6-амалиет ер ости сувларини филтрлашнинг асосий қонуни

Филтрлаш коэффициенти – гидравлик градиентли сувнинг филтрлаш тезлиги бир-бирига тенг. Шуни ёдда тутиш керакки, Q/F = V формула билан ҳисобланган филтрлаш тезлиги тоғ жинслари ёки ёриқларидаги сув ҳаракатининг ҳақиқий тезлигига тенг эмас, чунки ҳақиқий оқим ўрнига хаёлий оқим ҳисобланади. Ер ости сувлари ҳаракатининг реал тезлигини олиш учун филтрация тезлигини тоғ жинсларининг ғоваклигига бўлиш керак.
2-расм. Сизот сувини (сизилиш) харакат схемаси
Филтрация коэффициенти жинсларнинг сув ўтказувчанлигини характерлайди, унинг қиймати донадор жинслардаги оралиқ бўшлиқларнинг катталигига ва тоғ жинсларидаги ёриқларнинг кенглигига боғлиқ. Филтрлаш коэффициенти тезлик ўлчамига эга ва суткасига метр, соатига метр, секундига сантиметр билан ифодаланади. Бу нафақат ғовак муҳитнинг хоссаларига, балки филтрланган суюқликнинг физик ҳолатига ҳам боғлиқ. Шу жинснинг филтрация коэффициенти филтрланган нарсага қараб турли қийматларни олади: чучук сув ёки намакобларда. Бундай ҳолларда тоғ жинсларининг филтрация хоссаларини тавсифлаш учун ўтказувчанлик коэффициентидан фойдаланилади.
Айрим тоғ жинслар учун сизилиш (филтрация)
коэффициентининг тақрибий қийматлари

Тоғ жинслари	Сизилиш коэффициенти, м/сут
Гил	0,001–0,01
Суглинка	0,01–0,1
Супеси	0,1–0,5
Гилли қум	0,5–1,0
Майда донали қум	1,0–5,0
Ўрта донали қум	5–15
Йирик донали қум	15–50
Тошчалар билан қум	50–100
Шағал тошлар	100–200

Амалда Дарси қонунидан четга чиқишларни тузатадиган мисоллар мавжуд. Филтрлаш тезлиги билан босим градиенти орасидаги бевосита мутаносибликнинг бузилиши, биринчи навбатда, сув ҳаракатининг юқори тезликларида қайд этилди.