7-mavzu. Bojxona rejimlari va ularning turlari

2. Bojxona munosabatlarida tovarlar va transport vositalarini deklaratsiyalash tartibi

O‘zbekiston Respublikasi bojxona chegarasidan olib o‘tilayotgan yoki bojxona rejimi o‘zgartirilayotgan tovarlar va transport vositalari, shuningdek boshqa tovarlar va transport vositalari uchun qonun hujjatlarida belgilangan hollarda bojxona organiga deklaratsiya topshirilishi lozim.
Deklaratsiyalash tovarlar va transport vositalari to‘grisidagi, ular joylashtiriladigan bojxona rejimlari haqidagi aniq ma’lumotlarni, bojxona maqsadlari uchun zarur bo‘lgan boshqa ma’lumotlarni belgilangan shaklda bayon etish orqali amalga oshiriladi.
Deklaratsiyalashning shakli va tartibi, shuningdek bojxona deklaratsiyasida ko‘rsatiladigan ma’lumotlarning ro‘yxati qonun hujjatlarida belgilanadi.
Tovarlar uchun bojxona rasmiylashtiruvidan o‘tkazilayotgan bojxona organiga deklaratsiya topshiriladi.
Tovarlar tashiydigan transport vositalari tovarlar bilan bir vaqtda deklaratsiyalanadi.
Yuksiz transport vositalari va yo‘lovchilar tashiyotgan transport vositalari O‘zbekiston Respublikasining bojxona chegarasini kesib o‘tish vaqtida deklaratsiyalanadi.
Dengiz, daryo va havo kemalari o‘zi etib kelgan O‘zbekiston Respublikasi bojxona hududidagi port yoki aeroportda yoxud o‘zi jo‘nab ketgan O‘zbekiston Respublikasi bojxona hududidagi port yoki aeroportda deklaratsiyalanadi.
Bojxona deklaratsiyasi bojxona organlari tomonidan belgilangan muddatlarda topshiriladi. Bu muddatlar tovarlar va transport vositalari ko‘rsatilgan kundan e’tiboran o‘n besh kundan oshmasligi lozim.
Jismoniy shaxslar tomonidan notijorat maqsadlardagi tovarlarni qo‘l yuki va bagaj holida bojxona chegarasidan olib o‘tishda bojxona deklaratsiyasi tovarlarni ko‘rsatish bilan bir vaqtda topshiriladi.
Bojxona hududiga kirib kelayotgan transport vositalari O‘zbekiston Respublikasi bojxona chegarasini kesib o‘tganidan keyin ko‘pi bilan uch soat, bojxona hududidan chiqib ketayotgan transport vositalari esa O‘zbekiston Respublikasining bojxona chegarasini kesib o‘tishiga ko‘pi bilan uch soat qolganida deklaratsiyalanadi.
Ushbu moddada ko‘rsatilgan muddatlar bojxona organlari belgilaydigan tartibda va shartlarda uzaytirilishi mumkin.
Bojxona organi bojxona deklaratsiyasini qabul qilishni rad etishga haqli emas.
Bojxona deklaratsiyasi qabul qilinganligi rasmiylashtirilgan paytdan boshlab u yuridik ahamiyatga molik faktlardan dalolat beruvchi hujjatga aylanadi.
Bojxona deklaratsiyasini taqdim etish bilan bir vaqtda bojxona organiga boshqa zarur hujjatlar ham topshiriladi. Bojxona organi bojxona deklaratsiyasi va taqdim etilgan hujjatlarda bayon etilgan ma’lumotlarni tekshirish uchun qo‘shimcha ma’lumotlarni so‘rab olishga haqli. Ko‘rsatib o‘tilgan hujjatlar va qo‘shimcha ma’lumotlar ro‘yxati qonun hujjatlarida belgilanadi.
Bojxona organi etishmayotgan hujjatlar va ma’lumotlarni taqdim etish muddatlarini belgilashga haqli.
Bojxona organining ruxsati bilan xalqaro tashishlarda qo‘llaniladigan chet tillarda tuzilgan hujjatlar taqdim etilishi mumkin.
Bojxona deklaratsiyasida ko‘rsatilgan ma’lumotlar bojxona organining ruxsati bilan deklarant tomonidan o‘zgartirilishi yoki to‘ldirilishi, topshirilgan bojxona deklaratsiyasi esa qaytarib olinishi mumkin.
O‘zgartirish, to‘ldirish yoki qaytarib olish faqatgina: bojxona deklaratsiyasini tekshirish boshlanguniga qadar; tovarlar va transport vositalarini ko‘zdan kechirish boshlanguniga qadar; ko‘rsatilgan ma’lumotlarning noto‘gri ekanligi bojxona organi tomonidan aniqlanguniga qadar amalga oshirilishi mumkin. Bojxona deklaratsiyasini o‘zgartirish yoki to‘ldirish uning amal qilish doirasini kengaytirishi yoki toraytirishi mumkin emas. Bojxona organlarining mansabdor shaxslari o‘z tashabbusi bilan, shaxsning topshirigi yoki iltimosiga binoan yozma bojxona deklaratsiyasini to‘ldirishga, bojxona deklaratsiyasida ko‘rsatilgan ma’lumotlarni o‘zgartirish yoki to‘ldirishga haqli emas, bojxona organlarining vakolatiga kiritilgan ma’lumotlarni bojxona deklaratsiyasiga kiritish hollari, shuningdek agar mashinada ishlov berish uchun foydalaniladigan kodli ma’lumotlar bojxona deklaratsiyasida kodsiz ko‘rinishda mavjud bo‘lsa, kodli mu’lumotlarni o‘zgartirish yoki to‘ldirish bundan mustasno.