8-amaliy mashg`ulot. Axborot turlari, axborotlarni kodlashtirish

Axborotmiqdorivauzatishtezligi.

Axborothamboshqako‘pginatushunchalar(masalan,vaqtishharorat,masofavaboshqalar) kabi o‘lchanadi, Ammo uning o‘lchov birligi siz bilgan matematika yokifizikakursidatanishgano‘lchovbirlilarimizdan farqqiladi.
Axborotni o‘lchash uchun unda ishtirok ekgan harf, raqam va boshqa belgilar 0va1 raqamlaribilankodlanadigankodgaalmashtiriladi.

Masalan 3 raqami 11 kabi; 8 raqami 1000kabi; A harfi 01000001 ; m harfi esa11011101kabiifodalanadi.

Axborotningengkichiko‘lchovbirligisifatidabitqabulqilingan.Bitaxborotningraqamliifodasidagi0yoki1belgisibo‘lib,inglistilidagi“binariydigt”so‘zidanolinganva“ikkilikraqami”” degan ma’nonianglatadi.

Masalan:100101001da9tabitbor.Chunkiunda9taraqamishtiroketmoqda.
Axborotlarni kodlashning usullari. Ma’lumotlarni kodlash
Istalgan sonli, matnli, grafikli, tovushli va boshqa axborotlarkompyuterxotirasidaikkiliksanoqtizimidagisonlarko‘rinishdaifodalanadi.
Ikkilik sanoq sistemasi: 0;1Uchlik sanoq sistemasi: 0;1;2To‘rtliksanoqsistemasi:0;1;3
O‘nliksanoq sistemasi: 0;1;2;3;4;5;6;7; 8;9
Istalgansonli,matnli,grafikli,tovushlivaboshqaaxborotlarkompyuterxotirasidaikkiliksanoqtizimidagisonlarko‘rinishdaifodalanadi.
Axborotsonli,matnli,rasmlivaboshqashakllardataqdimqilinishimumkin.Axborotniberilganshakldanboshqashaklgao‘tkazishjarayonikodlashdeyiladi.
Axborot sonli, matnli, rasmli va boshqa shakllarda taqdim qilinishimumkin.Axborotniberilganshakldanboshqashaklgao‘tkazishjarayonikodlashdeyiladi.
Istalgansonli,matnli,grafikli,tovushlivaboshqaaxborotlar kompyuterxotirasidaikkiliksanoqtizimidagisonlarko‘rinishdaifodalanadi.
Kompyuterxotirasidaistalganmatnbelgilarkodiniketma-
ketligidaniboratbo‘ladi.Ya’niharfningo‘rnigauningkodlashjadvalidaginomerisaqlanadi.Harfvabelgilarnitasviriularnimonitorgachiqarishvachopqilishmomentidataqdimqilinadi.
Dastavval8bitlikodlashtizimiqo‘llanilganvauo‘zida128tabelgilarnimujassamlashtirganedi.Keyinchalikshaxsiykompyuterlardanfoydalanishniommaviylashganidanso‘ng ASCII(AmericanStandart Codefor
Information Interchange- «Axborot almashish uchun Amerika standart kodi»debnomlanuvchikodlashnistandartjadvaliqo‘llanilaboshlandi.Bu
kodlashjadvaliniyarimi(0-127tabelgilar)ASCIIstandartkodlash
tizimigamuvofiq-o‘zgarmashisoblanadi,qolganikkinchiyarimi(128-255tabelgilar)esashukodlashtizimi qaysi mamlakatdaqo‘llaniladigan bo‘lsa, o‘sha mamlakatning belgilarini kodlash uchun ajratilgan.O‘noltiliksanoqsistemasidagiLotinalifbosinikodlariBharfini Unicodetizimidagi kodi0042
IharfiniUnicodetizimidagikodi0049
LharfiniUnicodetizimidagikodi 004C
MharfiniUnicodetizimidagikodi004D
Ikkilik-o‘noltilikjadvalgabinoan:
BharfiniUnicodetizimidagiikkilikkodi:0042(16)=0000000001000010(2)I harfini Unicode tizimidagi ikkilik kodi 0049(16) =0000000001001001(2)L harfini Unicode tizimidagi ikkilik kodi 004C(16) =0000000001001100(2)MharfiniUnicodetizimidagiikkilikkodi004D(16)=0000000001001101(2)
Kompyuterda VILIM so‘zi Unicode halqaro kodlash tizimida ikkiliksanoqtizimida0va1sonlariningquyidaketligidaniboratbo‘ladi:
000000000100001000000000010010010000000001001100000000000100
10010000000001001101Bu10bayt,80bit axborotdir