Baholash faoliyatidagi yondashuvlar
|
|
Turlari
|
afzalliklar
|
kamchiliklar
|
|
Qiyosiy yondashuv
|
O‘ziga xos sotuvchilar va xaridorlarning yakuniy baholashdagi fikrini ifodalashga imkon beradi.
|
Bitimning o‘ziga xos shartlari haqida axborot to‘plash muammoliligi (tomonlar iqtisodiy oqilona harakat qilganmi, sotuvchi va xaridorning asoslari o‘ziga xosmi va boshqalar).
|
|
Qiyosiy yondashuv
|
Sotish narxida moliyaviy shartlar yoki inflyatsiya o‘zgarishlari aks ettiriladi. Qiyoslanayotgan obyektlar farqiga tuzatishlar kiritish imkonini beradi.
|
Haqiqatda sotish narxi haqida axborot to‘plash murakkabligi. Sotishlarning haqiqiy narxi ko‘pincha soliq va yig‘imlar to‘lashdan qochish maqsadida yashiriladi. Axborotlar ishonchliligini tekshirish sezilarli darajada murakkab.
|
|
Qiyosiy yondashuv
|
Tahlil uchun yetarli miqdorda ma’lumotlar mavjudligida qo‘llanilishi oson va ishonchli natija beradi.
|
Bozor barqarorligiga bog‘liqlik. Agar bozor tezkor o‘zgarishlarga uchrasa, u holda baholash bo‘yicha aniq natija olish qiyin kechadi, chunki baholash sanasiga kelib bozor shartlari jiddiy o‘zgarib ketishi mumkin.
|
|
Daromad yondashuvi
|
.To‘g‘ridan-to‘g‘ri kapitallashuv usuli hisoblashlarning nisbatan soddaligi, takliflarning uncha ko‘p bo‘lmagan miqdori bilan tavsiflanadi, bozor holatini aks ettiradi va barqaror muomalada bo‘lgan kam riskli ko‘chmas mulk obyekti uchun ayniqsa yaxshi natija beradi.
|
Qulaylik keltiruvchi ko‘chmas mulkni baholashda daromadning qiymat bahosi va betakror ko‘chmas mulk obyektlariga egalik qilishning qiymat bahosini aniqlash o‘ta murakkab.
|
|
Daromad yondashuvi
|
.Ushbu yondashuv asosida olingan natijalar daromad keltiruvchi obyektlarni baholashda ko‘proq ahamiyatga ega. Ular investitsiyalash maqsadga muvofiqligini tahlil qilishda va investitsiyalarni ko‘chmas mulkka moliyalashtirish haqida qarorlarni asoslashda qo‘llaniladi
|
Daromadlarning uzoq muddatli oqimini prognozlash zarurati. Kelgusi oqimlarning aniq bahosini olish jarayonini yuzaga kelgan yetarlicha barqaror bo‘lmagan vaziyat murakkablashtiradi, noaniq prognoz ehtimoli prognoz davri uzoq muddatliligini mutanosib ravishda oshiradi
|
|
Daromad yondashuvi
|
Daromad yondashuvi daromad olish manbasi sifatida ko‘chmas mulk haqida investor tasavvurlarini xarajat va qiyosiy yondashuvga nisbatan ko‘proq darajada o‘zida aks ettiradi, ya’ni ko‘chmas mulkning bu sifati asosiy narx shakllantiruvchi omil sifatida e’tiborga olinadi.
|
Prognoz qilinayotgan daromadga risk omillari ta’siri. Joriy qiymatni aniqlashda ko‘chmas mulkka egalik qilishdan kelgusi daromadlar olish bilan bog‘liq taxmin qilingan risklarni hisobga olish zarur, bu baholash natijalari aniqligiga ta’sir qiladi.
|
|
Xarajat yondashuvi
|
Quyidagi holatlar uchun xarajatli yondashuv asosida baholash maqsadga muvofiq va (yoki) mumkin bo‘lgan yagona usul hisoblanadi:
-yangi qurilish yoki
rekonstruksiyalarning texnikiqtisodiy tahlili
-tugallanmagan qurilishni baholash
|
Yer maydonini binodan alohida baholash. Biroq amaliyotda bunday ajratish mumkin emas yoki sezilarli xarajatlar bilan bog‘liq.
|
|
Xarajat yondashuvi
|
Samaraliroq foydalanish uchun tayyor yangi yoki yaqinda qurilgan obyektlarni baholashda yanada ishonchli
|
Yanada aniqroq natijaga erishishga intilish mehnat xarajatlarining jadal o‘sishi bilan birga kuzatiladi.
|
