7-mavzu: ta’lim metodlari va vositalari reja

Maktab ma'ruzasining samaradorligini ta'minlash shartlari¹ quyidagilardan iborat:

• 
  o'qituvchi tomonidan eng maqbul ma'ruza rejasining tuzilishi;
  

• 
  rejadan o'quvchilarni xabardor etish, ularni ma'ruza mavzusining maqsadi va vazifalari bilan tanishtirish;
  
• 
  rejada aks etgan barcha bandlarning mantiqiylik va ketma-ketlikda bayon etilishi;
  

• 
  rejaning har bir bandi yoritilgach, ular yuzasidan qisqacha umumlashma asosida xulosalanishi;
  
• 
  ma'ruzaning bir qismidan ikkinchisiga o'tishda ular o'rtasidagi mantiqiy aloqalarning o'rnatilishini ta'minlash;
  
• 
  bayon qilishning muammoli va emotsional xususiyat kasb etishi;
  
• 
  jonli til, o'z vaqtida misollar, aniq dalillar va qiyoslashlardan foydalanish;
  
• 
  auditoriya, muloqot jarayoni, shuningdek, o'quvchilarning aqliy faoliyatlarini mohirlik bilan boshqarish;
  
• 
  ma'ruzaning muhim jihatlarini turli tomondan ochib berilishi;
  
• 
  ma'ruzaning asosiy qismlarini o'quvchilar tomonidan qayd etib (yozib) borilishiga imkon beradigan holatda bayon qilinish tezligi;
  
• 
  zarur (yozib olinadigan) o'rinlarni oldindan ajratib qo'yish;
  
• 
  o'rganilayotgan holatlarni yozib olish asosida, qabul qilish va ularning mohiyatini aniqlashtirish maqsadida ko'rgazmalar (namoyish, illyustratsiya, videofilm va boshqalar)dan foydalanish;
  

- alohida holatlarni chuqur muhokama qilishda ma'ruzani seminar, amaliy mashg'ulotlar bilan uyg'unlashtirish.

Ta'lim sifati va samaradorligini ta'minlashda ko'rgazmali metodlar ham alohida ahamiyatga ega.