Formallashgan nazariyalar mantiqda keng qo‘llaniladi. Bunga misol qilib mulohazalar mantig‘i, predikatlar mantig‘ini ko‘rsatish mumkin. Shuningdek, u matematikada ham uchraydi.
Nazariyaning yuqorida biz ko‘rib chiqqan turlari va boshqalari nazariy bilishning muhim vositalari sifatida fanda nihoyatda qadrlanadi. Ular tafakkurning strukturasi va qonuniyatlarini yaxshi bilib olishga imkon beradi
Mavzuni mustahkamlash uchun nazorat savollari:
1. Mantiq fanining o‘rganish ob’ekti va predmeti nima?
2. Bilish va uning bosqichlarini bayon eting
3. Tafakkurning mantiqiy tarkibini qaysi tomonlar tashkil etadi?
4. To‘g‘ri tafakkur belgilari va talablarini tushuntirib bering.
5. Formal mantiqning qanday qonunlari bor?
6. Tushunchaning mohiyati va mantiqiy tarkibini tushuntirib bering.
7. Tushunchaning qanday turlari mavjud?
8. Tushunchalar o‘rtasida qanday munosabatlar mavjud?
9. Tushuncha ustidagi asosiy mantiqiy amallar qaysilar?
10. Xukmning ta’rifi va mantiqiy tarkibini tushuntirib bering.
11. Hukmning qanday turlari mavjud?
12. Hukmlar o‘rtasidagi munosabatlar qanday guruhlarga bo‘linadi?
13. Xulosa chiqarishning mohiyati va mantiqiy tarkibini tushuntirib bering.
14. Xulosa chiqarishning qanday turlari mavjud?
15. Deduktiv xulosa chiqarish nima?
16. Sillogizm nima va uning qanday turlari bor?
17. Induktiv xulosa chiqarish turlari qaysilar?
18. Analogiya (qiyos) ning qanday turlai bor?
19. Dalillash deb nimaga aytiladi?
20. Isbot nima, uning qanday turlari bor?
21. Mantiqiy isbotning tarkibini nima tashkil etadi?
22. Mantiqiy isbot turlarini tavsiflab bering.
23. Raddiyaning qanday usullari bor?
24. Munozara nima?
25. Muammoli vaziyat nima?
Mavzuni mustahkamlash uchun test savolnomasi:
MANTIQ FANINING O‘RGANISh OB’EKTI.
A) Bilish;
B) To‘g‘ri fikr yuritish;
V) Tafakkur;
G) Fan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
