5-лаборатория машғулоти: 5-лаборатория иши


Download 227.41 Kb.
bet2/2
Sana25.04.2023
Hajmi227.41 Kb.
#1397018
1   2
Bog'liq
5-лаборатория

ИШНИ БАЖАРИШ ТАРТИБИ

3.1. Генераторни ёқиб, 5-10 минут қиздиринг.


3.2. Рефлектометр калибровкасини ӯтказамиз. Бунинг учун қуйидагилар ни бажаринг:
а) қисқич (струбцина) билан қисқа туташтирувчи пластинани тӯлқинӯтказгичнинг очиқ учига маҳкамланг;
б) ЮЧ-қайта улагичи чиқишга ӯлчаш асбобини уланг. Рефлектометрнинг аттенюаторлари ёрдамида ЮЧ-қайта улагичнинг «Падающая» ва «Отраженная» ҳолатларидаги ӯлчаш асбобининг кӯрсаткичларини тенглаштиринг.
3.3. Фазометрни даражаланг. Бунинг учун индикаторга детекторли каллакнинг чиқишини уланг. Бунда тўлқинўтказгич қисқа туташтирилган бўлиши шарт.
Фаза айлантиригични 0 шкаласига қӯйинг. Шкала дастагини айлантириб, индикаторнинг максимал кӯрсаткичи m ни топинг (2.4-расм, 1-нуқта) ва фаза айлантиргич шкаласининг m1 кӯрсаткичини ёзиб олинг. Кейинги қийматларни ҳисобланг (0,9m, 0,67m, 0,344m, 0,095m, 0) ва уларга мос келувчи m2, m3, m4, m5, m6 кӯрсаткичларни ёзиб олинг. Охирги нуқта майдон тугунига мос келади. Шкала дастагини айлантиришда давом этиб, ӯлчаш асбобининг 0,095m, 0,344m, 0,67m, 0,9m ва m ларга мос келувчи m7, m8, m9, m10, ва m11 қийматларини ёзиб олинг. Ўлчанган қийматларни 3.1-жадвалга киритинг.
3.1-жадвал
Фазометрни даражалаш натижалари

/m

1,00

0,90

0,67

0,344

0,095

0

0,095

0,344

0,67

0,90

1,00




































m


































z/

-0,25

-0,20

-0,15

-0,10

-0,05

0

0,05

0,10

0,15

0,20

0,25

3.1-жадвал асосида фаза айлантиргичнинг шкаласи кӯрсаткичлари m ва нисбий силжишлар z/ орасидаги боғланишни ифодаловчи даражалаш графигини чизинг (3.1-расм).



3.4. Ӯқитувчи томонидан берилган юкламадан қайтиш коэффициенти модули |Гю| ва юклама учун электр майдон кучланганликларининг нисбий силжиши z/ ни аниқланг. Юкламалар диафрагмалар кӯринишида бӯлади. Тӯлқинӯтказгичга қисқа туташтирилган пластина ӯрнига тадқиқ этилаётган юкламани уланг. Фаза айлантиргич шкаласини қисқа туташтирилган тӯлқинӯтказгичдаги ӯлчаш асбобининг нолли қиймати кузатилган m6 кўрсаткичга ўрнатинг. Фаза айлантиргич дастагини чапга-ӯнгга бураб, электр майдон кучланганлигинг энг яқин минимумини топинг ва фаза айлантиргичнинг янги кӯрсаткичи m ни ёзиб олинг ҳамда даражалаш графигидан фойдаланиб, минимумнинг нисбий силжиши z/ ни топинг (3.1-расмдан фойдаланинг).
Ӯлчаш асбобини ЮЧ-қайта улагич кабелига уланг ва қайта улагични «Падающая» ва «Отраженная» холатларига кетма-кет ӯтказиб, тушаётган α1 ва қайтаётган α2 тӯлқинлар сатҳларини ёзиб олинг. 2.8- формула ёрдамида қайтиш коэффициентининг модулини ҳисобланг. Юқоридаги амалларни бошқа юкламалар учун ҳам қайтаринг.
Югурма тўлқин коэффициети (ЮТК) қайтиш коэффициенти модули |Г| билан қуйидаги ифода орқали боғлиқ

3.5. Қайтиш коэффициентининг модули |Г| (ёки ЮТК) ва нисбий силжиш z/ ёрдамида тӯлиқ қаршиликлар диаграммасидан юкламанинг меъёрланган импедансини аниқланг. Агар z/ мусбат бӯлса, диаграмма айлантиргичини юкламага, манфий бӯлса, генераторга қараб айлантириш керак. Ҳисоблашлар натижаларини 3.2-жадвалга киритинг.



3.2-расм. Тўлиқ қаршиликлар диаграммаси

3.2-жадвал


Экспериментал тадқиқот натижалари



т.р

Диафрагманинг номери ва ўлчамлари

m

z/

туш

қай

|Г|

ЮТК

Zю




















































































Тўлиқ қаршиликлар диаграммаси ёрдамида юкламанинг импедансини аниқлаш услуби “Тўғрибурчакли ва коаксиал тўлқинўтказгичлар иш режимларини тадқиқ этиш” мавзуидаги лаборатория ишида батафсил келтирилган.

ҲИСОБОТ ТАРКИБИ


Ҳисобот ӯз ичига қуйидагиларни олиши керак:



    1. Импедометрнинг структуравий схемаси.

    2. Даражалаш жадвали ва графиги.

    3. Экспериментал тадқиқотларнинг натижалари.

    4. Хулоса.

НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ


5.1. Тӯлқинӯтказгичнинг бир тӯлқинли режими шартини тушунтиринг ([1] §14.1, §15.1, [2] §3.7, §5.6, [3] §19.2, §19.12).


5.2. Турли юкламаларда (актив, реактив, комплекс) тӯлқинӯтказгичдаги кӯндаланг электр майдонлар амплитудалари тарқалиши графигини чизиб кӯрсатинг ([1] §16.2, [2] §7.1).
5.3. Қайтариш коэффициентини тушунтиринг. Қайтариш коэффициентининг модули ва фазаси нимани тавсифлайди? ([1] §16.2, [2] §7.1).
5.4. Тўғрибурчакли тўлқинўтказгичда Н10 тўлқиннинг тузилишини чизинг ва тушунтиринг ([1] §14.1, [2] §3.5, [3] §19.6).
5.5. Тўғрибурчакли тўлқинўтказгичда Н10 тўлқиннинг тўлқинўтказгич кенг девори бўйлаб электр майдон кучланганлиги амплитудаси ифодасини ёзинг ва Е=(а) боғлиқлик графигини чизинг ([1] §14.1, [2] §3.5).
5.6. Тўлқинўтказгичдаги нобиржинсликларда қандай физик жараёнлар юзага келади? ([1] §16.1, [2] §6.9).
5.7. Йўналтирилган тармоқлагич деб нимага айтилади? ([1] §17.5, [2] §8.8, [3] §24.10).
5.8. Импедометр қурилмасининг вазифасини тушунтиринг. У қандай қисмлардан иборат? ([2] §8.9).
5.9. Рефлектометрнинг иш принципи ва тузилишини тушунтириб беринг.
5.10. Фазометрнинг иш принципи ва тузилишини тушунтириб беринг. ([2] §8.12, [3] §24.4).
5.11. Фаза айлантиргич нима? Унда тўлқин фазасини ўзгартириш қандай амалга оширилади? ([2] §5.5, §8.12, [3] §24.4).
5.12. Нима учун диэлектрик пластинанинг тўлқинўтказгичдаги жойлашувини ўзгартирсак ундаги тўлқин фазаси ўзгаради? ([2] §5.5).
5.13. Фазометр нима учун керак? Уни даражалаш услубини тушунтиринг.
5.14. Диафрагма деб нимага айтилади? Тўғрибуракли тўлқинўтказгичда индуктив ва сиғимли диафрагмаларни кўрсатинг ва тушунтиринг. ([1] §17.2, [2] §6.5).
5.15. Тўлиқ қаршиликлар диаграммасида қуйидаги қийматларнинг қайси чизиқларда жойлашишини кўрсатинг:
а) қайтиш коэффициентининг модули;
б) меъёрланган актив қаршилик қийматлари;
в) меъёрланган реактив қаршилик қийматлари.
5.16. Қайтиш коэффициенти фазаси ва модулини билган ҳолда, қандай қилиб Вольперт диаграммаси бўйича тўлиқ қаршилик аниқлаш мумкин? ([1] §16.4, [2] §7.4).

АДАБИЁТЛАР





  1. Лебедев И.В. Техника и приборы СВЧ, том 1. М.: Высшая школа, 1970.

  2. Ефимов И.Е. Радиочастотные линии передачи. М.: Сов. радио, 1964.

  3. Вольман В.И., Пименов Ю.В. Техническая электродинамика. М.: Связь, 1971.

Download 227.41 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling