7-mavzu. Ferma sterjenlaridagi zo‘riqishlarning tasir chiziqlarini chizish reja: Fermalarda tasir chizi

b). Fermaning pastki belbog‘i sterjeni zo‘riqishining ta’sir chizig‘ini chizish.

Pastki belbog‘ning 3-5 elementidagi U_3-5 zo‘riqishining ta’sir chizig‘ini chizish uchun fermani I-I kesim bo‘yicha kesib, ko‘chma birlik yukning ikki holatini tekshiramiz.

1-holat. Birlik yuk (P=1) kesim o‘tkazilgan paneldan chap tomonda harakatlanadi, ya’ni 0 ≤ x≤ d.
Fermaning o‘ng qismi uchun muvozanat tenglamasini yozib, U_3-5^chap ni aniqlaymiz.

åM₆^o‘ng = 0; - R_V ×4d + U_3-5^chap × h_5-6 = 0,

bundan (a)

Demak, U_3-5^chap ning ta’sir chizig‘i R_в tayanch reaksiyasining ta’sir chizig‘i kabi bo‘lib, R_в ning ordinatalari o‘zgarmas ga ko‘paytirilgan bo‘ladi. (a) tenglama U_3-5 zo‘riqish ta’sir chizig‘ining chap chiziq tenglamasi deyiladi va P=1 yuk kesimdan chapda harakatlanganida U_3-5 sterjen zo‘riqishining o‘zgarishini ifodalaydi.


2-holat. P=1 ko‘chma yuk kesim o‘tkazilgan paneldan o‘ng tomonda harakatlanadi (2d £ x £ 6d). Bu hol uchun ham 6 moment nuqtaga nisbatan fermaning chap qismida yotgan kuchlar momentlarining yig‘indisi nolga tengligi shartidan foydalanamiz, ya’ni
åM₆^chap = 0; R_A ×2d - U_3-5^o‘ng × h_5-6 = 0,
bundan U_3-5^o‘ng = (b)
Demak, P=1 yuk kesimdan o‘ngda harakatlanganida, U_3-5^o‘ng zo‘riqishning ta’sir chizig‘i oddiy balka A tayanch reaksiyasining ta’sir chizig‘i kabi bo‘ladi, lekin uning ordinatalari o‘zgarmas miqdor ga ko‘paygan bo‘ladi. (b) tenglama o‘ng chiziq tenglamasi deyiladi va u Р=1 yuk kesim o‘tkazilgan paneldan o‘ng tomonda harakatlanayotganda zo‘riqishning o‘zgarishini xarakterlaydi. Uning kerakli kismi 2d ≤ x ≤ 6d oraliqda bo‘ladi (7.1-rasm, b). P=1 yuk kesilgan panelda harakatlanayotganda U_3-5 zo‘riqishning o‘zgarish qonunini ifodalovchi uzatish chizig‘i 3-5 chap chiziq ustida yotadi. SHunday qilib, U_3-5 sterjen zo‘riqishining ta’sir chizig‘i 7.1-rasm, b da tasvirlangandek bo‘ladi.