7-tajriba ishi yarim sferik aktiv ko'mir qatlamli adsorber gidrodinamikasini o'rganish Ishning asosiy maqsadi

Ishni olib borish tartibi 
Qurilma vertikal kolonna bo'libi, uning ichki kismiga ag'darilma tarelka o'rnatilgan. Tarelka 
elaksimon bo'lib, teshiklarining diametri d=0.016 m kolonna yuzasini egallagan tarelkaning ozod 
kismi F=20 % ga teng. Nasadka sifatida tarelkaga diametri d=37 m bo'lgan sharlar solingan. 

---

Sharlarning orasidagi bo'sh ozod xajm Е = 0.4 ga teng, sharlarning soni p=90 ta. Nasadka 
qatlamining balandligi Np=200 mm. Kolonka ishlash xolatining balandligi Ni=1200 mm ga teng. 
Markazdan kochma nasos (4) orqali sochib bergichga (7) suv beriladi. Suvning sarfi ratometr (6) 
orqali o'lchanib, sarfi miqdori kran (5) bilan sozlanadi. Havo diametri d=110 mm bo'lgan truba 
orqali ventilyator vositasida berilgan. Havoning sarfi maxsus moslama bidan o'zartiriladi, uning 
sarflanish miqdori mikrometrga (14) o'lchangan Pito-Prandtl (8) trubkasi bilan aniqlanadi. 
1-kolonna, 2-ag'darilma tarelka. 3-tomchi ajratkich; 4- nasos. 5-suyuqlik sarfini sozlovchi kran; 
6- suyuqlik sarfini o'lchovchi rotametr; 7- sochib bergich; 8- ventilyator. 9-Pito Prandtl trubkasi: 
10- havoni miqdorini sozlovchi moslama; 11- suv to'ldirilgan bak; 12- nasadka; 13,4-
mikromanometr; 15,16- psixrometr. Psixrometr (15) (16) bilan kolonnaga kirayotgan va 
chiqayotgan havoning nam saqlashi, (Ub, Uo) quruq va xo'l termometrlar vositasida aniqlanadi. 
Tajriba qurilmasi Ushbu ishda gaz fazasidagi modda berish koeffitsientining By qiymati, suvni 
havoda parlanishi samaradorligiga qarab 2 xil sharoitda aniqlanadi. 
L=const bo’lganda, By =/(w0) boglanishini keltirib chiqarish. 
W=const bo’lganda, By =/(L) bog’lanishni keltirib chiqarish. Qurilmaning xolati tekshirilib, 
laborant ishtrokida markazdan qochma nasos ishga tushirilib, suvnin temperaturasi o’zgarmas 
xolatga keltiriguncha tsirkulyatsiya qilinadi. Ratometriing kursatkichi buyicha suvning sarflanish 
miqdorini o’zgarmas (o’qituvchi ko’rsatmasiga asosan) qilib olinadi. Havoning sarf miqdorini 4 
marta sozlovchi moslam (10) yordamida o’zgartirib, ventilyator (8)orqali havo beriladi hamda 
mikrometrning (14) ko’rsatkichi va psixrometrning (15) (16) kalonnadan oldingi va keyingi ; 
ko’rsatkichini xisoblash jadvaliga yoziladi. II usulda havoning sarflanish miqdorini o’zgarmas 
miqdorda suvning sarfini 4marta ratometriing ko’rsatkichi oyii o’zgartirib, psixrometrning 
ko’rsatkichi xisoblash jadvaliga yoziladi. Tajriba o’tkazilgandan so’ng modda berish 
koeffitsentini tenglama bilan, havoning tezligini va namlash zichligini L tenglamalari bilan 
hisoblanadi. 
Mustaqil tayyorlash uchun savollar. 
1. Modda o’tkazish protsessi va uning mohiyati. 
2. Modda o’tkazish protsessining turlari. 
3. Fazoviy muvozanat. Muvozanat chizig’I . 
4. Moddiy balans. 
5. Molekulyar va turbulent diffuziya . 
6. Modda berish protsessi va uning tenglamasi. 

---

7. Modda o’tkazish va uning tenglamasi . 
8. Modda berish va o’tkazish koeffitsentlarining fizik ma’nosi va o’lchov birliklari. 
9. O’xshashlik diffusion kriterriyalar va ularning fizik ma’nosi.