7-Laboratoriyalıq jumıs. Jer bawırlawshılardıń sırtqı hám ishki dúzilisi

Urǵashı kesirtkeniń jınıs organları. Bet júzi sırtqı tárepten budır-budır, tuwrı emes formada oval dáneshe kórinisindegi eki máyeklik omırtqa baǵanası bel bóliminiń eki qaptalında jaylasqan.

61-súwret. Urǵashı agamanıń sidik jınıs sisteması.
1-búyregi 2-sidik jolı 3-sidik tesigi 4-máyeklik 5-máyek jolı 6-máyek jolı sharsharı 7-jınıs tesigi 8-kloaka boslıǵı 9-tuwrı ishek.

Juqa diywallı keń kanalshalardan ibarat máyek jollarınıń bir ushı gewde boslıǵınıń aldıńǵı, ekinshi ushı kloakanıń keyingi bólimine bólek tesik penen ashıladı (61 s). Máyekliktiń tómengi bólimi kópshilik jaǵdayda keńeyip jatırdı payda etedi. Urǵashılarda volf kanalı redukciyalanǵan. Jetilisken máyekler gewde boslıǵına, ol jerden máyek jolınıń sharsharı arqalı máyek jolına túsedi.
Oraylıq nerv sisteması. Jer bawırlawshılardıń nerv sisteması amfibiyalardikine salıstırǵanda birqansha quramalasqan. Atap aytqanda bas miyiniń aldıńǵı úlken miy yarım sharları salıstırma úlken bolıp, kúl reń zatınan ibarat qabıqqa iye. Miy yarım sharları arqa bólimge ósip aralıq miydi bekitip qoyadı, joqarı tárepten qaraǵanda tek aralıq miy ósimsheleri-epifiz tóbe organların kóriw múmkin. Bas tóbe taq kóziniń rudimenti dúzilisi jaqtan kózge uqsas bolıp, jaqtılıq tásirin qabıl qılıw qábiletine iye. Aralıq miydiń tómengi bólimine ishki sekreciya bezi-gipofiz tutasqan. Kesirtkeniń orta miyi jaqsı rawajlanǵan eki kóriw dúmpeshiklerinen ibarat. Kóriw dúmpeshiklerinen keyinirekte kishi miyshe hám arqa miyge tutasatuǵın uzınsha miy jatadı.
Iyis biliw bólimlerin kesip olardı pincet penen uslap, kóterip artqa tartsaq, kóriw nervleri hám olardıń kesilisip ótken jerlerin (xiazmanı) tawamız.
Qadaǵalaw ushın sorawlar.

1. 
   Jer bawırlawshılardıń qaysı birinde tis bolmaydı
   
2. 
   Amfibiyalar menen jer bawırlawshılardıń dem alıw sistemasındaǵı ózgeshelikler
   
3. 
   Amfibiyalar menen jer bawırlawshılardıń kóbeyiw sistemasındaǵı ózgesheliler
   
4. 
   Amfibiyalar menen jer bawırlawshılardıń qan aylanıw sistemasındaǵı ózgeshelikler
   
5. 
   Amfibiyalar menen jer bawırlawshılardıń bólip shıǵarw sistemasındaǵı ózgeshelikler
   
6. 
   Amfibiyalar menen jer bawırlawshılardıń as pisiriw sistemasındaǵı ózgeshelikler
   
7. 
   Dem alıw hám qan aylanıw organlarınıń dúzilisiniń ózgeshelikleri neden ibarat
   
8. 
   Bólip shıǵarıw hám kóbeyiw organlarındaǵı quramalılıq ózgerisi