5-мавзу. Генларнинг комплементар, эпистатик ва полимер таъсири. Структуравий ва модификацион генлар

 
Янги белги ҳосил бўлишда қатнашувчи аллел бўлмаган икки 
геннинг мустақил равишда бирор бир белгини ривожлантириши: бунга 
мисол қилиб, товуқларда тож шаклининг ирсийланишини кўрсатиш мумкин. 

---

Товуқларда нўхатсимон, гулсимон, ёнғоқсимон ва оддий-баргсимон тож 
шакллари кузатилади.эпистазда структуравий ноаллел генлар фаолиятини 
ингибитор генининг рецессив аллели гомозигота (ii) ҳолатда тўхтатиб туради. 
Энди доминант ва рецессив эпистаз билан алоҳида - алоҳида танишиб ўтамиз. 
Юқорида кўриб ўтилган ноаллел генлар ўзаро таъсирининг типлари сифат 
жиҳатдан фарқланувчи белгиларнинг ирсийланишига тааллуқли эди. Тирик 
организмларнинг, масалан, ҳайвонларнинг вазни, сут миқдори, ғўзада тола 
чиқиши, тола узунлиги, ўсимлик поясининг бўйи, маккажўхори, буғдой 
донларининг эндоспермидаги оқсиллар миқдори каби белгиларини аниқ 
фенотипик синфларга тақсимлаш мумкин эмас; уларни тортиш, ўлчаш, санаш 
мумкин, яъни миқдор жиҳатдан баҳолаш мумкин. Бундай белгилар одатда 
миқдор белгилар деб аталади. Бу белгилар қай тариқа ирсийланади деган 
савол туғилади. Бу белгиларнинг ирсийланиши полимер типдаги ирсийланиш 
билан боғлиқ бўлиб, унинг катта аҳамияти миқдор белгиларнинг авлоддан-
авлодга ўтишлигини таъминлаб беришлигидадир. Полимер ирсийланишда 
иштирок этувчи полимер генлар (полигенлар) ўзларининг функцияси, 
фенотипга кўрсатадиган таъсир кучи жиҳатидан бир хил бўлади. Полимерияда 
авлодларда янги белги пайдо бўлмайди, балки ота-она организм белгилари 
ривожланади. 

---

Генларнинг полимер таъсирида белгиларнинг
ирсийланиши (полимерия). 
 
Миқдор белгиларнинг ривожланишини таъмин этувчи полимер 
генларни таъсир даражасига қараб иккига бўлинади. 
1. Ноаллел генларнинг ўзаро кумулятив полимерия таъсири. 
Полигенлар фаолиятидаги ушбу хусусият уларнинг