Fizika kabi fanlardan bilim olishingiz mumkin. 
Biz bilan talaba bo‟ling!!! 
Murojaat uchun: 

Sotiboldiyev Abbos - +998 99 519 91 96 

Davronbek Akbaraliyev - +998 97 149 69 29 
©Kanallarimiz: 
t.me/Renessansstudy | t.me/tarixchitrainer 
shaxsiy blog: t.me/meningcha_blog 

Download 416.63 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling