5-ma’ruza pokrishka detallarini tayyorlash

Dioganal pokrishkalarga brasletlar tayorlash 
Brasletlar pokrishkani qismi bo‘lib ustma ust quyilgan bir necha rezina bilan 
qoplangan kordni aylanasimon lentadan iborat. Konstruksiyaga qarab karkasini va 
breker brasletlari mavjud. Ular bir xil usulda olinadi. Pokrishkani katta mustaxkam va 
qattikligi ta’minlash maqsadida karkas qatlamlaridagi kord iplari bir biriga nisbatan 
to‘g‘ri (krest-nakrest). Brasletlari xar xil enli kord qatlamlaridan tayorlanadi. Buning 
natijasida qatlam chetlari bir biriga nisbatan joylashadi. Xosil buladi 15 – 20 mm enli 
zinalar pokrishka yig‘ishga erkin o‘tishini va pokrishka detallari orasida xavo 
pufakchalari xosil bo‘lmasligini ta’minlaydi. Bir xil enli qatlamlar xar bir biriga 
nisbatan xam joylashadi. Bu yerda zinalari bir tarafdan pastdan va tepadan joylashadi. 
Baroban tipida jixozlarda brasletni yig‘ish (rasm 12.6). Stanokni ikkinchi qismi 
bu aylanuvchi baraban (11). Barabanni aylanma uzunligi brasletning ichki uzunligiga 
teng bo‘lishi kerak. Shuning uchun xar kanday stanokda belgilangan uzunlikda 
braslet joylashtiriladi. 
Brasletdagi kordlar qatlamiga qarab bittali yoki ikkitali taminlovchi barabanni 
stanoklar ishlatiladi. Bittali ta’minlovchida ikkita osiluvchi karetka o‘rnatiladi (oldi 
va orqa). Xar kaysi baraban karetkasiga bir xil turdagi va ma’lum qalinligidagi kord 
markalari o‘rnatiladi. Agarda skvijek kordlar qunalanilsa ma’lum enlik va qalinlikda 
rezina qatlami bo‘lishi kerak. Bittami uzatuvchi yordamida ikki yoki o‘ch qatlami 

---

braslet yasash mumkin. Braslet yig‘ilgandan so‘ng barabanni ustidagi yuzaga siqilgan 
havo beriladi. Bosim ta’sirida braslet barabandan chiqib yechiladi va konveyerga 
osilib, pokrishka yig‘ishga yuboriladi. 
Rasm.12.6. Brasletlarni baraban stanoklarda yig‘ish sxemasi: 1-karetkani 
tepadagi vali; 2-friksiyalik rolik; 3-matotekislovchi; 4- prokladkali mato; 5,8-
yo‘naltiruvchi rolik; 6-karetkani tepadagi vali; 7-rezina bilan qoplangan kord; 9-
yoqilgich; 10-ta’millovchini ramasi; 11-baraban; 12-tekislovchi (prikatchik). 
Barabanli brasletli stanokda ishlash vaqtida ta’minlovchilarni o‘zgartirishda 
qo‘zg‘atish kerak emas, ya’ni extiyot bo‘lish kerak, chunki ushbu jarayonda 
prokladka yoki kord qo‘lni tortib ketmasligi kerak.