7–mustaqil ishi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
VA KOMMUNIKATSIYALARINI
RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
QARSHI FILIALI

KI-13-20 (S) GURUH TALABASINING
MA’LUMOTLAR BAZASI
FANIDAN

^{7–MUSTAQIL ISHI}
Bajardi: Husanov.B


Qabul qildi: To’rayev .M


Qarshi 2022


Mavzu: Ob’ektlar ma’lumotlar bazasini yaratish va
Uning interfeysini ishlab chiqish.
Reja

1. 
   Ma’lumotlar bazasini interfeysi. 2.Accessda ma’lumotlar bazasini yaratish.
   

Ma’lumotlar bazasi interfeysi

Ma’lumotlar bazasidagi mavjud jadval strukturasini (ya'ni uning maydonlari jamlanmasini) html-formada tasvirlash uchun quyidagi tarkibiy topshiriqlarni rejalashtirish mumkin:

• 
  MB bilan ulanishni o’rnatish;
  
• 
  MB ishini tanlash;
  
• 
  Jadval maydonlari ro’yxatini olish;
  
• 
  html-formada maydonlarni tasvirlash.
  

Bundan keyin formaga kiritilgan ma’lumotlarni ma’lumotlar bazasiga kiritish mumkin.
Ma’lumotlar bazasi bilan bog’lanish (SQL dasturi misolida) Aloqa o’rnatish Ma’lumotlar bazasi bilan aloqa o’rnatish uchun SQL_connect funktsiyasidan foydalaniladi.
SQL_connect sintaksisi SQL_connect resursi (“server qatori”, “username”, “‘assword”) Bu funktsiya SQL serveri bilan aloqa o’rnatadi va bu aloqaga ko’rsatkich qaytaradi yoki muvaffaqiyatsiz chiqqanda FALSE ko’rsatadi. Odatda quyidagi parametrlar qiymati ehlon qilinadi:
server = 'localhost:3306'
username = server jarayoni egasidan foydalanuvchi ismi ‘assword = bo’sh parol
Server bilan ulanish, agar u bungacha SQL_close() yordamida yopilmagan bo’lsa, skriptni amalga oshirish tugallanishida baza bilan aloqa yopiladi. Misol:
$conn = SQL_connect("localhost", "nina","123") or die("Ulanishni amalga oshirib bo’lmaydi: ". SQL_error());
echo "Ulanish amalga oshdi"; SQL_close($conn);
?>
SQL_connect amali
shell>SQL -u nina -’123 buyrug’i bilan teng kuchli.

SQL_query() SQL-so’rovni SQL mahlumotlar bazasining mahlumotlar bazasiga jo’natadi. Agar ochiq aloqa bo’lmasa, funktsiya parametrsiz mysql_connect() funktsiyasiga o’xshash xolda MBBT bilan bog’lanishga urinadi. So’rov natijasi buferlanadi.
Ma'lumki, mahlumotlarni jadvalga yozish uchun SQL tilidagi INSERT buyrug’i ishlatiladi:
mysql> INSERT INTO Artifacts SET title='Eks’onat nomi';
‘H’ skriptda bunday buyruqdan foydalanish uchun mysql_query() funktsiyasi mavjud. mysql_query sintaksisi mysql_query resursi (query qatori) Misol. Artifacts jadvaliga mahlumot kiritish uchun forma (index.’h’). so’rov yaratish uchun oldin jadval yaratish kerak bo’ladi.
$dblocation = "localhost";
$dbname = "book";
$dbuser = "root";
$db’asswd = "";
$dbcnx = @mysql_connect($dblocation,$dbuser,$db’asswd); @mysql_select_db($dbname,$dbcnx); if(isset($_’OST['save_hide'])) {
$title=($_’OST['title']);
$query = "INSERT INTO Artifacts (title) VALUES ('$title')"; if(@mysql_query($query))
{
echo "";
} else { ‘rint mysql_error(); error("Mahlumotni bazaga yezishda xatolik");}
} else {
?>

Eksponat nomini kiriting

‘H’ va SQL MBBS o’rtasidagi hamkorlik usullari bilan tanishishga mo’ljallangan. Asosiy ehtibor ma’lumotlar bazasi bilan bog’lanishni o’rnatish, so’rovlar jo’natish funktsiyalari va javoblarni (SQL_connect, SQL_query, SQL_result, SQL_num_rows, SQL_close) qayta ishlashga qaratiladi. Misol sifatida virtual tarix muzeyi mahmuriyati uchun web-interfeys tuzish masalasini ko’raylik. ‘H’ distributivida SQL ma’lumotlar bazasi bilan ishlash uchun mo’ljallangan funktsiyalar mavjud. Bunda bu funktsiyalarning SQL dagi ba'zi bir ma’lumotlar bazasini tasvirlash va to’ldirish maqsadida web-interfeyslarni tuzish imkonini beruvchi funktsiyalar bilan tanishamiz. Ma’lumotlar bazasiga ma’lumotlarni qo’shish uchun web-interfeys bilan ishlashda bu ma’lumotlarni shunchaki html-formaga kiritish va ularni serverga jo’natish kerak bo’ladi. Namoyish etishda bu interfeysni virtual muzey eksponatlari haqidagi ma’lumotlar saqlanadigan Artifacts jadvallari uchun tuzamiz. Artifacts kollektsiyasidagi har bir eksponat quyidagi xarakteristika yordamida tasvirlanishini eslatib o’tamiz:
nom (title); muallif (author); ifoda (descri’tion); o’rindosh nom (alternative); tasvir (‘hoto).
Nomlanish va o’rindosh nomlanish uzunasiga 255 belgidan kam satr (yahni VARCHAR(255)), tasvirlash – matnli maydon (TEXT turiga mansub) hisoblanadi, “muallif” va “tasvir” maydonlarida esa ‘ersons kollektsiyasidan muallifning identifikatorlari va Images kollektsiyasidan eksponat tasvirlariga muvofiq mavjud bo’ladi.

2.