6 мавзу. Тўловлар оқими. Ренталар. Кредит ҳисоби

2. Қарзни йил давомида бир неча марта, бир хил тўловлар билан тўлаш. Айтайлик у ўлчамли тўловлар, йилига m марта тўланса, барча йиллик тўлов уm га тенг бўлади. Бу тўловларга i/m йиллик ставка билан m марта процентлар ҳисоблансин. Бу тўловлар ҳам рента ҳосил қилиб, унинг жамғарма пул маблағи, ушбу формуладан топилади
.
Заёмнинг жамғарма пул маблағи га тенг. Юқоридаги иккита формулани теглаштириб у ни ҳисоблаш формуласини ҳосил қиламиз:



бундан эса


. (8)
Мисол. 250 минг сум кредит 4 йилга берилди. Йиллик мураккаб процент ставка 22% дан иборат бўлсин. Кредитларни тўлаш ва процентларни ҳисоблаш қуйидагича: 1) ҳар кварталда; 2) ҳар ойда. Йиллик тўловнинг ўлчамини аниқланг.
Ечиш. Берилган: D=250 минг сум; n=4 йил; i=0,22. Бу ҳолда кредитни ёпиш учун йилига m марта процент ҳисобидаги, n йилга мўлжалланган, тўланадиган тўловларнинг ўлчами у ни молиявий рента деб қараш мумкин. у тўловнинг ўлчамини (8) тенглама билан аниқлаймиз.

1. 
   Ҳар кварталдаги тўлов ўлчамини аниқлаймиз (m =4):
   

минг сум.

2. 
   Ҳар ойдаги тўлов ўлчамини аниқлаймиз (m =12):
   

минг сум.


Мисол. 15 млн сум пул маблағи 10% йиллик мураккаб процент билан, 4 йилга кредит берилди. Уни тўлаш учун корхона кредитни ёпиш учун 14% йиллик ставка билан фонд ташкил этилди. Кредитни ёпиш фондининг йиллик тўлов ўлчамини аниқланг.
Ечиш. Берилган: D=15 млн.сум; n=4 йил; i=0,1; g=0,14.

1. 
   Кредит муддати тугагунча тўланадиган қарзни процентлари билан биргаликда ҳисоблаймиз:
   

млн. сум.
Шу пул маблағини, кредитни ёпиш фонди, кредит муддати тугагунча тўплаши зарур.

2. 
   Кредитни ёпиш фонди учун зарур бўлган, йиллик тўлов ўлчамини аниқлаймиз Ушбу формуладан фойдаланамиз .
   

млн.сум.
R=4,462722 млн.сум.