6-mavzu. Ma’lumotlar bazalari va big data texnologiyalari reja: Маълумотлар базаси тушунчаси

6-mavzu. MA’LUMOTLAR BAZALARI VA BIG DATA TEXNOLOGIYALARI


Reja:

1. 
   Маълумотлар базаси тушунчаси
   
2. 
   Маълумотлар базасининг моделлари турлари
   

3. Маълумотлар базасини бошқариш тизимлари

4. 
   Big data технологияалари
   

1. 
   Маълумотлар базаси тушунчаси
   

Ma’lumotlar bazasi - bu tartiblangan ma’lumotlarni saqlovchi va qayta ishlovchi axborot modeli hisoblanadi. Soddaroq qilib aytganda, bir hil turdagi axborotlarni o’zida saqlovchi va berilgan so’rovlar orqali ularni taqdim etuvchi model. Misol uchun, kitoblar javoni, bu ma’lumotlar bazasi hisoblanadi, ya’ni bir hil turdagi (kitoblarni) ob’yektlarni o’zida saqlaydi, yoki bo’lmasa telefon raqamlar yozilgan kitobcha, bu yerda ism, telefon raqam kabi bir hil tipdagi ma’lumotlar saqlanadi, bu ham ma’lumotlar bazasi.


Ахборот – бу ишлов берилган маълумотдир. Аниқроғи ташкилий, аниқ, сифатли ва фойдали маълумотлардир. Ундан ташқари ахборот ҳужжатлари аудио кўринишида, тасвир ва видео кўринишда бўлиши мумкин.
Kompyuterlar axborotlarni ma’lumotlar bazasi asosida ishlov beradi. Masalan, universitetning ma’lumotlar bazasi deganda, o’quv xonalari, o’quv fanlari, o’quv soatlari, o’qituvchilar va talabalar haqidagi ma’lumotlarni o’z ichiga oluvchi baza tushuniladi. Talaba darsga kelganda, bazani boshqaruvchi maxsus xodim kompyuterga bir nechta elementlar kiritib, uni darsga kirishiga ruxsat beradi. Maxsus xodim undan tashqari talabaning fototasvirini kompyuterga kiritish uchun raqamli kameradan ham foydalanadi. Bu talaba haqidagi rasm va boshqa ma’lumotlar kompyuterning asosiy xotira qurimasi qattiq disk (HHD)da saqlanadi.

1. 
   Ma’lumotlar bazasining modellari turlari
   

МБ битта ёки бир неча моделларга асосланган булиши мумкин. Хар кандай моделга узининг хоссалари (параметрлари) билан тавсифланувчи объект сифатида караш мумкин. Шундай объект устида бирор амал (иш) бажарса булади. МБ моделларининг учта асосий турлари мавжуд:

1.