7 – Mavzu. Bozor segmentatsiyasi va tovarni bozorda pozitsiyalashtirish

Xaridorlarning munosabatini tabaqalashtiradigan asosiy omil daromad xisoblanadi. Ko’pgina mamlakatlarda daromad bo’yicha 3 guruxga segmentlashdan keng foydalaniladi.
lkkinchi guruh - har bir mamlakatdagi o‘rtacha daromad egalaridir, ularning soni juda ko‘p, garchi bu guruh ichida yana o‘ziga xos tabaqalanish bo‘lsada, umuman olganda shu mamlakatda bozorning umumiy standartini belgilaydigan, yalpi tovarlarning asosiy xaridorlari shular hisoblanadi.
Uchinchi guruh - bir shaxs hisobiga eng kam daromad oladigan xaridorlardan iborat. Ular aksariyat hollarda ijtimoiy ta’minotning turli ko‘rinishlaridan foydalanadilar, o‘z daromadlarining 80%ga yaqinini asosiy ehtiyojlarni qondirishga sarflaydilar.
Bozor segmentatsiyasi xususiyatlari
Bozorni segmentlashtirish jarayoni quyidagi bosqichlarda ketma-ket faoliyat sifatida namoyish etilishi mumkin:
potensial mijozlaming xulq-atvori va ehtiyojlarini tahlil qilish;
segmentatsiya xususiyatlarini va mezonlarini tanlash;
bozor segmentatsiyasini amalga oshirish
bozoming maqsadli segmentlarini tanlash
mahsulot, korxonaning bozorda joylashishi;
marketing miksni ishlab chiqish;
marketing kompleksini amalga oshirish va tovarlarni bozorda joylashtirishni nazorat qilish.
STP=Segmentation+ Targeting +Positioning
Segmentation - segmentatsiya qilinadigan bozomi aniqlashni o‘z ichiga oladi;
Targeting - (maqsadlash) jozibadorlikni baholashni o‘z ichiga oladi
Positioning - joylashtirish bu mahsulotni maqsadli auditoriyani aniqlash.
3. Bozor segmentatsiyasi turlari
Bozorni segmentlash
Segmentlashni xarakterga bog‘liqligiga ko‘ra
Iste’molchilar turiga ko‘ra
makrosegmentlash
mikrosegmentlash
Ichkarida segmentlash
Chuqur segmentlash
Avvaldan segmentlash
Yakuniy segmentlash
Iste’mol tovarlari iste’molchilarini segmentlash
Ishlab chiqarish texnik tovarlar bo’yicha iste’molchilarini segmentlash
Ikki turdagi tovar iste’molchilarini segmentlash