8- amaliy mashg‘ulot


Download 128 Kb.
bet3/5
Sana28.12.2022
Hajmi128 Kb.
#1012895
1   2   3   4   5
Bog'liq
8-amaliy mashg\'ulot

Birlik

Ko’plik

I shaxs – mәn, bən

I shaxs - biz, bizlәr

II shaxs – sәn

II shaxs– siz

III shaxs –

III shaxs –

Shaxs-son affikslarining mazkur formalari -mїsh,- mish, -b ( -ub,-üb, -ib, -їb), - a, -ə,- r(-ar, -әr,- ur,- ür), -tachi, -təchi, -dachї, dachi kabi zamon formalarini olgan fe’llarga qo’shiladi: baramїshman, turabїz, turarsiz, qaltachї biz /To’n/, qamїltachї ol, yaylayur turermen /Kb/ kabi.



  1. Qisqargan formalari quyidagicha:

Birlik

Ko’plik

I shaxs – m

I shaxs - mїz, - miz, -muz, muz, -maz, -məz

II shaxs – ң

II shaxs– ңїz/lar/, ңiz/lər

III shaxs –

III shaxs –

Shaxs-son affiksining qisqargan formalari –dї, -di, -tї, -ti affiksi bilan tugagan fe’llarga qo’shiladi: sanchdїm, kөrüңiz. Masalan, kəlurtum /En/, bartum/Un/, basdїmїz /Kt/, suңushtumuz /Ung/.


Fe’l mayllari.



Aniqlik mayli. Aniqlik mayli maxsus qo’shimchaga ega emasligi bilan yuqoridagi mayl turlaridan farq qiladi. Fe’lning o’tgan, hozirgi va kelasi zamon formalari aniqlik maylida bo’ladi. Fe’llarda zamon esa ur, -ür, ar, -ər, yur, -yür, -g’alїr, -gəlir, dachї, -dəchi, -g’ay, -gəy, -g’u, -gü, -g’uluq, -gülük, -tur, -tür, -duq, -dük, -tїg’, -tig, -әrti, -mїsh, -mish, -mush ərti, -tuchi ərmish va boshqalar orqali hosil bo’ladi va aniqlik maylida bo’ladi. Masalan: agdїmїz, olurtїmїz va h.

Download 128 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling