6-Амалий машғулот. Мавз у: Пластинанинг ҳарорат майдониҳақида умумий маълумот

7 (7?..v) - —-—expl
2ttz7? I

(6.8)

бунда: Р- фазовий радиус - веклор:
х - кўриб чиқилаётган А нуқланинг абслсиссаси.

6.7-расм. И злуксиз лаъсир қилувчи қўз.ғалувчи лўпланган (нуқтавий) манбанинг

яримчексиз жисм сиртида бўлиниш схcмаси.
Таъкидлаш жоизки. манбанинг кўчиш ўқида манбанинг орқасида ҳарорат лезликка боғҳқ бўҳнайди ва (22) тенглама билан аниқланади. манба олдида Лининг кўчиш ўқидаги (х = Р) нуқлалар учун эса тенглама ушбу ко ринишни олади:
7(А^,)= э “ (6.9)
2,77./?
Ҳароратнинг ОЙ ўқ бўйича. яъни х 0 бўлгандаги манбанинг кўчиш ўқига перпендикуляр йўналишда тақсимланиши қн\ идагичадир:
17?

Манба кўчиш тезлигининг яримчексиз жисмда ОХ о қи бо йича чcкли ҳолат ҳароратининг тақсимланишига ла сири 6.8-расмда ко рсаиилган.

6.8-расм. Нуқлах ий иссиқлик манбаи кўчиш тезлигининг яримчексиз жисмдаги ОХ ўқда
чекли ҳолат ҳароратининг тақсимланишига таъсири:
қ 1000 кал/сек; 2.= 0.1 кал/см сек °C; а ^: 0.1 снрсек
17 - А м а 1 ий м аш ғ у лот.
Қисқа ва узун участкали ко п қатламли пайвандлашда термик сикл.
Йирик буюмга валик эрилиб пайвандлашда (23) ленглама ёрдамида ҳисобланган чекли ҳолатнинг ҳарорал майдони 6.9-расмда кўрсалилган.

6.9-расм. Йирик буюмга валик эрилиб пайвандлашдаги чекли ҳолатнинг ҳарорал майдони (қ =

1000 кал/сек; в 0.1 см/сек; а " 0.1 см²/сек;
/.^;: 0.1 кал ^;см сек °C):
а - жисм схcмаси: б - ХОЙ сиртидаги изолермалар; в у = cонст бўлган манбанинг кўчиш
ўқидан турли оралиқларда сиртда ҳароратларнинг тақсимланиши; г - Й ўқда ҳароралнинг
тақсимланиши:
д Ё иcкисликдаги изолермалар.
1<8-Аниаиий ниашг улот.
Бcрилган температурадан юқори иситиш давомивлигини ҳисоблаш
Икки хил холал учун исидиш давомийлигини кўриб чиқамиз:

1. 
   . Калла ҳажимдаги буюмларга қоплама қоплаш.
   
2. 
   Лислларни бир ўлишда учма итч пайвандлаш;
   

Агар бизни қизиқтирган нуқла юқорида кўрсалилган грараллкдагидек териник исиклга эга бўлса. инда тҳ маълум темпcратурадан кейинг қиздиришнинг юқори ленипературалар Г да давомийлиги. б ва ии вақтлар фарқидан иборал бўлади.

тқ ҳ-ти:
Юқоридаги расмда Т,_1№ исиклнинг максимал температураси; °C
То бошланғич температуре; °C
Ҳисобни қуйдаги формулалар ёрдамида амалга оширамиз;
1) Валик қоплама хосил қилиш уэҳун.
Қер/
_ти |\.
+ /ъо)
2) Пласлиналарни уэҳма уэҳ пайвандлаш уэҳун
ф, ъвС
¹ ЛсуСТУкц- + Т_о)
бу ерда Ь ва ҳ катталиклар 0 га боғлиқ равишда номограммадан
ъмах ъо
аниқланади.
Мисол: Т = 900°C дан юқори температурада чок олди зонаси нуқталарини Тнм = 1500°C тепералура чегарасида катла ҳажимдаги пўлат дcлалга қоплама қоплашдаги қиздириш давомийлигини аниқлаш.
Қоплама қоплаш режими:
И ок кучи; 1 380а; У - 30в : г ^:-^Т:7м/соат~ 0,195см/сек:

Ҳисоблаш учун қабул қилинган бошланғич маълумотлар: /. 0.1 кал (см*сек*°C); Тн 0°C; қ_р;. 0.7: 0,24*380*30*0,7


= 7750/<ал/см;
= 0,6
1500-0
Юқоридаги номограмма бўйича 13 нинг 0 0.6 қиймалга мос қиймати


Т- Т_о


мах То


1з - 0.174
Бу маълумотларни формулага қўйиб,




0.174

77 50
0,l»(1500—0)

9se/<

Бундай уз.оқ вақт қиздиришда чок олди зонаси доначаларининиг йириклашуви юз бериши мумкин ва мc.ханик хусусиятларининг кўрсаткичлари пасайиб кетиши муникин.

19-Амалий машғулот.
Металлни газ алангасида қизитиш (иситиш)
Газ алангасининг иссиқлик манбаи сифалидаги тавсифлари
Оддий газ горелкаси алангаси қ кал/сcк эффcклив қувват иссиқлик оқимининг исиииш доғи (худуди) бўйича лақсимланганлиги билан тах силланади.
Металлни газ алангаси билан исиииш жараёнининг самарали лойдали иш коcфлъусиэнии аланганинг самарали қуввати қ нинг ёнилғининг энг паст иссиқлик берувчи қобилиялига ниос келувчи аланганинг тўлиқ қухвалига нисбатини иибдалайди.
Атсетилcн-кислородли аланга учун

Унинг қиймати оддий горелка учун аланганинг кўчиш лезлиги

в 500 мм/мин бўлганда (бл ҳ нинг Н1 - учлик учун 85% дан Н7 - учлик учун 27% гача сарф қилинишига боғлиқ ҳолда ўзгаради (15.1-расм).
20.1-расм. Газ алангаси билан металлни иситиш жараёнининг самарали ф.и.к
Газ алангаси билан металлни иситиш жараёнининг самарали Иъ.и.к га аралашмадаги кислород ва атсетиленнинг нисбали ҳам жиддий таъсир кўрсатади: чунки C₂//₂ ни бир хил сарфлаш учун = 2,0 4- 2,4з7_эр нисбатду = 1,15 4- л,2и/_и( нормал нисбалга қараганда 20-25% га ортади. У шунингдек аланга ўқининг мcталл синига оғиш бурчагига. ёнилғи аралашмаси оқиб чиқиш тcзлигига. горелка соплосининг металл сирлигача бўлган масофага. аланганинг кўчиш тезлигига. пайвандланаётган металининг қалинлиги ва лемпература ўтказувчанлигига боғлиқ.
Аланганинг солиштирма иссиқлик оқими иситиш доғи бўйлаб бир текис тақсимланмаган. (20.2- расм).
20.2-расм. Оддий горелка билан иситиш доғининг нуқтасида солиштирма иссиқлик оқими
Иситиш доғининг лиар қандай нуқтасида солиштирма иссиқлик оқими мажбурий конвектив ва нурли иссиқлик алмашуви лаъсирига боғлиқ (нурли иссиқлик алмашуви умумий иссиқлик алмашувининг кўпи билан 5< 10% ини узатади).
Ўқи иссилилаётган буюмга пcрпендикуляр жойлаштирилган оддий горелканинг солиштирма иссиқлик оқими иситиш доғи марказига нисбатан симмcтрик эканлиги тажрибаларда аниқланган. Доғнинг марказида қ_рм иссиқлик оқими максимал. Доғнинг р радиуси бўйича у нормал қонун бўйича тақсимланган.