7. Bios muhitida boot sektorlarni boshqarish qanday bajariladi?

7. BIOS muhitida BOOT sektorlarni boshqarish qanday bajariladi?
BIOS (Basic Input/Output System) kompyuter tizimining boshlang'ich muhitidir va tizim yuklanishida muhim ahamiyatga ega bo'ladi. Boot sektori esa kompyuterning qurilmaviy xotirasida joylashgan va tizim yuklanishi uchun zarur bo'lgan ma'lumotlarni o'z ichiga oladi.
Boot sektori tizim yuklanishida muhim bo'lgani uchun, BIOS ularni boshqarishni o'z zimmasiga oladi. Buning uchun quyidagi qadamlarni bajaring:

1. 
   Kompyuter tizimini yoqing va BIOS sozlamalariga kirib oling.
   
2. 
   Boot qurilmalarini o'rnating, yani tizim yuklanishini boshlash uchun qaysi qurilmani ishlatish kerakligini belgilang. Bu qurilmalar ko'pincha CD/DVD yoki harddisk bo'ladi.
   
3. 
   Tizim yuklanishida ishlatiladigan qurilmani birinchi o'riniga o'rnating.
   
4. 
   Saqlash tugmasini bosib sozlamalarni saqlang va BIOS-dan chiqib keting.
   
5. 
   Kompyuter tizimini qayta ishga tushiring va boot sektori yuklanishini kuzating.
   

Boot sektori yuklanishi muvaffaqiyatli bo'lsa, tizim yuklanish jarayoni davom etadi. Aks holda, BIOS xato xabarlari ko'rsatadi va tizim yuklanmagan qoladi.


BIOS(Basic Input/Output System) — asosiy kiritish-chiqarish tizimi bo‘lib, motherboard(materinskaya plata)’da alohida chip sifatida ishlaydi. Bu chipning vazifasi kompyuter va operatsion tizimni bir-biriga bog‘lashdan iborat. Har safar kompyuter yoqilganda dastlab BIOS ishlaydi, kompyuter uskunalari parametrlarini tekshiradi va operatsion tizim yuklanuvchi fayliga(dasturiga) o‘z ishini beradi(NTLDR, bootmgr).
Kompyuter yongandagi har xil yozuvlar va tovushning chiqishi, ROM(Read Only Memory) xotirada yozilgan BIOS’ning ishi.
BIOS quyidagi vazifalarni bajaradi:
— kompyuterni faollashtirish, barcha elementlarini boshlang‘ich holatga keltirish;
— kompyuter qurilmalarini dastlabki tekshiruvini amalga oshiradi(POST-test);
— kompyuter qurilma qismini dastlabki sozlash ishlarini amalga oshiradi;
— tizim resurslarini taqsimlaydi;
— PCI qurilmalarini ro‘yxatdan o‘tkazish va sozlash;
— operatsion tizimni dastlabki yuklanishini amalga oshiradi(bootmgr);
— qurilmalarni bir-biri bilan moslashuvini tekshiradi;
— elektr ta’minotini boshqarish, kompyuterni o‘chirish, uxlash holatiga o‘tkazish.
BIOS’ni to‘g‘ri sozlash, kompyuter ishlashiga ta’sir ko‘rsatadi, shuning uchun dastlab shu dasturchani yaxshi o‘rganib olish lozim. Har xil turdagi motherboar’lar har xil BIOS turlarini ishlatishadi, shuning uchun bitta yagona qo‘llanma qilishning iloji yo‘q, lekin asosi baribir bir xil. Protsessorlarning turi rivojlangan sari, BIOS sozlashlari ham qiyinlashib bormoqda. Bu esa, qo‘shimcha qiyinchiliklar tug‘dirmoqda.