6- amaliy mashg‘ulot. Тўқув дастгохида тўқима хосил бўлиш жараёнини талқиқот қилиш. Ishning maqsadi

6- Amaliy mashg‘ulot.
Тўқув дастгохида тўқима хосил бўлиш жараёнини талқиқот қилиш.
Ishning maqsadi:- Тo’quv dastgoxida to’qima xosil bo’lish jarayoni omillarini aniqlashning ba’zi bir usullarini va amaliy qo’llashni o’rganish.
Kerakli jixozlar: To’quv dastgoxlari, kulachokli, karetkali XXQMlari va Jakkar mashinasi, kulachoklar, kartonlar, perfolentalar.
Иш тартиби

1. 
   To’quv dastgoxini elastik taxtlash sistemasini (ETS) o’rganish.
   
2. 
   To’quv dastgoxi turlari va ularning asosiy mexanizmlari bilan tanishish.
   
3. 
   To’quv laboratoriyasida o’rnatilgan to’quv dastgoxlarida arqoq tashlash usullari, tanda ipi va to’qima uzunliklarini ETS zonalari bo’yicha o’lchab, natijalarni keltirilgan jadvalga tushiring.
   

4. 1- jadvalda keltirilgan to’quv dastgoxlariga o’rnatilgan xomuza
xosil qilish mexanizm turlarini o’rganish.
5. Xomuza xosil qilish mexanizmlari bo’yicha quyidagi amallarni
bajarish:
Ишни бажариш тартиби.
Zaruriy jixoz va ashyolar:- to’quv dastgoxi, tenzometrik qurilma, bir va bir necha iplarning xamda to’qima tarangligini aniqlovchi datchik, to’quv dastgohi bosh valining xolatini aniqlovchi induksion datchik,tarozi va toshlar, oxorlangan iplar guruxi, iplarni mahkamlash uchun tayanch tokcha, kronshteyn.
Ishning maxmuni.
1. Tanda va arqoq iplarining xamda to’qimaning tarangligini va bosh val xolatini aniqlovchi jixozlarning tuzilishi va ishlashi bilan tanishish.
2. Tadqiqot ishlari uchun blok-sxema qurilmasini tuzish.:
A) tanda iplarining tarangligi
B) arqoq iplarining tarangligi
G) taranglikni rostlash va o’lchash
E) bosh valning xolatini aniqlovchi
D) xomuza balandligini aniqlash va diformasiyani xisoblash
E) xomuza balandligi va ip deformasiyasini taranglikka ta’sirini aniqlash
3. Dastgoh bosh valining yuqorida ko’rsatilgan omillarini yozing.
4. Tanda ipining tarangligini aniqlovchi datchikni turg’un xolatda sinab ko’ring.
Ishni bajarish tartibi.
1. Bitta, bir gurux iplar va to’qima tarangligini xamda bosh valning xolatini aniqlovchi datchiklarning sxemasini tuzish. Ularning tuzilishi, o’rnatish va mustahkamlash usullarini xamda qurilmani ishga tushirishni o’rganing.
2. Ta’minlash bloki, ossillograf va kuchaytirgichlarni vazifasi aniqlang. Blok sxemani tuzish. Undagi jixozlarning markasi, Elektr ta’minlash manbai, ulardagi kuchlanish va chastota (tebranish).
Маълумки, қўшма корхона, бошқа ҳар қандай корхона каби, илмий-тадқиқот ишларини ўтказиш лабораториясини ташкил қилмасдан фаолият кўрсата олмайди. Маҳсулот сифатини яхшилаш масаласи кутиб тура олмаслиги сабабли қўшма корхона президенти сифат масалалари бўйича вице-президентга корхона маҳсулот сифатини бошқариш тузилмасини ишлаб чиқиш, лаборатория бўлими бажариши лозим бўлган функцияларни ҳисобга олган ҳолда кадрларни танлаб олиш вазифасини топширди.
Ўз навбатида вице-президент лаборатория бўлими раҳбарига бошқарув тузилмасини ишлаб чиқиш, бўлим фаолияти турларини аниқлаш ва бундан келиб чиқувчи вазифаларни белгилаш вазифасини топширди:
1. Бўлимни бошқариш тузилмасини ишлаб чиқиш, кадрларни танлаш ва ўқитиш.
2. Лаборатория бўлимида ички фаолият турларини аниқлаш.
3. Маҳсулот сифатини яхшилашдаги технологик жараёнларни назорат қилиш усулларини таҳлил қилиш.
4. Корхонанинг лаборатория фаолияти ҳақида ҳисобот тузиш жараёнини ишлаб чиқиш. Вазиятли масалани қўшма корхонанинг лаборатория бўлими ва экспертлар йиғилишида кўриб чиқиш ҳамда унинг фаолияти бўйича синов тадқиқотлари асосида тавсиялар ишлаб чиқиш зарур. Вазиятни таҳлил қилиш ва услубий тавсиялар ишлаб чиқиш учун 24 соат вақт ажратилади.

Корхона раҳбари корхонада ишлаб чиқарилаётган маҳсулотларнинг янги ассортиментларини кенгайтириш, яъни кимёвий толалардан маҳсулотлар ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш учун режалаштириш бўлими, ходимлар бўлими бошлиғи ва лаборатория мудирининг олдига бир қатор вазифаларни белгилаб берди:

1. Корхонага хориждан келтирилаётган сунъий толаларни олиб келишни қисқартириб, сарф ҳаражатларни камайтириш мақсадида ўзимида, яъни республика миқёсида ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш масаласини ҳар томонлама ҳал этиш.
2. Корхона синов лабораторияси қошида илмий-тадқиқот лабораториясини ташкил этиш ва уни замонавий асбоб-ускуналар билан жиҳозлаш.
3. Илмий-тадқиқот лабораторияси учун малакали кадрларни тайёрлаш ва малака оширишини йўлга қўйиш.
4. Бозор муносабатлари шароитидан келиб чиқиб, кимёвий толалардан сифатли ва рақобатбардош маҳсулотлар ишлаб чиқариш.
Трикотаж корхонаси асосан тайёр маҳсулотлар ишлаб чиқаради ва Россия давлатига шартнома асосида экспорт қилади. Кейинги пайтларда корхона ишлаб чиқараётган маҳсулотларини олишни Россия давлати 50% га қисқартиради. Натижада, корхона инқирозга учраши табиий бўлиб қолди. Зудлик билан корхона раҳбари барча ходимларни йиғиб бу ҳолатдан чиқиб кетиш учун қандай чора-тадбирлар кўриш масаласини қўйди.
-Унинг учун биринчи набатда рекламацияни кучайтириш керак-деб сўз бошлади режалаштириш бўлими бошлиғи.
-Маркетинг ишларини жадаллаштириш керак- деган таклифни иқтисод бўлими бошилиғи киритди.
-Биринчи навбатда бошқа давлатлар билан шартнома қилиш ишларини олиб бориш керак. Унинг учун корхонада ишлаб чиқараётган маҳсулотларимизни қандай бўлмасин ҳам уларга етказишимиз ва бозорни ўрганиб, ҳозирги мода йўналиши бўйича маҳсулот ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш зарур-деди корхона диссенатори.