7. Pаrmаlаrning klаssifikаtsiyasi. Rеjа

Spiralsimon parmani hisoblash misoli
Topshiriq: Diametri D=24 mm va chuqurligi l=18 mm bo’lgan teshikni parmalash uchun tezkesar po’latdan tayyorlangan konussimon quyruqli parmani hisoblang va konstuksiyasini tuzing. Ishlov beriladigan material – po’lat 50, σ_В = 750 MPa. Vertical-parmalash dastgohi 2H135.
1 Ishlov berish sharoiti
Parmaning kesuvchi qism materiali – Р6М5 (ГОСТ 19265-73).
Quyruq materiali – stal 40Х (ГОСТ 4543-71).
Berilgan teshik diametriga qarab ГОСТ 19049-80 bo’yicha ko’rsatilgan o’lcham bo’yicha parma borligini tekshiramiz [1, jadv. 45, bet 225]: D=24 mm. Asosiy o’lchamlar: L= 271 mm; l = 160 mm.

2 Kesish chuqurligi

t = 0,5D = 0,5·24 = 12 mm (3.19)

3 Surish [1, jadv. 35, bet 381]

S=0,38-0,43 mm/aylana
S=0,4 mm/aylana qiymatini tanlaymiz

4 Kesish tezligi

bu yerda T = 50 min [1, jadv. 40, bet 384].
= 9,8; q = 0,4; y = 0,5; m = 0,2 [1, jadv. 38, bet 383];

bu yerda [1, jadv. 1- 4, bet 358-360];
= 1 [1, jadv. 6, bet 361];
= 1 [1, jadv. 41, bet 385].

5 Asbob aylanish tezligi

5.1 Haqiqiy aylanish tezligini hisoblash

n_д = 355 aylana/daq (ilova В).

5.2 Haqiqiy kesish tezligi hisoblash

6 Burovchi moment

bu yerda = 0,0345; q = 2; y = 0,8 [1, jadv. 42, bet 385];
, [1, jadv. 9-10, bet 362-363].

7 O’q kuchi

bu yerda = 68; q = 1; y = 0,7 [1, jadv. 42, bet 385].

8 Kesish quvvati

2H135 rusumdagi dastgoh quvvati 3,5 kVt(ilova B). Demak, tanlangan kesish rejimlari dastgohning pasport ma’lumotlarini qoniqtiradi.

9 Quyruq Morze konusining raqamini aniqlash

Quyruq konusining o’rtacha diametric [2, bet 192], mm


ГОСТ 25557-2006 bo’yicha eng yaqin bo’lgan katta konus tanlanadi, ya’ni panjali Morze №3 (jadval B.1). Asosiy o’lchamlar:
D = 23,825 mm; D₁ = 24,1 mm; d₂ = 19,1 mm; l₃ = 94 mm; a = 5 mm; е_max = 20 mm.

10 Parma ishchi qismining geometrik va konstruktiv parametrlari [1, jadv. 47-49, bet 228-229]:

Charxlov shakli – ДП (qo’sh yon yuza qirrasi charxlangan).
ω = 30° – vintli ariqchaning qiyalik burchagi;
2φ = 180° – plandagi qo’sh burchak;
ψ = 40-60° – ko’ndalang qirra qiyalik burchagi;
α = 11° – orqa burchak.
Parma tig’larining parametrlari: b = 4,5 mm; a = 2,5 mm; l = 5 mm; h = 2,5 mm; k = 3,6 mm; l₁ = 2,5 mm.
Vintli ariqcha qadami:

Markazlash teshiklari В shakli bo’yicha tayyorlanadi (ГОСТ 14034-74).

11 Parma o’zagining qalinligi (jadval В.2)

d_c = 0,14D = 0,14·24 = 3,36 mm.

12 Parmaning teskari konusligi (jadval В.3)

∆ = 0,08 mm.

13 Tasmacha kengligi (jadval В.4)

Tasmacha kengligi f₀ = 1,6 mm; yelka bo’yicha gardan balandligi K = 0,7 mm.
14 Qanot kengligi
= 0,58·24 = 14 mm. (3.29)
15 Parma ariqchalarini frezalash uchun freza profilining geometrik elementlarini aniqlash
Profilning eng katta radiusi:

bu yerda



bu yerda D_ф – freza diametri.

Profilning eng kichik radiusi:

Profil kengligi:
В = R₀ + R_к = 12,05 + 4,6 = 16,65 mm. (3.35)
Spiralsimon parma konstruksiyasi 40-rasmda ko’rsatilgan.