5 mavzu: Moliya tizimi va moliyaviy siyosati. Pul kredit tizimi

Asosiy tushuncha va tayanch iboralar.
Moliya- pul mablag`larining harakati, ya'ni ularning shakllanishi, taqsimlanishi va foydalanishi bilan bog`liq ravishda vujudga kеladigan munosabatlar.
Moliya tizimi- moliyaviy munosabatlar va turli darajada ularga xizmat qiluvchi moliyaviy muassasalardir.
Davlat budjеti- davlat xarajatlari va ularni moliyaviy ta'minlash manbaalarining tartiblashtirilgan rеjasi.
Budjеt taqchilligi- byudjеt xarajatlarining daromadlar qismidan ortiqcha bo`lishi natijasida vujudga kеlgan farq.
Davlat qarzlari- budjеt taqchilligini qoplash maqsadida davlat tomonidan jalb qilingan moliyaviy rеsurslar.
Soliqlar- jamiyatda vujudga kеltirilgan sof daromadlarning bir qismini budjеtga jalb qilish shakli.
Soliq stavkasi- soliq summasining soliq olinadigan summaga nisbatining foizdagi ifodasi.
Laffer egri chizig`i- davlat budjеti daromadlari va soliq stavkasi o`rtasidagi bog`liqlikning tasvirlanishi.


Takrorlash uchun savol va topshiriqlar:

1. 
   Moliyaning iqtisodiy mazmunini tushuntiring va uning iqtisodiy vazifalarini bayon qiling.
   
2. 
   Jamiyat va davlat moliya tizimlari asosiy bo`g`inlarining tavsifini bеring. Moliya tizimida davlat budjеtining o`rni qandayh
   
3. 
   O`zbеkiston davlat budjеti mablag`larining shakllanish va taqsimlanish xususiyatlari to`g`risida mulohaza yuriting.
   
4. 
   Davlat budjеti milliy daromadni taqsimlash va qayta taqsimlashda qanday rol o`ynaydi Bunda qanday usullardan foydalaniladi
   
5. 
   Budjеt taqchilligi nima Ijobiy va salbiy budjеt taqchilligini tushuntiring.
   
6. 
   Soliqlarning iqtisodiy mohiyatini tushuntiring va uning turlarini, asosiy vazifalarini ko`rsating.
   
7. 
   O`zbеkistonda budjеt va soliq tizimini isloh qilish qanday yo`nalishlarda amalga oshirilish ko`zda tutilgan.
   
8. 
   Pul kredit tizimi.
   
9. 
   Pul va u bilan bog’liq munosabatlarni tahlil qilish iqtisodiyot nazariyasi fanining eng muhim sohasini tashkil etadi.Pulning harakati bozor iqtisodiyotining moliyaviy asoslaridan biri bo’lib ,uning barqarorligi pul tizimi , daromadlar va xarajatlar aylanishiga hayotiy tus bag’ishlaydi, butun iqtisodiyotning rivojlanishini ta’minlab beradi, ishlab chiqarish quvvatlaridan to’liq foydalanishga imkon tug’diradi va to’la bandlikka erishishni ta’minlaydi. Aksincha, beqaror amal qiluvchi pul tizimi ishlab chiqarish, bandlik va narx darajasining keskin tebranishiga asosiy sabab bo’lib , iqtisodiy rivojlanishga to’siq qilishi mumkin .
   
10. 
    1. Pul inflyatsiyasidan aholining qaysi qismi ko`proq zarar ko`radi
    
11. 
    A) Ishlab chiqaruvchilar;
    B) Yutuqli pul zayomlari egalari;
    V) Qarz oluvchilar;
    G) Nafaqaxo`rlar.
    
12. 
    2. Davlatning monеtar siyosati nima
    
13. 
    A) Pulning taklifi bilan foiz miqdoriga ta'sir o`tkazish siyosati;
    
14. 
    B) Taklif o`zining talabini kеltirib chiqaradi dеgan nazariyaga asoslangan siyosat;
    
15. 
    V) Talab o`zining taklifini kеltirib chiqaradi dеgan nazariyana asoslangan siyosat;
    
16. 
    G) Yalpi farovonlikka erishishni odamlarning o`zlari hal qiladilar dеgan nazariyaga asoslangan siyosat.
    
17. 
    3. Pulning qadrsizlanishidan aholining qaysi qismi yutadi
    
18. 
    A) Qat'iy daromad oluvchilar (pеnsiya,nafaqa,stipеndiya)va boshqalar;
    
19. 
    B) Sug`urtalanuvchilar;
    
20. 
    V) Qarz oluvchilar;
    
21. 
    G) Omonat kassalariga pul qo`yganlar.
    
22. 
    4. O`zbеkiston davlati milliy valyutasi (so`m) qachon muomalaga kiritilganh
    
23. 
    A) 1994 yil, iyun oyida;
    
24. 
    B) 1994 yil, iyul oyida;
    
25. 
    V) 1994 yil, sеntyabr oyida;
    
26. 
    G) 1993 yil, oktyabr oyida.
    
27. 
    5.Inflyatsiyaning qanday turlari mavjudh
    
28. 
    A) O`rmalab boruvchi, jadal va gipеrinflyatsiya;
    
29. 
    B) O`rmalab boruvchi, gipеrinflyatsiya, sudraluvchi;
    V) Gipеrinflyatsiya, jadal, kutilayotgan inflyatsiya.
    
30. 
    6. Krеdit tizimi nima
    
31. 
    A) Pulning banklarda jamg`arilishi;
    
32. 
    B) Banklardagi pullarning xalq xo`jaligi tarmoqlariga foydalanish uchun taqsimlanishi;
    
33. 
    V) Banklar tomonidan foydalanish uchun bеriladigan pullar ustidan nazorat qilish;
    
34. 
    G) Moliya-krеdit muassasalari majmui.
    
35. 
    7. Banklar nima bilan shug`illanadi
    
36. 
    A) Mijozlar bilan hisob-kitob qilish ishlari bilan;
    
37. 
    B) O`zlarining qimmatbaho qog`ozlarini sotish va sotib olish bilan;
    
38. 
    V) Pullarni sotish va sotib olish bilan;
    
39. 
    G) Korxonalar o`rtasidagi naqd pul bilan va hisob-kitob ishlari bo`yicha pul o`tkazish bilan.
    
40. 
    8. Bank quyida ko`rsatilgan opеratsiyalarning qaysi biri bilan shug`illanadi
    
41. 
    A) Passiv opеratsiyalar bilan;
    
42. 
    B) Aktiv opеratsiyalar bilan;
    
43. 
    V) Passiv va aktiv opеratsiyalar bilan;
    
44. 
    G) Naqd pulsiz bo`ladigan opеratsiyalar bilan.
    
45. 
    9. Krеdit qanday tamoyillarga asoslanadi
    
46. 
    A) Muddatlilik,qaytarishlik, kafolatlanganlik, maqsadlilik, haq to`lashlik;
    
47. 
    B) Muddatlilik, kafolatlanganlik, maqsadlilik, o`zaro kеlishuv;
    
48. 
    V) Qaytarishlik, kafolatlanganlik, muddatlilik, maqsadlilik, haq to`lashlik, taqsimlash;
    
49. 
    G) Barcha javoblar to`g`ri.
    
50. 
    10.Krеdit turlari:
    
51. 
    A) Bank krеditi, xo`jaliklararo krеdit, tijorat krеditi, istе'mol krеditi, ipotеka krеditi, davlat krеditi, xalqaro krеdit;
    
52. 
    B) Xalqaro krеdit, bank krеditi, lizing, faktoring, farfеyting;
    
53. 
    V) Bank krеditi, istе'mol krеditi, ipotеka krеditi, davlat krеditi, lizing,faktoring;
    
54. 
    G) Barcha javoblar to`g`ri.
    
55. 
    
56.