6-мавзу. Аграр иқтисодиётда институционал сиёсат


Download 23.35 Kb.
bet1/2
Sana18.06.2023
Hajmi23.35 Kb.
#1575053
  1   2
Bog'liq
6-мавзу Институционал сиёсат.

6-МАВЗУ. АГРАР ИҚТИСОДИЁТДА ИНСТИТУЦИОНАЛ СИЁСАТ

  • Режа:
  • 1. Аграр иқтисодиётда институционал сиёсатнинг мазмуни ва мақсади
  • 2. Ўзбекистоннинг қишлоқ хўжалигида институционал ўзгаришлар йўналишлари
  • 3. Аграр соҳада амалга оширилган институционал ўзгаришлар жараёнининг босқичлари

Республикамиз аграр соҳасида олиб борилаётган институционал ўзгаришлар натижасида қуйидаги бозор институтларини шакллантиришга эришилди:

Ўзбекистон қишлоқ хўжалигида институционал ўзгаришлар бир қанча йўналишларда юз берди:

Ўзбекистон қишлоқ хўжалигида институционал ўзгаришлар бир қанча йўналишларда юз берди:

Институционал ўзгаришларни ўтказишда қуйидагилар кўзда тутилди:

Ўзбекистон қишлоқ хўжалигида институционал ўзгаришларни амалга ошириш механизми

  • Мониторинг тизими
  • Қишлоқ хўжалигини
  • тартибга солишнинг ташкилий тузилмаларини такомиллаштриш
  • Ўзгаришларнинг ижтимоий-иқтисодий самараси
  • Бозор инфратузилмасининг такомиллашуви
  • Институционал ўзгаришлар
  • Амалга ошириш механизми

Аграр соҳада амалга оширилган институционал ўзгаришлар жараёнининг босқичлари

  • Босқичлари
  • Институционал асослари
  • Хусусиятлари
  • Биринчи босқич
  • (1991-
  • 1995
  • йиллар)
  • “Деҳқон (фермер) хўжаликлари тўғрисида”ги қонун қабул қилинди, Вазирлар Маҳкамасининг 438 –сонли “Қишлоқ хўжалик маҳсулотлари контрактацияси шартномаларини тузиш ва бажариш тартиби ҳақидаги низомни тасдиқлаш тўғрисида”ги қарори, “Шаҳар ва посёлкаларда ер участкаларини мулкка ўтказиш, аукцион асосида сотиш ҳақида” қарори.
  • Давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш асосида хўжалик юритишнинг турли хил нодавлат хўжалик юритиш шаклларини вужудга келтиришга қаратилди, қишлоқда ва шаҳар ҳудудига яқин жойларда яшовчиларга хусусий ер участкаларини ажратиш белгилаб қўйилдики, улар нодавлат секторида қишлоқ хўжалик маҳсулотларини ишлаб чиқаришнинг ўсишига туртки бўлди.
  • Иккинчи босқич
  • (1996-2003 йиллар)
  • “Ер тўғрисида”ги, “Давлат тасарруфидан чиқариш ва хусусийлаштириш тўғрисида”ги, “Ижара тўғрисида”,“Мулкчилик тўғрисида”ги, “Ширкат хўжалиги тўғрисида”ги “Деҳқон хўжалиги тўғрисида”ги, “Фермер хўжалиги тўғрисида”ги, “Лизинг тўғрисида”ги қонунлар ҳамда “Меҳнат кодекси”, “Ер кодекси”.
  • Қишлоқ хўжалигида таркибий сиёсат, аввало, ҳудудий ихтисослашувга мувофиқ экин майдонлари таркибини мақбуллаштириш йўли билан руёбга чиқарилди, хўжалик юритиш ва мулкчиликнинг ташкилий-ҳуқуқий шакллари тубдан ўзгартирилди, фаолият турини танлашдаги ҳуқуқлар ва мустақиллик кенгайтирилди.
  • Учинчи босқич
  • (2004- 2007 йиллар )
  • “Фермер хўжалиги тўғрисида”ги қонуннинг янги таҳрири, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “зарар кўриб ишлайдиган, паст рентабелли ва истиқболсиз ширкат хўжаликларини фермер хўжаликларига айлантириш” тўғрисидаги қарори, ва “Ўзмелиомашлизинг” давлат лизинг компанияси ташкил қилиниши.
  • Қишлоқ хўжалиги товар ишлаб чиқарувчилари ҳуқуқларини ҳимоя қилишнинг устуворлиги, уларнинг иқтисодий ҳуқуқ ва эркинликларини кенгайтириш ва давлат бюртмасига нархларнинг шаклланишини такомиллаштириш, паст рентабелли ва зарар кўриб ишлайдиган йирик қишлоқ хўжалик корхоналари таркибий тузилмасини қайта ўзгартириш ҳамда уларнинг негизида фермер хўжаликларини яратиш ривожланди, хизмат кўрсатиш инфратузилмаси яратилди.
  • Тўртинчи босқич
  • (2008 йилдан)
  • Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Фермер хўжаликлари тасарруфидаги ер участкалари майдонини мақбуллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Ф-3077-сонли Фармойиши, “Инқирозга қарши чоралар”дастури, “Қишлоқ тараққиёти ва фаровонлиги йили” Давлат дастури в.б.
  • Истеъмол моллари ишлаб чиқаришни, маҳсулот етиштириш миқдорини кўпайтириш эвазига юқори даромадга эга бўлган фермер хўжаликлари сонини кўпайтириш, ер ва сувдан самарали фойдаланишни таъминлаш, агротехник тадбирларни ўз вақтида сифатли бажарилишига эришиш, тижорат банкларининг кредитларидан фойдаланиш учун етарли мулкка эга бўлишни таъминлаш, ўз даромади (ёки банк кредитлари) ҳисобидан техника ва бошқа воситаларни харид қилинишига эришиш.

Download 23.35 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling