7 Маъруза: Ассиметрик шифрлар


Download 0.72 Mb.
bet1/4
Sana20.10.2023
Hajmi0.72 Mb.
#1713489
  1   2   3   4
Bog'liq
7.1 - маъруза

7 - Маъруза: Ассиметрик шифрлар


Криптография бор жойда шуни билиш керакки, ҳеч қандай зўравонлик математик муаммони еча олмайди - Jacob Appelbaum.

Ассиметрик шифрлаш алгоритмлари

  • Маълумотни шифрлашда ва дешифрлаш жараёнларида турли калитлардан фойдаланади.
    • Шу сабабли, калитларни тақсимлаш муаммоси мавжуд эмас.
  • Очиқ калитли криптотизимларни яратишда “қопқонли” бир томонлама функцияларга асосланилади.
    • функция бир томонлама осонлик билан ҳисобланади, бироқ, ушбу функцияни тескарисини ҳисоблаш жуда ҳам мураккаб.
  • Мазкур бир томонлама функцияларга мисол сифатида факторлаш амалини олишимиз мумкин.
    • Туб бўлган иккита p ва q сонларни генерациялаш ва ни ҳисоблаш осон.
    • Бироқ, N сони етарлича катта бўлганда уни иккита туб соннинг кўпайтмаси шаклида ифодалаш мураккаб вазифа (юқори ҳисоблаш имкониятини талаб этади).
  •  

Модул арифметикаси

  • Криптографияда сонни сонга бўлгандаги қолдиқ га тенг бўлса, у ҳолда қуйидагича белгиланади: .
    • Дастурлаш тилларида эса каби белгиланади.
  • Криптографияда модул сифатида (яъни, бўлувчи) фақат туб сонлардан фойдаланиш талаб этилади.
    • Яъни, тенгликдаги ҳар доим туб бўлиши талаб этилади.
  • Мисоллар:
  •  

Модул арифметикаси

  • Ушбу муаммони ечишда Евклиднинг кенгайтирилган алгоритмидан фойдаланиш мумкин.
  • Агар бўлса, у ҳолда тенглик ўринли бўлади.
  • Демак, 1 сони 3 ва 7 сонлари учун ЭКУБ бўлади.
  • Охирги тенгликдан бошлаб қуйидагича тескари ёзиш амалга оширилади:
  •  

Модул арифметикаси

  • Тенгликни икки томонини модулга ( олинади:
  • Ёки

  • Ушбу тенгликни га таққослаш орқали
  • га тенглигини ёки лигини топиш мумкин.

  • Яъни, тенглик ўринли.
  •  

Download 0.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling