Sin(x)
|
Butun/haqiqiy
|
haqiqiy
|
x ning sinusi(radian o’.b) -sinx
|
Cos(x)
|
Butun/haqiqiy
|
haqiqiy
|
x ning kosinusi (radian o’.b) –cosx
|
Arctan(x)
|
Butun/haqiqiy
|
haqiqiy
|
x ning arctangensi-arctgx
|
Sqrt(x)
|
Butun/haqiqiy
|
haqiqiy
|
x ning kvadrat ildizi-(x≥0)
|
Sqr(x)
|
Butun/haqiqiy
|
Butun/haqiqiy
|
x ning kvadrati-x2
|
Exp(x)
|
Butun/haqiqiy
|
haqiqiy
|
Ex(e=2.718282…)
|
Ln(x)
|
Butun/haqiqiy
|
haqiqiy
|
x ning natural logarifmi x>0
|
Frac(x)
|
Butun/haqiqiy
|
haqiqiy
|
x ning kasr qismi{x}
|
Int(x)
|
Butun/haqiqiy
|
haqiqiy
|
x ning butun qismi [x]
|
Random
|
------
|
haqiqiy
|
[0,1) oraliqdagi tasodifiy son
|
Random(x)
|
Word
|
Word
|
[0,x) oraliqdagi tasodifiy son
|
O’zgaruvchilar turini o’zgaruvchi funksiyalar
|
Tranc(x)
|
Haqiqiy
|
LongInt
|
x ning butun qismi
|
Round(x)
|
Haqiqi
|
LongInt
|
x ni yaxlitlaydi
|
Odd(x)
|
butun
|
Mantiqiy
|
x-toq son bo’lsa “rost ”qiymat oladi
|
Chr(x)
|
Byte
|
Char
|
x ning onlik ASCII kodiga mos belgi
|
Ord(m)
|
Char
|
Byte
|
‘m’ belgining onlik ASCII kodi
|
Matematik protseduralar
|
Ins(x)
|
Butun
|
Butun
|
x ni qiymatni 1ga oshiradi(x:=x+1)
|
Dec(x)
|
Butun
|
Butun
|
x ni qiymatni 1ga kamaytiradi(x:=x-1)
|
Paskalda o’zlashtirish operatori nima maqsadda foydalaniladi va u qanday yoziladi?
O’zlashtirish operatori o’zgaruvchilarga qiymat berish uchun qo’llaniladi va := belgisi orqali ifodalanadi.Masalan
A:=6,b:=c+d ,x:=sqr(y)
Paskalda ma’lumotlarni muloqot usulida kiritish operatorlari qanday yoziladi?
Read va ReadLn ko’rinishlarida yoziladi
Paskalda Nishonlardan har doim qaysi operator bilan birgalikda foydalaniladi?
O’tish operatori bilan
O’tish operatorining umumiy ko’rinishi qanday?
GOTO
Paskalda tarmoqlanish operatorining umumiy ko’rinishi qanday bo’ladi?
IfThenelse
Bunda shart-rost yoki yolg’on qiymat qabul qiluvchi mantiqiy ifoda bo’lib,agar shart “rost”qiymat qabul qilsa operator1 bajariladi aks holda (ya’ni shart “yolg’on”qiymat qabul qilsa)operator2 bajariladi
Parametrli takrorlanish operatorining umumiy ko’rinishi qanday?
Fo i:=N1 To N2 Do
Bunda 1-butun turli o’zgaruvchi bo’lib takrorlanish parametri deyiladi.N1 va N2 mos ravishda takrorlanish parametri qabul qiladigan boshlang’ich va oxirgi qiymatlar,-takrorlanivchioperator vaoperatorlar
Quyidagi dastur natijasi qanday?
Programm Ketma-ketlik;
Var i;s:integer;
Begin s:=0
For i:=1 to 20 Do
Begin s:=s+1
Writeln (s) end;
End.
Ekranda 1 dan 20gacha bo’lgan butun sonlar osish tarkibida chiqaradi
Shart bo’yicha o’tish operatorining qanday ko’rinishlari mavjud?
a) While Do;
Bunda shart rost qiymat qabul qilsa takrorlanish tanasi bajariladi,bu jarayon shart yolg’on qiymat qabul qilguncha bajariladi
b)RepeatUntil;
Bunda shart rost qiymat qabul qilguncha takrorlanish tanasi bajariladi
Paskalda belgili va satrli miqdorlar bilan ishlovchi qanday funksiya va protseduralar mavjud?
-
Yo’nalishi
|
Vazifasi
|
Standart funksiyalar
|
Concat(S1,S2,…,SN)
|
S1,S2,…,SN satrli(belgili) o’zgaruvchilar(o’zgarmaslar)ni bir-biriga ketma-ket ulaydi
|
Length(S)
|
S satrning uzunligini(belgilar sonini) aniqlaydi
|
Pos(b,S)
|
S satr ichidan so’zni izlaydi
|
Copy(S,n1,n2)
|
S satrning n1-belgisidan,n2belgisining nusxasini oladi
|
Ord(B)
|
B belgining ASCII kodini aniqlab beradi
|
Chr(a)
|
ASCII kodi a ga teng belgini aniqlaydi
|
Standart protseduralar
|
Delete(S,n1,n2)
|
S satrning n1-belgisidan boshlab n2 ta belgisini olib tashlaydi
|
Insert(S1,S2,n)
|
S satrdan –o’rindan boshlab S1 satrni joylashtiradi
|
Str(a,S)
|
S satrli o’zgaruvchining qiymati a sonining satr ko’rinishidagi ifodasiga teng bo’ladi
|
Val(S,a,c)
|
A sonli o’zgaruvchining qiymati S satrli o’zgaruvchining son ko’rinishidagi ifodasiga,c esa nolga teng bo’ladi(agar berilgan satrni son ko’rinashida ifodalab bo’lmasa,a ning qiymati nolga teng bo’ladi,c ning qiymati esa noldan farqli bo’ladi
|
Paskalda ekranni grafik o’tkazuvchi protsedura qanday ko’rinishda bo’ladi?
InitGraph(GD,GM,);
Paskalda ekranni grafik holatdan matn holatiga o’tkazuvchi protsedura qanday ko’rinishda bo’ladi?
CloseGraph
Paskalda grafik holatda ishlovchi qanday protsedura va funksiyalar bor?
Protsedura va funksiyalarning umumiy ko’rinishi
|
Protseduraning natijasi
|
PutPixel(X,Y,Rang)
|
Ekranning (X,Y) nuqtali koordinatasini berilgan rangga bo’yaydi
|
GetPixel(X,Y)
|
Ekranning (X,Y) nuqtali koordinatasining qanday rangga ekanligini aniqlaydi
|
GetMaxX
|
Ekranning gorizontal yo’nalishi bo’yicha maksimal koordinatasini aniqlaydi
|
GetMaxY
|
Ekranning vertical yo’nalishi bo’yicha maksimal koordinatasini aniqlaydi
|
Line(X1,Y1,X2,Y2)
|
Ekranning (X1,Y1) va(X2,Y2) nuqtalarini tutashtiruvchi kesma chizadi
|
Circle(X,Y,R)
|
Markazga (X,Y) nuqtada va radiusi Rga teng bo’gan aylana chizadi
|
RecTangle(X1,Y1,X2,Y2)
|
Yuqori chap burchagi (X1,Y1)nuqtada va pastki o’ng burchagi (X2,Y2) nuqtada bo’lgan to’g’ri to’rtburchak chizadi
|
DrawPoly(NS,KM)
|
Siniq chiziq chizadi,NS-sinish nuqtalari soni,KM-sinish nuqtalarining koordinatalaridan tuzilgan massiv
|
SetFillStyle(usul,rang)
|
Shaklning ichini bo’yash
|
Bar(X1,Y1,X2,Y2)
|
Yuqori chap burchagi (X1,Y1)nuqtada va pastki o’ng burchagi (X2,Y2) nuqtada bo’lgan,ichki joriy rang va usulda bo’yalgan to’g’ri to’rtburchak chizadi
|
FillEllipse(X,Y,XR,YR)
|
Mos ravishda raduslari XR va YR bo’gan joriy rang va usulda bo’yalgan ellips chizadi
|
FillPoly(BS,KM)
|
Joriy rang va usulda bo’yalgan ko’pburchak chizadi ,BS-burchaklar soni, KM- koordinatalaridan tuzilgan massiv
|
Paskalda matnli fayllarni ifodalavchi o’garuvchilar qaysi yordamchi so’z yordamida tasvirlanadi?
TEXT xizmatchi so’zi yordamida
Paskalda matnli fayllar bilan ishlaganda matnli fayldagi har bir satr ko’pi bilan nechta belgidan iborat bolishi mumkin?
256ta belgidan
Paskalda fayllar bilan ishlovchi qanday protsedura va funksiyalar bor?
Protsedura va funksiyalarning umumiy ko’rinishi
|
Protseduraning natijasi
|
Assing(f,);
|
Faylli o’zgaruvchini tashqi xotiradagi fayl bilan bog’laydi
|
Rewrite(f)
|
Tashqi xotirada yangi fayl hosil qiladi va uni yozish uchun ochadi.Agar avval joriy katalogda nomdagi fayl bo’lsa uni o’chirib,yangisini hoail qiladi
|
Close(f)
|
Ochilgan fayllarni yopadi
|
Write(f,)
WriteLn(f,)
|
Chiqarish ro’yxati>da ko’satilgan ozgaruvchi va ozgarmasning qiymatlarini faylga yozadi
|
Append(f)
|
Tashqi xotirada joriy katalogda avval mavjud nomdagi faylga ma’lumotlarni yozishda davom etadi
|
Reset(f)
|
Faylni o’qish uchun ochadi
|
Read(f,)
ReadLn(f,)
|
Keltirilgan o’zgaruvchilar qiymatlarini faylan o’qib oladi
|
Eof(f)
|
Faylda o’qish uchun ma’lumot qolmaganda”Rost” aks holda “Yolg’on” qiymat qabul qiladi
|
Paskal dasturida protsedura sarlavhasi qanday umumiy ko’rinishga ega bo’ladi?
Protsedura
(parametrlar):
Paskal dasturida funksiya sarlavhasi qanday umumiy ko’rinishga ega bo’ladi?
Funksiya(parametrlar):funksiya qiymatining turi;
Paskalda umumiy (global) o’zgarmaslar yoki o’zgaruvchilar deb nimaga aytiladi?
Asosiy dasturda tasvirlangan va protsedura hamda funksiyalarning ichida ham foydalanishi mumkin bo’lgan o’zgarmaslar yoki o’garuvchilar
Paskalda mahalliy(local) o’zgarmaslar yoki o’zgaruvchilar deb nimaga aytiladi?
Protsedura hamda funksiyalarning ichida tasvirlangan o’zgarmaslar yoki o’zgaruvchilar
Do'stlaringiz bilan baham: |
