7-Laboratoriyalıq jumıs. Jer bawırlawshılardıń sırtqı hám ishki dúzilisi


Download 0.6 Mb.
bet4/5
Sana30.04.2023
Hajmi0.6 Mb.
#1408324
1   2   3   4   5
Bog'liq
13-14-LABORATORIYA

Venoz sisteması. Bastaǵı venoz qan jup moyın venalarına (58-s, B-14) jıynaladı. Soń aldınǵı ayaqlardan venoz qandı alıp keliwshi palwan súyek astı venalarına (58-s, B-15) qosılıp bir jup oldıńǵı gewek venasın payda etedi. Aldıńǵı gewek venalar bolsa oń júrek bólmesine qosılǵan venoz sinusına quyıladı. Deneniń arqa bóliminen venoz qan júrekke eki jol menen quyıladı.
Artqı ayaqlarınan qan alıp keliwshi venalar bir jup kelte búyrek dárwaza venasın payda etedi. Bulardıń birine quyrıq venası qosıladı. Bunı venoz qan tamırların inekciya qılǵanda ǵana kóriw múmkin. Deneniń arqa bóliminen kelgen qan óz-ara qosılıp bawırǵa qan alıp barıwshı taq qarın venasın payda etiwshi jambas venaları arqalı aǵadı. Qarın venası bawırda kapilyarlarǵa bólinip ketedi. Bunnan tısqarı bawırǵa ishek hám ishki organlardan shıǵatuǵın bir qansha vena qan tamırları qosılıp taq bawır dárwaza venasın payda etedi. Búyrek dárwaza venasınan qan bir jup búyrek venalarına jıynaladı da soń bul búyrek venaları qosılıp juwan arqa gewek venasın payda etedi. Arqa gewek vena bawır arqalı ótip (bul jerde shaqapshalarǵa bólinbeydi) venoz sinusına quyıladı. Bawır dárwaza venasınan qan qısqa bawır venasına jıynaladı hám ol bawırdıń aldıńǵı bólimine jaqın jerde arqa gewek venasına quyıladı.
Bólip shıǵarıw organı. Bir jup deneshe formasındaǵı metanefrik búyrek janbas bóliminiń arqa diywalına taqalıp turadı. Bul búyreklerdiń hár qaysısınan birewden sidik jolı shıǵadı. Arqa dorzal tárepinen sidik jolı qarın ventral tárepinen bolsa juqa diywallı sidik quwıqshası kloakaǵa ashıladı.
Kloaka (59-S, 13) nıń sırtqı tesigi kóldeneń jarıq formasında.

60-Su’wret. Erkek agamanın’ sidik jınıs sisteması.
1-bu’yregi, 2-sidik jolı, 3-tuxımlıq, 4-tuxımlıq қосымшасы, 5-тухым jolı, 6-sidik jınıs tesigi, 7-урықландырыўшы qaltasha, 8- kloaka boslıg’ı, 9-tuwrı ishek.
Erkek agamanıń jınıs organları. Aq reńdegi oval dánesheler formasındaǵı tuxımlıqlar omırtqa baǵanası bel bóliminiń eki qaptalında jaylasqan.

Tuxımlıqlardan bir qansha kanalshalar shıǵıp, olır qosılıp tuxımlıq qosımshasın payda etedi. Tuxım qosımshası dawam etip soń tuxım jolına aylanadı. Tuxım jolları kloakaǵa ashılıw aldında sidik jollarına qosıladı hám ulıwma tesik arqalı kloaka boslıǵına ashıladı (60 s). Tuxım qosımshası dene buyrek (mezonefros) aldıńǵı bóliminiń qaldıǵı esaplansa, tuxım jolları bolsa sol dene buyrek shıǵarıw jolları-volf knalına gomolog esaplanadı. Kloakanıń janbas diywallarında qosılıw organlar bar. Bul organlar diywalı qan tamırlarına bay eki qaltashadan ibarat. Jınısıy qozıw waqtında qosılıw organı kloaka tesiginen sırtqa bórtip shıǵa aladı. Bunday dúzilistegi qosılıw organı tek ǵana kesirtke hám jılanlarǵa tán.



Download 0.6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling