5-Mavzu: Ma’naviy madaniy yetuklik Reja

5-Mavzu:
Ma’naviy madaniy yetuklik
Reja:
1.Bolani maktabda о‘qishga manaviy madaniy,aqliy, jismonan tayyorlii.
2.Shaxsiy va ijtimoiy psixologik tayyorgarligi.
3.Bolaning o`ziga xos xususiyatlari xaqida.
Maktabning bola shaxsiga qо‘yadigan asosiy talablaridan biri psixologik tayyorgarlikdir. Bolaning psixologik tayyorligi uning jamiyatdagi ijtimoiy mavkeini о‘zgarishi va kichik maktab yosh davridagi bolalar о‘quv faoliyatining о‘ziga xosligi bilan о‘zviy bog‘liq .
Shuni ta’kidlab о‘tish joizki, maktabga psixologik tayyorgarlik doimiy xisoblanmaydi, balki u doimo о‘zgarib boyib boradi. Psixologik tayyorlikning tarkibiy jixatlari: intellektual (akliy), ma’naviy va irodaviy tayyorgarlikdan iboratdir.
5-7 yosh bolaning maktabga intellektual (akliy) tayyorligining yana muxim kursatkichlaridan biri bu ulardagi obrazli tafakkо‘rning oliy darajada rvojlanganligidir. Bularga tayangan xolda bola atrof-muxitdagi narsa-xodisalar urtasidagi eng muxim xususiyatlarni, munosabatlarni farklay olish imkoniyatiga ega buladi. Bu urinda bolalar chizmali tasvirlarni shunchaki tushunibgina kolmay, balki ulardan muvaffakiyatli foydalana oladigan buladilar.
Ayrim ota-onalarda maktabgacha yosh davridagi bolani maktab bilan kurkitish xollari xam kо‘zatiladi.

• Ikkita gapni eplab gapira olmasang, maktabda kanday ukiysan?
• Sanashni bilmaysan-u, maktabga kanday borasan?
• Maktabga borsang, urtoklaring bu kiligingdan qо‘lishadi!
• Xech narsani bilmaysan, maktabga borsang bizni uyaltirasan!

Kabi ta’na-dashnomlar, bolada maktabdan kurkish, undan xavfsirashning shakllanishiga asos bulishi mumkin.

Bolani birinchi sinfda о‘qitishda yuzaga keladigan kiyinchiliklarning sababi kattalarning bola bilan buladigan mulokotlari shakli u yoki bu vaziyatga bog‘liq bulmagan xolda, shaxsiy axamiyatga ega bulishi muxim axamiyatga ega. Bunday mulokot bolaning kattalar e’tiboriga va xamdardligiga bо‘lgan extiyoj va extiyojlarni kattalar tomonidan kondirilishi bilan xarakterlanadi. Mulokotning bu shakliga erishgan bolalar uchun kattalarga e’tibor, ular murojatini tinglash va tushunishga intilish va kattalar tomonidan xam ularga nisbatan shunday e’tibor kursatilishiga bо‘lgan ishonch xosdir. Bunday bolalar kattalarning turli vaziyatlarda (kuchada, uyda, mexmonda, ishxonada) о‘zlarini kanday tutishlarini farklay oladilar. Kattalarning bunday xulkni anglash evaziga bolalar xam kattalarga, ukituvchilarga, shu vaziyatga mos ravishda munosabatlarni namoyon kiladi. Agar bolada kattalarga nisbatan bunday munosabatlar shakllanmagan bulsa, unga mos ravishda kattalarga nisbatan xam tegishli munosabat yuzaga kelmaydi, bu esa albatta bola bilan olib boriladigan ta’lim jarayonini murakkablashtiradi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:

• P. Yusupova. «Maktabgacha tarbiya pedagogika» «Ukituvchi» T- 1993y.
• Muxabbat Rasulova va … «Uchinchi ming yillikning bolasi» tayanch dasturi.T-2002y.
• «Bolalar bogchasida ta’lim-tarbiya dasturlari» Muminova, Sobirova va boshkalar.
• YE.T.Nedopekina, A.V. Nikol’skaya «Maktab bo`sagasida» «Uqituvchi»T-1971y.