2. Kublar yig'indisi va ayirmasi formulalari.
Quyidagi tenglik
a3 + b3 = (a + b)(a2 – ab + b2)
kublar yig'indisi formulasi deyiladi.
Tenglikni quyidagicha isbotlaymiz, uning o‘ng tomonidagi qavslarni ochamiz:
(a + b)(a2 – ab + b2) = a3 – a2b + ab2 + a2b – ab2 + b3 =
= a3 + (ab2 – ab2) + (a2b – a2b) + b3 = a3 + b3 .
Demak, a3 + b3 = (a + b)(a2 – ab + b2) .
a2 – ab + b2 ifoda a va b lar ayirmasining chala kvadrati deyiladi.
Shunday qilib, ikki son kublarining yig‘indisi shu ikki son yig‘indisi bilan ular ayirmasining chala kvadrati ko‘paytmasiga teng.
a3 – b3 = (a –b)(a2 + ab + b2)
tenglik kublar ayirmasi formulasi deyiladi. Tenglikni avvalgi tenlik kabi isbotlaymiz:
(a – b)(a2 + ab + b2) = a3 + a2b + ab2 – a2b – ab2 – b3 =
= a3 + (a2b – a2b) + (ab2 – ab2) – b3 = a3 – b3 .
Demak, a3 – b3 = (a – b)(a2 + ab + b2) .
a2 + ab + b2 ifoda a va b lar yig‘indisining chala kvadrati deyiladi.
Shunday qilib, ikki son kublarining ayirmasi shu ikki son ayirmasi bilan ular yig‘indisining chala kvadrati ko‘paytmasiga teng.
Kublar yig'indisi va ayirmasi formulalari ham ko'phadni ko'paytuvchilarga ajratishda qo'llaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |